مننژیت: انواع، علائم، تشخیص، پیشگیری، درمان گیاهی، واکسن / نوزادان
مننژیت: انواع، علائم، تشخیص، پیشگیری، درمان گیاهی، واکسن / مننژیت در نوزادان / آیا بیماری مننژیت کشنده است
مننژیت : در این مقاله از بخش مغز و اعصاب و بیماری های عفونی و ویروسی در وبسایت نایریکا به مننژیت, مننژیت چیست, علائم مننژیت, تشخیص مننژیت, مننژیت در نوزادان, واکسن مننژیت, پیشگیری از مننژیت, انواع مننژیت, درمان گیاهی مننژیت, آیا بیماری مننژیت کشنده است می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
مننژیت, مننژیت چیست, علائم مننژیت, تشخیص مننژیت, مننژیت در نوزادان, واکسن مننژیت, پیشگیری از مننژیت, انواع مننژیت, درمان گیاهی مننژیت, آیا بیماری مننژیت کشنده است
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- مننژیت چیست
- علائم مننژیت
- تشخیص مننژیت
- مننژیت در نوزادان
- واکسن مننژیت
- پیشگیری از مننژیت
- انواع مننژیت
- درمان گیاهی مننژیت
- آیا بیماری مننژیت کشنده است؟
مننژیت چیست
مننژیت یا سرسام (نام فارسی به معنی آماس سر) التهاب پرده‌های محافظی می‌باشد که مغز و نخاع را پوشانده‌اند و به‌طور مشترک مننژ یا شامه گان نامیده می‌شوند.
مننژیت چیست
این التهاب ممکن است عامل ویروسی، باکتریایی، یا سایر ریزاندامگان داشته باشد، و در موارد کمتری در اثر تجویز داروهای خاصی به وجود آید.
مننژیت میتواند به دلیل نزدیکی التهاب به مغز و نخاع، زندگی بیمار را به خطر اندازد؛ بنابراین این شرایط را تحت عنوان فوریت پزشکی دسته‌بندی میکنند .
علائم مننژیت
علائم اولیه مننژیت ممکن است مشابه آنفولانزا باشد.
نشانه ها ممکن است چند ساعت و یا چند روز طول بکشد، تا شروع شوند.
علائم مننژیت
علایم و نشانه ها در افراد بزرگتر از ۲ سال عبارتند از:
- تب شدید ناگهانی
- سفتی گردن
- سردرد شدیدی که متفاوت از حالت عادی است
- سردرد با حالت تهوع یا استفراغ
- آشفتگی یا دشواری تمرکز
- تشنج
- خواب آلودگی و یا سخت بیدار شدن
- حساسیت به نور
- عدم اشتها یا تشنگی
- خارش پوست
تشخیص مننژیت
تا همین چند سال پیش علی رغم پیشرفت های عمده در علم پزشکی روش های تشخیص آزمایشگاهی مننژیت همچنان محدود به شمارش سلولی و اندازه گیری متابولیت های بیوشیمیایی از قبیل قند، پروتئین ، لاکتات و بررسی میکروبیولوژیک و آنتی ژنیک ( لام و رنگ آمیزی مستقیم و کشت ) مایع نخاع بودند.
تا اینکه اخیرا با در دسترس قرار گرفتن روش های ملکولی سریع و نسبتا ارزان در تشخیص عوامل بیماریزای مننژیت و انسفالیت تحولی در این زمینه صورت گرفته است و در حقیقت با کشت آنها تشخیص علم پزشکی در این زمینه به شدت پیشرفت کرده است.
تشخیص مننژیت
روش های مولکولی برتری های عمده ای بر روش های کلاسیک دارند مانند :
حساسیت و اختصاصیت این روش ها امکان تشخیص عفونت های خفیف یا نهفته را که روش های دیگر در آن ناتوانند را فراهم می آورد.
امکان تشخیص ارگانیسم هایی که در محیط کشت خیلی به سختی رشد میکنند و یا اصلا رشد نمی کنند را فراهم می آورد.
حتی لازم نیست که ارگانیسم هنگام آزمایش هنوز زنده باشد.
نتایج ظرف ۱-۲ روز آماده می گردد در حالی که برای کشت ، روزها و یا هفته ها زمان لازم است.
آزمایش بر روی مقادیر بسیار اندک بافت یا مایع نخاع امکان پذیر است.
در صورت عدم پاسخ سیستم ایمنی و منفی بودن تست های مبتنی بر آنتی بادی ، تست های مولکولی هنوز قابل استفاده اند.
