فارنژیت: علائم و درمان / فارنژیت گلو مزمن و حاد / فارنژیت ویروسی و ایدز
فارنژیت: علائم و درمان / فارنژیت گلو / فارنژیت مزمن و حاد / فارنژیت ویروسی / فارنژیت و ایدز / فارنژیت در کودکان
فارنژیت : در این مقاله از بخش بیماری های تنفسی و گوش و حلق و بینی در وبسایت نایریکا به فارنژیت, فارنژیت چیست, علائم فارنژیت, فارنژیت گلو, فارنژیت مزمن, فارنژیت حاد, فارنژیت ویروسی, فارنژیت و ایدز, فارنژیت در کودکان, درمان فارنژیت, فارنژیت درمان می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- فارنژیت چیست
- علائم فارنژیت
- فارنژیت گلو
- فارنژیت مزمن
- فارنژیت حاد
- فارنژیت ویروسی
- فارنژیت و ایدز
- فارنژیت در کودکان
- درمان فارنژیت
فارنژیت چیست
فارنژیت ( pharyngitis) به التهاب و عفونت ناحیه حلق و لوزه ها فارنژیت گفته میشود.
فارنژیت التهاب حنجره است که در پشت گلو قرار دارد.
اغلب به سادگی آن را به عنوان گلودرد می شناسند.
فارنژیت همچنین می تواند باعث خارش در گلو و مشکل بلع شود.
به گفته انجمن استئوپاتیک آمریکا (AOA)، گلودرد ناشی از بیماری فارنژیت یکی از رایج ترین بیماری هاست که افراد به خاطر آن به دکتر مراجعه می کنند.
التهاب گلو معمولا در فصول سرد بیشتر اتفاق می افتد.
به خاطر همین است که در طول زمستان بیشتر دچار خارش و عفونت گلو می شویم که هما نطور که گفته شد دلایل مختلفی دارد که می تواند به خاطر ویروس، باکتری ها و یا حساسیت باشد که اگر درست تشخیص داده شود می توان به راحتی آن را درمان کرد.
علائم فارنژیت
میزان شیوع
بیشتر افراد ۳ تا ۵ بار در هر سال دچار سرماخوردگی می شوند که ممکن است گلودرد هم داشته باشند.
فارنژیت گلو
فارِنژیت (به انگلیسی: Pharyngitis) یا التهاب گلو، به عنوان یک علامت در بسیاری از بیماریهای عفونی و التهابی دستگاه تنفس فوقانی دیده میشود.
این علامت بسیار شایع میباشد.
بسیاری از عوامل ویروسی و باکتریال و حتی غیرعفونی باعث فارنژیت میشوند.
فارنژیت میتواند باعث ورم لوزهها شود و گاه با تب و سرفه همراه است.
فارنژیت مزمن
از آسیب شناسی، فارنژیت مزمن را می توان به پنج دسته زیر تقسیم می شوند:
فارنژیت مزمن به تنهایی
گلودرد ساده و مزمن (فارنژیت مزمن ساده): این نوع شایع تر است، عملکرد مخاط حلق از احتقان مزمن.
ضایعات به طور عمده در مخاط حلق، که دارای نفوذ بیشتری دور عروقی از بافت و سلول های سفید خون و سلول های پلاسما قابل مشاهده است.
زیرمخاطی و تکثیر بافت همبند مخاط، ممکن است با هیپرتروفی مخاط غدد، ترشح غددی پرکاری تیروئید، ترشح موکوس و کمتر چسبناک در ارتباط است.
فارنژیت مزمن هیپرتروفیک
فارنژیت مزمن هیپرتروفیک (فارنژیت مزمن هیپرتروفیک): همچنین به عنوان فارنژیت مزمن و سمت حلق التهاب ذرات، تاخیر در درمان گلو درد مزمن به تنهایی شناخته شده می توانید یک فارنژیت مزمن هیپرتروفیک را تشکیل می دهند، این نوع در بالینی بسیار معمول است.
مخاط حلق ضخامت احتقان، زیرمخاطی و بافت مخاطی و هیپرپلازی لنفاوی گسترده، هیپرپلازی لنفاوی غدد موکوس در بینی های اطراف آن، نشان فولیکول لنفاوی حلق دانه های متعدد را می توان با شکل قلب احتقانی مزمن ارائه شده، همچنین تعدادی از فولیکول لنفاوی با هم به عنوان یکی.
