دندان قروچه در کودکان و بزرگسالان: علت، عوارض، درمان خانگی و طب سنتی
دندان قروچه: علت، عوارض، درمان خانگی و طب سنتی / دندان قروچه در کودکان و بزرگسالان / دندان قروچه در خواب / درمان دندان قروچه استاد خیراندیش
دندان قروچه : در این مقاله از بخش بیماری های اعصاب و روان در وب سایت نایریکا به دندان قروچه, علت دندان قروچه, دندان قروچه در کودکان, دندان قروچه کودک در خواب, درمان دندان قروچه بزرگسالان در خواب, درمان دندان قروچه در طب سنتی, درمان دندان قروچه استاد خیراندیش, درمان خانگی دندان قروچه در خواب, دندان قروچه در کودکان زیر ۲ سال, عوارض فشار دادن دندانها, علت فشار دادن دندانها روی هم می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- علت دندان قروچه
- دندان قروچه در کودکان
- دندان قروچه کودک در خواب
- درمان دندان قروچه بزرگسالان در خواب
- درمان دندان قروچه در طب سنتی
- درمان دندان قروچه استاد خیراندیش
- درمان خانگی دندان قروچه در خواب
- دندان قروچه در کودکان زیر ۲ سال
- عوارض فشار دادن دندانها
علت دندان قروچه
با وجودی که علت دقیق دندان قروچه هنوز مشخص نشده اما عوامل زیادی در رابطه با آن پیدا شده است:
اختلالات خواب مانند آپنه تنفسی:
قوی ترین ارتباطی که در رابطه با علت دندان قروچه پیدا شده، آپنه تنفسی حین خواب (OSA) است.
این افراد در خواب، تنفس سختی دارند و خواب آنها معمولا با خروپف شدید، حرف زدن درخواب و قروچه دندان ها همراه است.
اضطراب و استرس زیاد:
در اغلب موارد از استرس شدید به عنوان عامل بروز دندان قروچه نام می برند که البته گاهی همراه با علت های دیگر است.
مشخص شده افرادی که ناخن می جوند و عصبی هستند، بیشتر از دیگران در معرض بروز دندان قروچه هستند.
علل دیگر:
مصرف نوشابه های حاوی کافئین مانند کولاها، قهوه و شکلات، مصرف الکل زیاد، مصرف مواد مخدر یا روان گردان، سیگارکشیدن،
بعضی بیماری ها مانند پارکینسون، وجود کرمک (در بچه ها).
دندان قروچه در کودکان
گرچه تا کنون علتی برای دندان قروچه در کودکان، مشخص نشده است اما از روی سن می توان علل مختلفی برای این مشکل تشخیص داد.
کودکان در دو مرحله از زندگی خود دندان قروچه می کنند، یکی زمان بیرون آمدن دندان های شیری و مرحله دوم زمان بیرون آمدن دندان های دایمی.
اما دلایل به وجود آمدن دندان قروچه در کودکان همانند پارازیت ها، وجود انگل ها و کرمک ها یا مشکلات فکی دخیل هستند.
با یک تست از مدفوع می توان از وجود انگل باخبر شد و اگر ریشه مشکل از انگل باشد با درمان های مناسب هر دو مشکل یعنی انگل و دندان قروچه در کودکان برطرف می شود و اگر دندان قروچه ناشی از رویش دندان ها در کودکان باشد، باید گفت این اختلال واکنش طبیعی به رشد و تکامل است و معمولا با رسیدن به سن نوجوانی بهتر می شود و از بین می رود.
بیشتر کودکان با رویش دندان های دایمی این عادت را ترک می کنند چون دندان های دایمی به درد حساستر می باشند.
اما برای ریشه یابی علت اصلی دندان قروچه، حتما باید دندانپزشک در این مورد نظر دهد.
اگر مشکل از اختلال فکی باشد، می توان در سنین چهارده تا سی سالگی با کمک ارتودنسی این مشکل را برطرف کرد اما اگر از سنین ارتودنسی گذشته باشد، می توان با روش های بازسازی مثل روکش کردن، ترش های اصلاحی و… مشکل ناهنجاری فکی را برطرف نمود و از شر دندان قروچه خلاصی یافت.