مننژیت در نوزادان
التهابی که باعث بروز مننژیت می‌شود معمولاً در نتیجه‌ی عفونت باکتریایی یا یک عفونت ویروسی می‌باشد.
اگر چه این التهاب همچنین میتواند از بیماری‌های جدی‌تری از جمله سرطان، واکنش نسبت به دارو، بیماری‌های دستگاه ایمنی بدن یا از عوامل عفونی دیگری مانند قارچ (مننژیت کریپتوکوکوسی) یا انگل‌ها ناشی شود.
مننژیت معمولاً باعث بروز تب، سستی (لتارژی) و وضعیت روانی زوال یافته (مشکل در فکر کردن) می‌شود، اما مشاهده و تشخیص این علائم در کودکان و نوزادان اغلب دشوار است.
مننژیت در نوزادان
اگر عفونت یا التهاب به وجود آمده تا پشت غشای مغز یا طناب نخاعی پیشرفت کند، این مرحله‌ی پیشرفته را انسفالیت مغزی (التهاب مغزی) می‌نامند.
بیشترین زمان وقوع مننژیت بین زمان بدو تولد و سن دو سالگی می‌باشد و بیشترین خطر آن فوراً بعد از تولد و در سن ۸-۳ ماهگی وجود خواهد داشت.
قرار گرفتن زیاد در معرض عفونت‌ها و مشکلات زمینه‌ای سیستم ایمنی در زمان تولد ریسک ابتلای به مننژیت را در نوزاد افزایش خواهد داد.
علل
اکثر موارد ابتلا به بیماری مننژیت در کودکان و نوزادان به خاطر وجود باکتری‌ها و ویروس‌ها هستند.
شدیدترین نوع مننژیت در کودکان ناشی از باکتری‌ها می‌باشند، مننژیت‌های ناشی از عوامل ویروسی شایع هستند اما معمولاً شدت کمتری دارند و به جز در مواردی بسیار نادر از ابتلا به ویروس هاری، تقریباً هیچ وقت مرگبار نیستند.
اگر چه، هم نوع ویروسی و هم نوع باکتریایی این بیماری مسری هستند.
مننژیت معمولاً به خاطر عوارض ناشی از یک عفونت در جریان خون رخ می‌دهد.
یک سد یا دیواره (سد خونی مغزی (BBB) نامیده می‌شود) معمولاً از مغز در برابر آلوده شدن با خون محافظت می‌کند.
گاهی اوقات عفونت‌ها مستقیماً این توانایی حفاظتی سد خونی مغزی را کاهش می‌دهند، گاهی دیگر عفونت‌های موادی آزاد میکنند که سبب کاهش این توانایی می‌شوند.
هرگاه سد خونی مغز دچار رخنه‌ای شود، زنجیره‌ای از واکنش‌ها ممکن است بروز کند.
عوامل یا ارگانیسم‌های عفونی می‌توانند به مایع محاطی مغز هجوم بیاورند.
بدن از طریق افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون (معمولاً واکنش کمکی سیستم ایمنی) به مبارزه علیه عفونت می‌پردازد، اما این کار میتواند منجر به افزایش التهاب گردد.
با افزایش التهاب، بافت مغز شروع به متورم شدن می‌کند و به خاطر فشار مازادی که روی رگ‌های خونی وارد می‌شود، جریان خون به نواحی حیاتی مغز کاهش پیدا می‌کند.
مننژیت در کودکان همچنین میتواند از گسترش مستقیم عفونت شدید در نزدیک مغز بیمار رخ دهد، مانند عفونت گوش (عفونت گوش میانی) یا عفونت سینوسی (سینوزیت).
یک عفونت همچنین میتواند در هر زمانی، بعد از وارد آمدن یک ضربه‌ی مستقیم به سر یا بعد از هر نوع جراحی مغز ایجاد شود.
معمولاً مننژیت و عفونت‌هایی که مشکلات بیشتری را در پی دارند، ناشی از عفونت‌های باکتریایی هستند.