ترشحات التهابی در غدد مخاطی است که می تواند در خط الراس بالا از شکل گیری ذرات نقطه سفید کیستیک لنفاوی، قابل مشاهده زرد سفید زخم اگزودا بسته است.
این نوع از فارنژیت مزمن اغلب شامل حلق جانبی بافت به هیپرتروفی، نشان دادن خط.
فارنژیت تحلیل رفته و خشک
تحلیل رفته و التهاب گلو خشک (التهاب گلو تحلیل رفته و سیکا، التهاب حلق): نگاه کنید به کمتر بالینی.
شروع زودرس کاهش ترشح از ترشحات غدد مخاطی ضخیم و خشک است.
پس در نتیجه التهاب مزمن در زیر مخاط و انقباض رخ می دهد به تدریج دستگاه غدد ظلم و ستم و رگ های خونی، کاهش ترشح غدد و اختلالات تغذیه ای، که منجر به آتروفی مخاط و زیر مخاط به تدریج نازک شدن.
دیوار حلق خلفی ممکن است زخم خشک یا پوسته پوسته شدن چرک متصل است، معمولا با بوی همراه داشته باشد.
فارنژیت آلرژیک مزمن
فارنژیت آلرژیک مزمن (التهاب گلو آلرژیک مزمن): همچنین به عنوان فارنژیت مزمن آلرژیک شناخته شده است.
همانطور که در مخاط حلق اساس نوع واسطه IgE I حساسیت رخ داده است.
تحریک حساسیت زا مخاط گلو، سنتز سنتز IgM در سلول های پلاسما به IgE به سلول های پلاسما، IgE و متصل به ماست سلها، بازوفیلها، به طوری که مخاط گلو در حساس.
هنگامی که آلرژن دوباره به همان، بدن تماس، سطح سلول متوسط آلرژن به IgE، منجر به متوسط دگرانولاسیون سلول، از جمله آزادی از واسطه های التهابی متعدد هیستامین، سنتز پروستاگلندین، می تواند تلانژکتازی، عروق افزایش نفوذ پذیری، ترشح غدد، باعث واکنش های آلرژیک.
آلرژن های مواد غذایی اصلی توسط C3 مکمل، مسیر C4 باعث واکنش های آلرژیک.
وجود التهاب گلو آلرژی مزمن در بیماری های آلرژیک چند سیستمیک و یا رینیت آلرژیک، نیز به طور جداگانه شروع.
آلرژی فصلی و گلودرد مزمن، علائم ممکن است تغییرات فصلی.
مانند آلرژی غذایی، علائم می تواند پس از خوردن فارنژیت غذاهای مزمن رخ می دهد.
فارنژیت مزمن ریفلاکس
التهاب گلو رفلکس مزمن (فارنژیت مزمن ریفلاکس) (نارسایی هیپوفارنکس را ببینید): ریفلاکس مری با معده.
از آنجا که از آسیب ریفلاکس معده به مری معده به طور مستقیم با مخاط حلق و یا مخاط حلق و زیرمخاطی التهاب مزمن توسط رفلکس ایجاد می شود.
علائم کلی فارنژیت مزمن
- درد یا مشکل در گلو بخصوص در اول صبح
- احساس وجود چیز خارجی در حلق
- خستگی صدا
- سرفه
علل فارنژیت مزمن
- وجود عفونت پایدار در اطراف حلق (مانند ورم مخاط بینی مزمن، ورم لوزه مزمن، سینوزیت مزمن، عفونت دندانی، گلودرد مزمن)
- تنفس دهانی (مانند بسته شدن بینی به دلیل پولیپ، تومور یا بیرون زدگی دندان به سمت لبها)
- حساسیت مزمن (مانند سیگار زیاد، جویدن تنباکو، خوردن غذاهای تند، مصرف زیاد الکل)
- آلودگی محیطی (محیط پردود یا هوای کثیف شهر)
- هوار کشیدن (باعث صدمه به حلق و حنجره و فارنژیت مزمن میشود)
فارنژیت حاد
باکتریایی
شایعترین نوع فارنژیت باکتریایی، فارنژیت استرپتوکوکی است.