دندان قروچه کودک در خواب
بسیاری از کودکان دندانهای خود را در مراحل خاص از زندگی خود به یکدیگر فشار میدهند.
به این ترتیب برخی کودکان دندانهای خود را محکم بر روی فکها به یکدیگر فشار داده و حتی ممکن است در برخی شرایط شدت فشار وارد شده به دندانها در هنگام دندانقروچه به قدری زیاد باشد که در نتیجه آن صدا شنیده شود.
همچنین کودک معمولاً به خاطر صدای دندانقروچه خود از خواب بیدار نمیشود، اما سایر کودکان در اتاق ممکن است به خاطر این شرایط از خواب بیدار شده و احساس ناراحتی داشته باشند.
در اکثر موارد، کودکانی که دندانهای خود را به یکدیگر فشار میدهند به دندانهای خود در نتیجه این کار آسیب وارد نمیکنند.
در حقیقت در موارد بسیار نادر و هنگامی که دندانقروچه مداوم انجام شود، این شرایط میتواند باعث وارد شدن آسیب به دندانهای فرد شود.
دندان قروچه کودک چه علت روانی داشته باشد و چه علت جسمی، باید بتواند با تکنیکهای آرامشبخش قبل از خواب آن را کنترل کند.
کودک را همراهی کنید قبل از خواب یک دوش آب گرم بگیرد یا چند دقیقه به یک موسیقی آرام گوش دهد یا حتی کتاب بخواند.
برای دندانقروچههایی که براثر استرس ایجاد میشوند درباره علت از کودک سوال کنید و درصد پیدا کردن راهی برای کمک به او باشید.
اگر مسئله پیچیده است سعی کنید از یک مشاور کودک برای حل آن کمک بگیرید.
بیشتر بچهها زمانی که دندانهای شیریشان را از دست میدهند دندان قروچه را ترک میکنند. اما برخی تا نوجوانی این عادت را با خود دارند.
دلایل دندان قروچه کودکان در خواب
برخی از عوامل مربوط به دندانقروچه به شرح زیر هستند:
– استرس احساسی همچون عصبانیت یا تشویش
– درگیری ذهنی
– تلاش یا فشار فیزیکی همچون ابتلا به بیماری، سوءتغذیه یا از دست دادن آب بدن
– بینظمی و نامرتبی دندانها
– مصرف نامناسب دارو (به خصوص آمفتامین)
– در آوردن دندان (در بین نوزادان و کودکان)
– وجود آلرژی
– بیماری های انگلی
درمان دندان قروچه بزرگسالان در خواب
نایت گارد
در بعضی مواقع باید از نایت گارد استفاده کرد.
بعضی وقت ها دندانپزشک برای شما وسیله ای به نام نایت گارد می سازد که نوعی پروتز متحرک از جنس پلاستیک مقاوم است که با قالب گیری از دندان شخص ساخته می شود و باید شب ها در دهان قرار گیرد.
این وسیله جلوی فشارهای نادرست و مضر روی دندان ها را می گیرد.
در بیشتر موارد دندان قروچه توسط همین محافظ ها رفع می شود.
البته آنها وضعیت را درمان نمی کنند بلکه فقط از صدمه به دندان ها و مفصل گیجگاهی – فکی جلوگیری می کنند.
این گاردها را باید هنگام خواب شب در دهان قرار داد تا دندان ها حفظ شوند.
بیوفیدبک
این دستگاه که در سال ۲۰۰۱ میلادی ساخته شد وسیله ای باتری دار است که روی سر قرار می گیرد و با حس کردن انقباض عضلات صورت هنگام دندان قروچه صدایی ایجاد می کند.
این صدا از درجه های کمتر شروع می شود و به تدریج افزایش می یابد تا زمانی که دندان قروچه از بین برود.
قصد آن این است که فرد بدون اینکه از خواب بیدار شود، دندان قروچه خود را متوقف کند.
تحقیقات نشان داده، حدود ۸۰ درصد افراد بعد از چندبار استفاده از آن تا حدود زیادی کاهش دندان قروچه داشته اند.