علائم مننژیت در نوزادان کمتر از سن ۳ ماهه:
- کاهش مصرف مایعات و بی اشتهایی
- استفراغ
- لتارژی (بی حالی )
- راش پوستی
- گرفتگی گردن
- افزایش کج خلقی
- افزایش بی حالی
- تب
- برآمده شدن ملاج (قسمت نرم بالای سر)
- حالات تشنجی
- هیپوترمی
- شوک
- هیپوتونی
- هیپوگلیسمیا
- یرقان
- علایم مننژیت در کودکان بالاتر از ۱ سال
- حالت تهوع و استفراغ
- سردرد
- حساسیت زیاد نسبت به نور
- تب
- تغییر وضعیت روانی
- لتارژی
- حالت تشنج
- کما
- گرفتگی گردن
هنگام خم کردن گردن به سمت جلو، زانوها به‌طور خودکار به سمت بدن بالا می‌آید یا درد در پاها هنگام خم شدن (نشانه‌ی برودژینسکی ( Brudzinski) نامیده می‌شود.)
ناتوانی در صاف نگه داشتن پاها بعد از آنکه باسن در زاویه ۹۰ درجه خم شده باشد (علامت کرینگ نامیده می‌شود.)
واکسن مننژیت
اگر سن شما ۵۵ سال یا کمتر از آن است باید واکسن دوگانه مننژیت را دریافت کنید و اگر در دسترس نبود از واکسن پلی ساکارید مننژیت استفاده کنید.
اگر سن شما ۵۶ سال یا بیشتر است باید واکسن MPSV4 بزنید.
این واکسن تنها واکسن تایید شده برای این رنج سنی می باشد.
واکسن مننژیت
افرادی که نباید از این واکسن استفاده کنند:
اگر بیمار هستید تا زمانی که بیماری شما بهبود پیدا نکرده است، دست نگه دارید.
اگر به مرحله قبلی و دوز این واکسن واکنش شدید حساسیتی دارید.
اگر به سندروم گلین باره دچار بودید و یا هستید.
این بیماری یک اختلال عصبی است که می تواند عضلات را ضعیف و یا فلج کند.
اگر به لاتکس و یا زهرگونه دیفتیری حساسیت دارید.
اگر باردار هستید .
چه زمانی و چگونه باید این واکسن دریافت شود ؟
واکسن MCV4 یک مرحله به بازو و در یک مرحله به زیر پوست تزریق می شود.
محافظت در مقابل این دارو حداقل سه سال به طول می انجامد.
در بیشتر مواقع تنها یک مرحله نیاز است اما اگر در خطر قرار دارید بعد از پنج سال می توانید مرحله دوم را دریافت نمایید.
عارضه های جانبی این واکسن :
لازم به ذکر است که این واکسن نمی تواند موجب بیماری مننژیت شود.
اگر نسبت به این واکسن حساسیت دارید، به طور حتم واکنش های موقتی و خفیف هستند. عوارض جانبی این واکسن شامل:
- درد خفیف
- قرمزی در محل تزریق
- تب موقت
پیشگیری از مننژیت
ناظردرباره راهکار‌های درمانی مننژیت گفت: بهترین درمان در مننژیت‌های ویروسی گرفتن آب کمر و در مننژیت باکتریایی مصرف داروهای آنتی بیوتیک و استروئیدها، کورت کورسرید‌ها مثل دگزامتازون است.
وی افزود: در شرایط قعلی از میان مننژیت‌های ویروسی، فقط ویروس تبخال و مننژیت ناشی از کوکسالی درمان‌پذیر هستند و مابقی ویروس‌ها نیاز به درمان ندارند؛ فقط باید مرتب آب کمر کشیده شود تا فشار مغزی کم شده و سردرد این افراد کاهش یابد.
پیشگیری از مننژیت
ناظر برای پیشگیری از مننژیت بیان کرد: بهترین راه پیشگیری از مننژیت‌ها رعایت بهداشت و شستن دست‌ها در مکان‌های عمومی و علاوه بر این تزریق واکسن برای حجاج و سرباز‌ها است البته این واکسن فقط از یک نوع مننژیت پیشگیری می‌کند.
عوارض خطرناک مصرف بی رویه ی آنتی بیوتیک ها :
وی نسبت به مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها هشدار داد و گفت: شایع‌ترین علت مننژیت‌ها عوامل باکتریایی است که در دستگاه تنفسی وجود دارند؛ در صورت مصرف بی رویه آنتی بیوتیک‌ها، میکروب‌های موجود در دستگاه تنفسی نسبت به این دارو‌ها مقاوم شده و درمان مننژیت سخت خواهد شد.
انواع مننژیت
مننژیت باکتریایی :
جدی‌ترین نوع مننژیت، مننژیت باکتریایی است.