عامل ایجادکننده در فارنژیت استرپتوکوکی همانطور که از نامش پیدا است، یک باکتری به نام استرپتوکوک میباشد.
استرپتوکوک باعث ایجاد گلودرد، قرمزی و اگزودا (پوشش زرد روی لوزهها)، پتشی یا دانههای قرمز روی فضای خلفی حلق میشود.
همراه با تب، بزرگ شدن غدد لنفاوی قسمت قدامی گردن، سردرد، دل درد و استفراغ هم وجود دارد.
در این بیماری معمولاً سرفه، عطسه و آبریزش بینی فراوان وجود ندارد.
تشخیص قطعی این بیماری با کشت حلق یا تست سریع ترشحات حلق از نظر وجود استرپتوکوک است.
تست سریع بهطور وسیع در دسترس پزشکان در ایران نیست و کشت حلق هم در صورت اعتماد به آزمایشگاه و بیمار باید انجام شود، بنابراین تشخیص فارنژیت استرپتوکوکی در ایران معمولاً بر اساس علائم بالینی انجام میشود.
وجود استرپتوکوک در حلق انسان و رشد آن در صورت عدم درمان و کنترل بیماری، ممکن است منجر به تب روماتیسمی شود و از این نظر، درمان آن حائز اهمیت بسیار است.
سایر علل عبارتاند از:
دیفتری
باکتری گونوکوک (باکتری مولد عفونت سوزاک)
ویروسی
اکثر عوامل ایجاد کنندهٔ فارنژیت، ویروسها هستند که میتوانند با تب و ضایعات تاولی در ناحیه حلق و دهان، خستگی، عطسه و سرفه همراه باشند.
این ویروسها از گروه انتروویروسها میباشند و میتوانند ضایعات جلدی نیز ایجاد کنند.
سایر ویروسهای درگیرکننده دستگاه تنفس مثل رینوویروس (ویروس سرماخوردگی) و کروناویروس را نباید فراموش کرد.
اینها میتوانند مشکلاتی برای گوش و ششها نیز ایجاد کنند.
ویروس اپشتین بار نیز به عنوان یکی از علایم خود باعث ایجاد فارنژیت اگزوداتیو در ناحیه حلق میشود.
ویروس هرپس سیمپلکس تیپ I (تبخال)، در صورت ایجاد عفونت اولیه ممکن است باعث ضایعات زخمی و تاولی در داخل دهان همراه با تب و بیاشتهایی شود.
این ضایعات ممکن است حتی به کنار لب نیز تجاوز نمایند.
درمان علامتی برای درد، التهاب شدید و درمان ضد ویروس در این گونه موارد انجام میشود.
ویروس آبله مرغان (مواجه شدن با ویروس آبله, یا بیمار مسن که دچاره زونا باشد,میتواند در برخی افراد که سیستم ایمنی ضعیف یا حساس دارند ,(حتی در صورت ابتلای قبلی به آبله) ایجاد فارنژیت کند.
عفونتهای شدیدتر در ناحیه فارنکس میتواند به صورت ژنژیویت نکروزان اولسراتیو (ضایعات زخمیشوندهٔ لثهها) توسط عوامل بیهوازی دهان باشد و فرم شدیدتر آن آنژین لودویگ به صورت سلولیت در ناحیه قسمت فکی و زیرزبانی است که با درگیری عوامل بیهوازی همراه بوده و نیاز به بستری و درمان با آنتیبیوتیک وریدی دارد.
قارچی
کاندیدیازیس
stachybotrys alternas
سایر
کلامیدیا
انگل توکسوپلاسما
علل غیرعفونی
مواد شیمیایی
فارنژیت ویروسی
فارنژیت ویروسی گلودردی است در اثر عوامل ویروسی که معمولا همراه با سرماخوردگی و یا آنفولانزا ایجاد می شود.
همزمان با گلودرد، ممکن است علائم دیگر سرماخوردگی هم ایجاد شود مثل آبریزش بینی و احتقان بینی، سرفه، تب و سردرد.
علائم معمولا در طی چند روز با استراحت و مراقبت شخصی برطرف می شود.
در این بیماری آنتی بیوتیک کاربرد ندارد.