تحریک حس چشایی
در این روش، بسته های ریزی را پر از ماده بی ضرر اما تلخ می کنند و آن را توسط وسیله ای شبیه دستگاه های ارتودنسی در میان دندان های عقب قرار می دهند.
اگر فرد بخواهد در طول شب دندان هایش را به هم نزدیک کند، این بسته پاره و فرد هوشیار می شود.
سازندگان آن معتقدند استفاده از آن کمتر از وسایل صدادار است و با خواب افراد تداخل می کند.
بوتاکس
سم بوتولونیم یا بوتاکس در اصل برای درمان لوچی (چپ چشمی) به کار می رفت اما طی آزمایش ها، آثار آن در مورد چین و چروک های اطراف چشم مشخص شد که اکنون هم استفاده های زیبایی زیادی دارد.
دندان قروچه اختلالی است که با انقباض غیرارادی عضله همراه است.
در درمان آن، نوع رقیقی از سم بوتولونیم برای فلج موقتی عضلات به کار می رود و بوتاکس عضله را به قدری ضعیف می کند که اثرات دندان قروچه را کاهش می دهد اما به حدی نیست که مانع استفاده درست از عضله شود.
در درمان معمولا ۶ ۵ تزریق در عضله انجام می شود و روز بعد آثار آن ظاهر خواهند شد.
این تزریق ها معمولا سالی یکبار تکرار می شوند و مقدار بوتاکس تزریق شده با توجه به قدرت عضلات افراد، متفاوت است.
مکمل های غذایی
نظریه های متعددی است که مصرف بعضی مکمل ها را برای رفع دندان قروچه توصیه می کنند از جمله منیزیم و کلسیم.
بازسازی صدمه ها
دندان های صدمه دیده را می توان با روکش بازسازی کرد.
البته برای محافظت از این روکش ها بهتر است یک گارد (محافظ) را در طول خواب روی دندان ها قرار داد.
کنترل و درمان اضطراب
همان طور که ذکر شد یکی از علت های مهم در بروز دندان قروچه اضطراب است بنابراین یک راهکار درمانی مهم، کم کردن استرس و اضطراب قبل از خواب است.
انجام بعضی کارها مانند گوش دادن به موسیقی ملایم یا دوش آب گرم یا قراردادن یک حوله گرم روی گونه در جلوی گوش برای آرام کردن عضلات فک، موثر هستند.
در مورد کودکان نیز می توان با ماساژ، خواندن قصه یا موسیقی ملایم آنها را آرام کرد.
به علاوه باید مطمئن شوید که در رژیم غذایی کودک، آب کافی وجود داشته باشد چون کم آبی بدن هم می تواند با دندان قروچه در ارتباط باشد.
راه های کمکی دیگر
گاهی شل کننده های عضلانی که توسط پزشک تجویز می شوند می توانند موثر باشند.
به علاوه بعضی تغییرات در رژیم غذایی و نحوه زندگی لازم است.
مثلا از خوردن و نوشیدن غذاهای حاوی کافئین و مصرف الکل و سیگار تا حد امکان خودداری شود.
راهکار دیگر این است که مداد یا خودکار را در دهانتان نگذارید و آن را فشار ندهید.
حتی جویدن آدامس را هم کنار بگذارید چون همه این کارها به عضلات فک اجازه می دهند که به فشاردادن عادت کنند.
به علاوه سعی کنید به خود آموزش دهید حتی در طول روز هم دندان ها را روی هم فشار ندهید.
در طول روز سعی کنید زبان را میان دندان هایتان بگذارید.
این تمرین به عضلات فک اجازه می دهد که در وضعیت آرام قرار بگیرند.
درمان دندان قروچه در طب سنتی
مصرف دمنوش اسطوخودوس درمانی گیاهی برای دندان قروچه می باشد.
زیرا این دمنوش منجر به رفع استرس، افسردگی،تنتظیم شدن خواب، جریان خون و فشار خون و انواع سردرد می شود.
برای تهیه این دمنوش ابتدا پنج گرم از گل گیاه اسطوخودوس را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه آن را دم کنید و روزانه ۴ فنجان از این چای را بنوشید.
