سوغات اردبیل / بهترین سوغاتی های اردبیل / انواع شیرینی و صنایع دستی

شهر اردبیل در میان دشتی با همین نام در ارتفاع ۱۵۰۰متری از سطح دریا و در میان کوه‌های باغرو (تالش) و سبلان در شمال غرب فلات ایران جای گرفته و دارای زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل است

اردبیل یا آرتاویل یکی از شهرهای خوش آب‌وهوای ایران است که طبیعت زیبایش سالانه هزاران گردشگر را از سراسر جهان جذب می‌کند. آرتاویل نام قدیمی اردبیل است که از واژه‌ای اوستایی گرفته شده است. آرتاویل از ترکیب دو کلمه آرتا به‌معنای مقدس و ویل به‌معنای شهر تشکیل شده است. پس اردبیل به‌معنای شهر مقدس بوده؛ هنوز هم در بخش‌های تالش‌نشین شهر نام آردویل رایج است.

بیشتر سوغاتی‌های اردبیل را سوغاتی‌های خوراکی و خوشمزه تشکیل می‌دهد و بسیاری از ما عسل سبلان را به‌عنوان بهترین عسل طبیعی می‌شناسیم. در این مطلب خوشمزه‌ترین سوغاتی‌ها و زیباترین صنایع‌دستی اردبیل را معرفی می‌کنیم؛ با ما همراه باشید تا در سفر بعدی به این شهر زیبا بهترین سوغاتی‌ها را خریداری کنید:

سوغاتی‌ های اردبیل

عسل سبلان سوغات اردبیل

سوغات اردبیل عسل سبلان

استان اردبیل و منطقه سبلان بدون شک یکی از مهم‌ترین مناطق در تولید و توزیع عسل در سراسر کشور است. عسل اردبیل به‌دلیل وجود دشت‌های پونه، گشنیز، گون، آویشن و اقاقیا بسیار خوش‌طعم و باکیفیت است. عسل اردبیل با طعم‌های مختلفی در دسترس است؛ ازجمله آن‌ها می‌توانیم به عسل گون و آویشن، عسل چهل گیاه و عسل گشنیز اشاره کنیم.

هر یک از این عسل‌ها خاصیت دارویی خاصی دارند؛ به‌عنوان مثال عسل گشنیز اشتهاآور، مقوی و مفید برای بیماری‌های عفونی است.

سرشیر و کره سوغات اردبیل

سوغات اردبیل سرشیر و کره

سرشیر و کره یکی از مشتقات لبنی است که با حدود ۶۰ درصد چربی تهیه می‌شود. این ماده غذایی بسیار مفید و لذیذ است و بسیاری از محلی‌ها این ماده غذایی را درکنار عسل در وعده صبحانه میل می‌کنند.

تخمه آفتابگردان سوغات اردبیل

سوغات اردبیل تخمه آفتابگردان

یکی از سوغاتی‌های خوشمزه اردبیل تخمه آفتاب‌گردان است. آفتابگردان در بسیاری از مناطق اردبیل، آذربایجان غربی و کرمانشاه رشد می‌کند. این ماده‌ی خوراکی سرشار از ویتامین‌ها و املاح ضروری برای بدن، ازجمله ویتامین E و B، آهن، پتاسیم و منیزیم بوده و می‌تواند سبب رفع گرفتگی عضلات و ورم مفاصل شود.

حلوای سنتی سوغات اردبیل

بیشتر شهرهای ایران حلوای سنتی مخصوص به خود را دارند و اردبیل هم از این قاعده مستثنا نیست. اردبیل حلواهای محلی متنوعی دارد که ازجمله آن‌ها می‌توانیم به قره حلوا، حلوای سفید و حلوای زنجبیل اشاره کنیم.

حلوای سیاه یا قره حلوا یکی از خوراکی‌های قدیم اردبیل است و بیش از یک قرن است که پخت آن رایج است. برای طبخ این حلوا از جوانه گندم استفاده می‌کنند و در زمان پخت کره، گردو و کنجد هم به آن اضافه می‌کنند. علت رنگ تیره این حلوا، شیره انگوری است که در آن استفاده می‌شود.