علائم فارنژیت ویروسی
- گلودرد
- درد در زمان بلع
- برجستگی غدد لنفاوی گردن و فک
- تب درجه پائین
- درد عضلانی
- سردرد
فارنژیت و ایدز
خود ویروس HIV در جریان بیماریزایی خود در مرحله Acute retroviral syndrome میتواند فارنژیت ایجاد کند.
لنفادنوپاتی گردن معمولا دیده میشود.
علائم سیستمیک وجود دارند و ضعف جسمی نیز چشمگیر است ولی اگزودا روی لوزه تشکیل نمیشود.
تشخیص این عفونت با تابلوی ذکر شده بسیار دشوار است و ظن قوی پزشک بعد از مصاحبه کامل – معاینه فیزیکی دقیق و درخواست تستهای آزمایشگاهی مناسب (p24) میتواند پزشک را به تشخیص برساند.
فارنژیت در کودکان
فارنژیت را یکی از شایعترین عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی در کودکان است.
این عفونت به واسطه میکروبها ایجاد میشود.
زمانی که حلق متورم و التهاب پیدا کند، منجر به اختلال بلع و احساس درد در کودک میشود که به آن فارنژیت گفته میشود؛ اعلام درد در کودکانی که در سنین بالا قرار دارند، راحتتر است اما برای کودکانی که در سنین پایینتری قرار دارند، فارنژیت فقط با معاینه قابل تشخیص است.
اگر فارنژیت میکروبی در کودکان به موقع تشخیص و درمان نشود، تنگی یا گشادی دریچه میترال قلب را در سنین ۱۸ یا ۱۹ سالگی برای کودک به وجود میآورد.
نوربخش فوق تخصص عفونی فارنژیت را دارای ۲ نوع ویروسی و میکروبی دانست و گفت:
نوع ویروسی این بیماری بیشتر در سنین پایین و در فصول سرد سال ظاهر میشود؛ این نوع از فارنژیت به درمان اختصاصی احتیاج ندارد.
وی در ادامه فارنژیت میکروبی که به آن «استرپتوکوک» میگویند را خطرناک دانست و اظهار داشت:
این نوع از فارنژیت در بعضی از کودکان موجب عوارضی نظیر روماتسم حاد مفصلی میشود، از این رو باید این بیماری به موقع تشخیص داده شود.
اگر در فاصله زمانی ۱۰ روز به بیماری رسیدگی نشود، عوارض خطرناکی نظیر تنگی یا گشادی دریچه میترال در سن ۱۸ یا ۱۹ سالگی به وجود میآورد.
وی با بیان اینکه این بیماری در سنین ۵ تا ۱۵ سال دیده میشود، گفت: این بیماری با درد و تب همراه نیست و تنها با معاینه تشخیص داده میشود، اگر کودک به طور ناگهانی با وجود اینکه سرما هم نخورده باشد تب،استفراغ و دردشکم پیدا کرد باید فوراً به پزشک مراجعه شود؛ این وضعیت نشان دهنده فارنژیت میکروبی است.
نوربخش ادامه داد: در فارنژیت میکروبی یا استرپتوکوک وجود چرک در گلو همیشگی نیست و شاید ۳۰ درصد از کودکان چرک در گلو داشته باشند.
وی گفت: شیوع این بیماری در مدارس و مهدهای کودک بیشتر است و انتقال میکروب از فرد به فرد دیگر مهمترین راه ابتلا به فارنژیت میکروبی است؛ فردی که این میکروب را در حلق خود داشته باشد موجب آلوده شدن فردی که با او تماس داشته میشود؛ رعایت بهداشت فردی و عدم تماس با فرد مبتلا در پیشگیری از ابتلا شدن به این بیماری مؤثر است.
این فوق تخصص عفونی تزریق پنیسیلین را تنها راه درمان این بیماری در کودکان دانست و افزود: پنیسیلین به مدت ۴ هفته در خون باقی میماند تا از اثرات تخریبی بیماری جلوگیری کند.
درمان فارنژیت
سرکه سیب
سرکه سیب یک نوشیدنی محبوب اسیدی با خواص ضد ویروسی، ضد باکتری و ضد قارچی است که می تواند به درمان فارنژیت کمک کند.