حتی با وجود درمان، این نوع از بیماری میتواند مرگبار باشد.
اگر مننژیت باکتریایی به سرعت در حال پیشرفت باشد، در عرض ۲۴ ساعت یا کمتر، در بیش از نیمی از مبتلایان احتمال مرگ وجود دارد؛ حتی با درمان مناسب و به موقع!
انواع مننژیت
مننژیت ویروسی :
تعیین اینکه چند نفر به مننژیت ویروسی مبتلا می‌شوند دشوار است چرا که اغلب با آنفولانزا اشتباه گرفته می‌شود.
پیش‌آگهی در مورد مننژیت ویروسی بسیار بهتر از مننژیت باکتریایی است و اکثر افراد مبتلا به سادگی درمان می‌شوند.
از آن جا که آنتی بیوتیک‌ها برای عفونت‌های ویروسی کارسازنیستند، برای این بیماری تجویز نمی‌شوند.
مننژیت قارچی :
مننژیت قارچی نیز نوعی جدی از این بیماری است که اغلب افراد مبتلا، دچار اختلال در سیستم عصبی می‌شوند.
در سال ۲۰۱۲، مننژیت قارچی، با یک آلودگی خاص استروئیدی در «متیل پردنیزولون» تولید شده در یک داروخانه و تزریق در ستون فقرات افراد مبتلا به کمردرد جزئی، مرتبط بود!
مننژیت آسپتیکی :
مننژیت آسپتیکی یک اصطلاح است که به دسته‌ی گسترده‌ای از انواع مننژیت غیر باکتریایی اشاره دارد.
تقریبا ۵۰ درصد از مننژیت آسپتیکی به دلایل ویروسی هستند.
درمان گیاهی مننژیت :
ضماد ( مرهم ) برگ کلم یا بومادران برای درمان مننژیت توصیه می شود.
همچنین استفاده از روغن بادام شیرین میتواند مننژیت را بهبود بخشد.
برای درمان مننژیت میتوانید گل زعفران را ببویید.
خوردن توت پخته ، مخلوط با عسل و انجیر هم برای درمان مننزیت مفید است.
عرق بومادران یکی از انواع عرقیجات است که برای درمان گیاهی مننژیت پیشنهاد می شود.
همچنین آب انگور و آبلیمو را فراموش نکنید.
درمان گیاهی مننژیت
روشهای دیگر :
یاداوری می شود در این ایام نباید هندوانه و خیار بخورید.
شما میتوانید برای درمان مننژیت از عسل رقیق شده صبحگاهی استفاده کنید.
جوشانده سیاه دانه با عسل طبیعی برای درمان مننژیت توصیه می شود.
البته از این معجون باید در ۲۴ ساعت یک قاشق مربا خوری استفاده کنید.
طبق اطلاعات بدست امده آب سیب طبیعی ، سیب شیرین رسیده با عسل رقیق شده در شب برای درمان گیاهی مننژیت مناسب است.
برای درمان مننژیت شلغم و آب شلغم پینی سیلین طبیعی و سیب وآب سیب آنتی بیوتیک طبیعی است .
مصرف توت پخته، مخلوط با عسل و انجیر در درمان مننژیت ویروسی مفید است.
اگر کسی بر اثر غلبه‌ی خون دچار سرسام شود، باید حجامت کرده و خون کم کند، سپس به تجویز پزشک طب سنتی و با توجه به شرایط، داروی گیاهی لازم را مصرف کند.
برای درمان گیاهی مننژیت ویروسی آب سیب درختی، آب کدو و آب گشنیز تازه را صاف کنید.
سپس ان را با گلاب مخلوط کرده و در طول روز به بینی بکشید.
برای درمان گیاهی مننژیت میتوانید سرکه، روغن گل سرخ و گلاب را مخلوط کنید و روزی سه بار به سر بمالید.
آیا بیماری مننژیت کشنده است
حتی اسم مننژیت هم میتواند پشت هر پدر و مادری را از ترس و نگرانی بلرزاند؛ بیماری‌ای که باعث التهاب و عفونت پرده‌های اطراف مغز و نخاع می‌شود و میتواند آن‌قدر شرایط سلامتی یک کودک را به خطر بیندازند که حتی او را تا مرگ پیش ببرد.
آیا بیماری مننژیت کشنده است
با این حال این بیماری اگر به سرعت و به‌درستی تشخیص داده شود قابل درمان و کنترل است و عارضه‌ی خاصی هم میشه به‌جا نگذارد.