سوغات اردبیل حلوای اردبیل

حلوای سفید یا آغ حلوا یکی دیگر از حلواهای محلی قدیمی است که بیشتر در بخش خلخال طرفدار دارد. این حلوا در بیشتر مناسبت‌های مذهبی ازجمله عید فطر و اعیاد مذهبی پخته می‌شود و حتی در مراسم عروسی از طرف خانواده داماد به عروس هدیه داده می‌شود. آرد برنج ماده اصلی تشکیل‌دهنده حلوای سفید است.

باقلوا سوغات اردبیل

یکی از شیرینی‌های خوشمزه ایرانی باقلوا است که در هر شهر براساس ذائقه مردم آن شهر تهیه می‌شود. باقلوای اردبیل روش تهیه خاص خود را دارد و در تهیه آن از شیر، تخم‌مرغ، گردو و پودر پسته استفاده می‌شود. برای تهیه باقلوای خوشمزه کافی است که به شیرینی فروشی‌های اردبیل سر بزنید.

باقلوا سوغات اردبیل

شکلات رسته سوغات اردبیل

شکلات رسته سوغات اردبیل

شکلات رسته یکی از خوشمزه‌ترین شکلات‌های محلی اردبیل است که از کاکائو در تهیه آن استفاده می‌شود. از مواد اولیه این شکلات می‌توانیم به شیر، شکر، کره، خامه، سرشیر و مغز گردو اشاره کنیم.

شیرینی قرابیه سوغات اردبیل

شیرینی قرابیه سوغات اردبیل

قرابیه یکی دیگر از شیرینی‌های خوشمزه اردبیل است که در تهیه آن از بادام، شکر و سفیده تخم‌مرغ استفاده می‌شود. در تزئین این شیرینی خوشمزه از خلال پسته و بادام استفاده می‌شود. قرابیه به‌دلیل بافت ترد و خوشمزه‌اش طرفداران زیادی دارد و این شیرینی یکی از شیرینی‌های محبوب مردم ترکیه هم است.

فطیر سوغات اردبیل

فطیر سوغات اردبیل

فطیر یکی دیگر از نان‌های سنتی اردبیل است که در تهیه آن از پودر خمیرترش، آب و شکر استفاده می‌شود. داخل این نان هم از گردو، دارچین و شکر استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید:بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی

قند چوریی سوغات اردبیل

قند چوریی یا نان برنجی خلخال یکی از خوشمزه‌ترین و مشهورترین سوغاتی‌های استان اردبیل است. به‌دلیل وجود پودر قند در دستور تهیه این شیرینی محلی به آن قند چوریی هم می‌گویند. بسیاری از خلخالی‌ها از این شیرینی در عید نوروز برای پذیرایی از میهمانان استفاده می‌کنند.

قند چوریی سوغات اردبیل

بالاتماز (قطاب خلخال) سوغات اردبیل

بالاتماز (قطاب خلخال) سوغات اردبیل

قطاب یکی از سوغاتی‌های محبوب یزد است و بسیاری از ما قطاب را با نام یزد به خاطر می‌آوریم. قطاب عسلی یا بالاباتماز قطاب مخصوص اردبیل در منطقه خلخال است که با عسل پخته می‌شود. در تهیه این شیرینی از عسل، مغز گردو، پودر دارچین و میخک استفاده می‌شود.

صنایع ‌دستی اردبیل

بیشتر صنایع‌دستی اردبیل با دستان هنرمند عشایر و ساکنین روستاها تهیه می‌شود. در روستاهای این شهر صنایع زیادی ازجمله قالی‌بافی، گلیم‌بافی و جاجیم‌بافی رونق دارد. گلیم‌بافی یکی از صنایع‌دستی مهم و پررونق اردبیل است و گلیم‌های اردبیلی در دسته صنایع‌دستی گران‌قیمت قرار می‌گیرد.

فرش‌های اردبیل و آذربایجان شهرتی جهانی دارند و ازجمله مهم‌ترین نقوش استفاده‌شده در این فرش‌ها می‌توانیم به نقشه شکسته و اسلیمی، زیرخاکی، کله قوچی و زرین قلم و لچک و ترنج اشاره کنیم.