این ماده همچنین دارای مواد مغذی و ویتامین های متعددی است که به تقویت سیستم ایمنی کمک کرده و سطح pH بدن را تراز می کند.
یک لیوان آب گرم را به یک قاشق سوپ خوری سرکه سیب اضافه کنید.
مقداری عسل طبیعی داخل محلول بریزید و آن را به آرامی بنوشید.
این تونیک را حداقل یک یا دو بار در روز تا زمانی که احساس بهتر داشته باشید مصرف کنید.
روش دیگر:
یک قاشق چای خوری نمک، یک قاشق غذا خوری سرکه سیب و یک فنجان آب گرم را حل کنید.
این محلول را خوب مخلوط کرده و هر ۱۵ دقیقه یک بار برای تسکین علائم غرغره کنید.
فلفل هندی (فلفل قرمز)
فلفل کایین یا فلفل قرمز یکی دیگر از درمان های مؤثر و محبوب خانگی برای فارنژیت است.
ترکیب کپسایسین در فلفل کایین به عنوان یک عامل ضد التهابی، ضد ویروسی و ضد باکتری عمل می کند.
این عنصر طبیعی درد و تورم را کاهش می دهد و حتی می تواند به مبارزه با عفونت کمک کند.
نصف قاشق چای خوری فلفل کایین را در یک لیوان آب گرم مخلوط کنید.
یک قاشق غذاخوری آب لیمو به آن اضافه کنید.
چند بار در روز از این محلول استفاده کنید.
ظرف چند روز احساس خوبی خواهید داشت.
روش دیگر:
یک قاشق چای خوری فلفل کایین و کمی عسل و آب لیمو را در یک فنجان آب گرم مخلوط کنید.
این نوشیدنی را به آرامی چند بار در روز بخورید تا احساس خوبی داشته باشید.
آب نمک
غرغره آب نمک گرم راه موثری برای درمان فارنژیت است.
نمک حتی می تواند به کشتن باکتری یا ویروسی که باعث ایجاد بیماری شده اند، بیانجامد.
سه قاشق چای خوری نمک (ترجیحا نمک دریایی) را در دو فنجان آب گرم مخلوط کنید.
این محلول را بدون این که قورت بدهید در دهان غرغره کرده و بچرخانید.
این کار را چند بار در روز به مدت یک تا دو روز انجام دهید.
عسل
عسل یک درمان سنتی برای فارنژیت است.
مطالعات تأیید کرده اند که عسل در مقایسه با داروهای ضد درد که بدون نسخه قابل تهیه هستند، برای درمان عفونت های تنفسی فوقانی بهتر عمل می کند.
با توجه به خواص آنتی ویروسی، ضد باکتریایی و ضد قارچی، عسل می تواند حتی با عفونت مبارزه کند و سرعت روند بهبودی را افزایش دهد.
مقدار یکسانی سرکه سیب و عسل را مخلوط کنید.
یک قاشق غذاخوری از این مخلوط را هر چهار ساعت یک بار یا هر زمان که مورد نیاز است برای تسکین درد بخورید.
روش دیگر:
یک قاشق چای خوری عسل را در یک فنجان آب گرم مخلوط کنید.
آب نصف یک لیمو را به آن اضافه کنید و خوب مخلوط کنید.
این محلول را به آرامی در طول روز بخورید تا وضعیت تان بهبود یابد.
نارون قرمز
یکی دیگر از داروهای سنتی برای درمان فارنژیت نارون قرمز است.
این گیاه حاوی موسیلاژ، ماده ای که در هنگام تماس با آب، یک ژل نرم ایجاد می کند، می باشد.
این ژل باعث آرامش گلو و کاهش التهاب و درد می شود.
دو قاشق چایخوری از پوست نارون قرمز را به دو فنجان آب جوش اضافه کنید.
پوشش ظرف را به مدت پنج دقیقه بپوشانید و سپس آن را صاف کنید.
این چای را دو بار در روز به مدت چند روز بنوشید.
توجه: زنان باردار یا شیرده نباید از نارون قرمز استفاده کنند.
ریشه شیرین بیان
ریشه شیرین بیان هزاران سال است که برای درمان گلو درد استفاده می شود.
این گیاه دارای خواص تقویت کنندگی برای سیستم ایمنی بدن است.
یک قاشق غذا خوری ریشه شیرین بیان خرد شده را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید.