۲ قطره از روغن اسطوخودوس را با یک قاشق غذا خوری روغن بادام و یا زیتون مخلوط کرده و برای ماساژ دادن صورت، گردن و کتف ها از آن استفاده کنید.
انجام بادکش و حجامت به صورت دوره ای نیز برای رفع استرس، افسردگی، تنظیم کارکرد اعصاب و در نتیجه درمان دندان قروچه نیز موثر است.
مصرف روزانه یک قاشق غذا خوری از عسل گیاهی و شیره انگور
مصرف دمنوش زنجبیل، دارچین، هل، گل گاوزبان، بادرنجبویه
مصرف خشکبار، هفت مغز، مویز و موز رسیده
مصرف روزانه یک استکان از عرقیاتی مثل کرفس، گلاب، کاسنی، آویشن، نسترن، بومادران و شیرین بیان به همراه عسل و آب برای درمان دندان قروچه بسیار مفید هستند.
استفاده از روغن های گیاهی مثل زیتون، کنجد و… به جای روغن های نباتی
میوه هایی مثل گلابی، هلو، انگور قرمز و سیاه و سبزیجاتی مثل نعناع و ریحان، پیاز، سیب زمینی، چغندر و کدو تنبل
۱عدد سیب، ۱ عدد هویج و نصف یک عدد به را در ظرفی حاوی آب جوش ریخته و بگذارید تا با حرارت ملایم پخته شوند سپس ۲۱ دانه مویز به مخلوط اضافه و به مدت یک ربع آن را دم کرده و بعد میل کنید.
این معجون فوق العاده نیز کمک زیادی به رفع دندان قروچه می کند
درمان دندان قروچه استاد خیراندیش
با گرم کردن مغز و ضماد روغنهای گرم مثل بادام تلخ و یا سیاهدانه و یا کنجد ارده به کل سرکودک و یا خوردن جوانه گندم در قالب سوپ و دوری از تغذیه سرد میتوان دندان قروچه را درمان کرد.
درمان خانگی دندان قروچه در خواب
مصرف شیر و زردچوبه
همانطور که میدانید بهتر است هر شب قبل از خواب شیر بنوشیم، موقعی خاصیت شیر بیشتر میشود که به آن زردچوبه اضافه شود و همین ترکیب معجزهگر در درمان دندان قروچه نیز موثر است.
در واقع شیر و زردچوبه به عنوان آرامش دهنده و تسکین دهنده عضلات باعث درمان دندان قروچه میگردد.
حمام نمک اپسوم
نمک اپسوم نوعی نمک است که در زبان عامیانه هم نمک صدا زده میشود ولی فواید خاصی دارد که آن را با نمک آشپزخانه متمایز کرده است.
نمک اپسوم یک سم زدای قوی است.
همچنین این نمک دارای منیزیم میباشد و همان گونه که گفتیم، در درمان دندان قروچه موثر است.
دندان قروچه در کودکان زیر ۲ سال
دندان قروچه تا قبل از ۶ سالگی در کودکان، نیاز به اقدامی ندارد.
اگر محیط خانه بدون استرس و شرایط روانی خوبی محیاست، این مسئله به علت درآمدن دندان های شیری و ناهماهنگی فضای بین دندان ها پیش می اید.
موقع خواب، عضلات بدن او را ماساژ دهید تا آرامش بیشتری داشته باشد.
شب ها یک پارچه گرم روی گونه های او قرار دهید تا عضلات آرواره را آرام کند.
خوراکی های کافئین دار او را کم کنید.
عوارض فشار دادن دندانها
پوسیدگی دندان
دندان قروچه اگر به صورت پیوسته و مداوم اتفاق بیفتد باعث ساییده شدن و از بین رفتن مینای دندان میشود.
از بین رفتن مینای دندان باعث میشود لایه عاج که در زیر آن قرار دارد و آسیب پذیرتر است، نمایان شود.
حتی گاهی ممکن است پالپ که بخش مرکزی دندان بوده و حاوی رگهای خونی و عصبی میباشد، در معرض هجوم باکتریهای داخل دهان قرار بگیرد.