گلیم‌بافی دورو

گلیم‌بافی دورو

یکی از صنایع‌دستی استان اردبیل گلیم‌بافی است. قدیمی‌ترین نمونه گلیم به‌دست‌آمده ایرانی گلیمی است که از عصر اشکانیان برجای‌مانده است. بافت گلیم در هر نقطه‌ای از ایران تحت تأثیر فرهنگ آن منطقه قرار دارد و در رنگ‌آمیزی گلیم‌ها به‌وضوح تأثیر عوامل محیطی و فرهنگی را مشاهده می‌کنیم. عشایر اردبیل از گلیم‌ها به‌عنوان کیسه، خورجین، رختخواب‌پیچ، جل اسب و مصارف تزئینی استفاده می‌کنند.

جاجیم ‌بافی

جاجیم ‌بافی

_{عکس: سید سجاد یعقوبی}

جاجیم‌بافی از دیگر صنعت‌های دستی اردبیل است که به دست عشایر این استان بافته می‌شود. معمولاً از طرح‌های لوزی و رنگ‌های زیادی در تهیه جاجیم استفاده می‌شود. در گذشته برای پیچیدن رختخواب و به‌اصطلاح «جا» از این دستبافته استفاده می‌کردند و به آن «جای جمع» می‌گفته‌اند که به‌مرور زمان و برای راحتی تلفظ به آن جاجیم گفته‌اند.

تراش شیشه

تراش شیشه

تراش شیشه هنر سنتی است که در اردبیل رواج دارد. متخصصان این هنر از نقوش سنتی در تراشیدن شیشه‌ها استفاده می‌کنند.

بافته ‌های سنتی

یکی از صنایع‌دستی استان اردبیل بافته‌های سنتی است که به‌طور عمده توسط بانوان انجام می‌گیرد. این هنر به‌وسیله میل بافتنی انجام می‌شود و فرآورده‌هایی از قبیل جوراب، شال‌گردن، بلوز، کلاه و… را شامل می‌شود.

پلاس بافی

پلاس بافی

پلاس نوعی بافته شبیه به گلیم است که از آن به‌عنوان زیرانداز، سجاده و خورجین استفاده می‌شود. بافت پلاس در بسیاری از روستاهای ایران رواج دارد و زنان عشایر اردبیل هم از این روانداز استفاده‌های زیادی می‌کنند.

اجاق قراقی

اجاق قراقی

اجاق قراقی یکی از صنایع‌دستی عشایر دشت مغان است که در تهیه آن از پشم استفاده می‌شود. از این بافته در جلوی اجاق و زیر منتقل استفاده می‌شود و دلیل نام‌گذاری آن‌هم مورد استفاده‌اش است. نقوش اجاق قراقی هندسی و ذهنی بوده و از لحاظ شیوه بافت و شکل ظاهری کاملا شبیه به جاجیم است و مصرف محلی دارد. اجاق قراقی‌های قدیمی نعلی شکل بوده، ولی امروزه برای راحتی آن را مستطیل شکل می‌بافند.

نمکدان بافی

نمکدان بافی

نمکدان بافته‌ای است که عشایر و ایلات برای نگه‌داری و حمل نمک از آن استفاده می‌کنند. نمکدان در هر بخشی از ایران به نحوه‌ای خاص تهیه می‌شود. از پارچه متقالی به‌عنوان آستر نمکدان استفاده می‌کنند و از جاجیم هم به‌عنوان پوشش رویی آن.

مسگری

مسگری

یکی از صنایع‌دستی پررونق اردبیل که شغل بسیاری از اردبیلی‌ها است، مسگری است. مسگری از دسته هنرهای صناعی است.

ساخت ساز

یکی از رشته‌های پرطرفدار صنایع‌دستی اردبیل، ساخت سازهای سنتی است. هنرمندان آذری و اردبیلی سازهای زیادی ازجمله سه‌تار، کمانچه، تنبک و سنتور را می‌سازند و در تهیه آن‌ها از چوب‌های گردو، فوفل، توت و شمشاد استفاده می‌شود. شهرستان‌های مشکین‌شهر و خلخال در تهیه ساز پیشینه‌ای تاریخی دارند.

نقاشی روی چرم

یکی از صنایع‌دستی سنتی و زیبای استان اردبیل نقاشی روی چرم است که موارد مصرف فراوان و زیبایی خاصی دارد. برای نقاشی روی چرم معمولا از چرم گوسفندی دباغی‌شده به رنگ کرم استفاده می‌کنند.

نقاشی روی چرم