روی ظرف را بپوشانید و به مدت پنج دقیقه ترکیب را دم کنید.
یک قاشق چای خوری آب لیمو به آن اضافه کنید.
آن را یک بار در روز بنوشید تا احساس خوبی داشته باشید.
روش دیگر:
نصف قاشق غذا خوری پودر شیرین بیان و عسل را در یک لیوان آب گرم بریزید.
این محلول را یک بار در روز تا زمانی که به طور کامل بهبود یابید مصرف کنید.
می توانید از آب نبات های شیرین بیان نیز استفاده کنید.
توجه: این گیاه برای افرادی که دیابت، فشار خون بالا، بیماری آدرنال یا کاهش فعالیت کلیوی یا کبدی دارند، توصیه نمی شود.
زنجبیل
زنجبیل دارای خواص ضد التهابی است که به کاهش تورم گلو و درد کمک می کند.
خواص آنتی باکتریال آن نیز با کشتن ویروس و باکتری به درمان عفونت کمک می کند.
یک قاشق چای خوری ریشه زنجبیل خرد شده را به یک فنجان آب اضافه کنید.
به مدت پنج دقیقه آن را بجوشانید.
سپس محلول را صاف کرده و یک قاشق غذاخوری عسل و چند قطره آب لیمو به آن اضافه کنید.
این چای گرم را دو یا سه بار در روز بنوشید.
زردچوبه
یکی دیگر از داروهای مفید برای درمان فارنژیت زردچوبه است که دارای خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی قوی است.
یک و نیم قاشق چای خوری نمک و همان مقدار زردچوبه را در یک فنجان آب گرم مخلوط کنید.
دو بار در روز این مخلوط را مصرف کنید.
روش دیگر:
نصف قاشق چای خوری زردچوبه و یک قاشق چای خوری پودر فلفل سیاه را در لیوان شیر گرم مخلوط کنید.
آن را آهسته بنوشید.
از این نوشیدنی یک یا دو بار در روز برای بهبود سریع تر استفاده کنید.
ریشه ختمی
ریشه ختمی به طور سنتی برای درمان گلودرد و همچنین سایر نشانه های فارنژیت استفاده می شود.
این ماده گلو را آرام کرده و تسکین می دهد.
یک قاشق غذاخوری ریشه ختمی خشک را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید.
پوشش آن را برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بگذارید.
سپس مخلوط را صاف کرده و کمی عسل به آن اضافه کنید.
دو تا سه فنجان از این چای گیاهی را روزانه بخورید تا بهتر شوید.
توجه: این درمان برای زنان باردار یا شیرده یا افراد مبتلا به دیابت مناسب نیست.
سیر
سیر به علت خواص ضد التهابی، ضد ویروسی، ضد باکتری و ضد قارچی، یکی دیگر از داروهای خانگی برای درمان فارنژیت می باشد.
ترکیب آلکینین فعال آن به خصوص در از بین بردن باکتری ها بسیار مفید است.
چند قطره روغن سیر را به یک چهارم فنجان آب گرم اضافه کنید.
این محلول را یک یا دو بار در روز به مدت دو تا سه روز مصرف کنید.
روش دیگر:
یک قاشق چای خوری سیر رنده شده، یک چهارم قاشق چای خوری دارچین و مقدار کمی فلفل کایین را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید.
دو دقیقه آن را بجوشانید و سپس صاف کنید.
این چای را دو بار در روز بنوشید.
نکات اضافی برای درمان فارنژیت
تا زمانی که یهتر شوید برای تسکین گلو درد از سوپ مرغ استفاده کنید.
چند بار در روز آب بخورید تا آب بدن تان حفظ شود.
بهتر است میوه ها یخ زده استفاده کنید.
از یک مرطوب کننده برای خنک کردن و تسکین خشکی و درد گلو استفاده کنید.
سیگار نکشید و از سایر فراورده های تنباکو استفاده نکنید.
ضمن این که باید از دود دست دوم نیز اجتناب کنید.
زیاد استراحت کنید.
این روش های در درمان فارنژیت موثرند.
اما اگر درد و علائم این بیماری بیش از یک هفته ادامه داشت پیشنهاد می شود که به پزشک مراجعه کنید.