این وضعیت خیلی زود میتواند باعث پوسیدگی دندان و مشکلاتی جدی تری مانند نیاز به عصب کشی شود.
آسیب دیدگی فشاری دندانها
دندان قروچه مزمن یا به هم فشردن دندانها باعث میشود فشار بسیار زیادی به دندانها وارد شود.
جالب است بدانید دندان قروچه مزمن میتواند باعث مسطح شدن سطح جونده دندان و حتی لق شدن دندان شود.
دندانهایی که پیش از این آسیب دیدگی دارند، تحت چنین فشاری به سرعت دچار ترک خوردگی، شکستگی و فروپاشی میشوند.
گاهی اوقات افرادی که دندان قروچه دارند ممکن است دچار پسروی لثه شوند.
سردرد و میگرن صبحگاهی
دندان قروچه در طول شب معمولاً باعث میشود صبح که از خواب بیدار میشوید دچار سردرد و یا حتی حمله میگرن شوید.
در برخی موارد نیز دندان قروچه باعث وقفه تنفسی در حین خواب ( اپنه) میشود.
احتمال سردرد ناشی از دندان قروچه در بزرگسالان و کودکان به یک اندازه است.
اغلب فردی که دندان قروچه دارد از آنجایی که ممکن است روزها یا سالهای زیادی این رفتار را داشته و به آن عادت کرده است، به سختی میتواند ارتباط سردرد و دندان قروچه خود را تشخیص دهد.
از طرفی معمولا دندان قروچه تنها در حین خواب اتفاق میافتد بنابراین خود فرد متوجه آن نمیشود.
اکثریت قریب به اتفاق موارد دندان قروچه توسط عزیزان فرد که با او هم خانه هستند، شناسایی میشود.
مشکلات گوارشی
از آنجایی که دندان قروچه در بلند مدت باعث ساییدگی و آسیب دیدن دندان میشود، در بسیاری از موارد عملکرد جویدن نیز تحت تأثیر قرار میگیرد.
این امر منجر به مشکلات گوارشی میشود.
غذا اگر به درستی جویده نشود باعث تولید اسید زیاد و در نتیجه رفلاکس و در برخی موارد تجمع گاز در شکم میشود.
کاهش اشتها
در صورتی که دندان قروچه شدید باشد و باعث التهاب یا درد دندان یا فک شود، جویدن برای فرد دشوار و گاهی دردناک میشود.
این وضعیت معمولا در کودکان باعث کاهش اشتها و تا حدی کمبود مواد مغذی و کاهش وزن میشود.
این روند ممکن است موجب اضطراب کودک شود که به نوبه خود دندان قروچه را تشدید میکند.
آسیبهای اکلوزال
اگر آسیب دیدگی دندان تحت درمان قرار نگیرد اغلب باعث وضعیتی به نام آسیب اکلوزال میشود.
زمانی که این اتفاق رخ میدهد، حتی تماس ملایم بین دندانهای بالا و پایین باعث گردید، حساسیت به لمس و حتی حرکت کردن دندانها میشود.
خوشبختانه بیشتر موارد دندان قروچه پیش از این مرحله شناسایی و درمان میشوند.
درد مفصل فک
درد فک و به خصوص درد مفصل فک در اثر فشار دادن دندانها به یکدیگر اتفاق میافتد.
از آنجایی که این اتفاق معمولا در طول شب رخ میدهد متوجه آن نمیشوید و در نتیجه این فرایند را متوقف نمیکنید.
بنابراین به مرور زمان ممکن است مشکلات برای مفصل فک ایجاد شود.
عوارض دندان قروچه ممکن است جزئی و یا گسترده باشد که بستگی زیادی به طول مدت دندان قروچه و شدت آن دارد.
بنابراین بسیار مهم است که در این زمینه با دندانپزشک صحبت کنید و در مراحل اولیه اقداماتی را برای جلوگیری از آسیبهای احتمالی انجام دهید.
یکی از بهترین روش های جلوگیری از آسیبهای ناشی از دندان قروچه، استفاده از محافظ دهان (نایت گارد) است.