ام اس (MS) : انواع، علت، علائم، تشخیص، درمان، عواقب / ام اس خفیف و خوش خیم
ام اس (MS) : انواع بیماری / ام اس خفیف و خوش خیم / علت بیماری، علائم، تشخیص و درمان و عواقب / عمر بیماران ام اس
ام اس (MS) : در این مقاله از بخش مغز و اعصاب در وبسایت نایریکا به ام اس, MS, بیماری ام اس چیست, بیماری MS, انواع بیماری ام اس, ام اس خفیف, علت بیماری ام اس, علائم ام اس, علائم ام اس خوش خیم, تشخیص بیماری ام اس, درمان بیماری ام اس, درمان بیماری ام اس در طب سنتی, عواقب بیماری ام اس, عمر بیماران ام اس می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- بیماری ام اس چیست
- انواع بیماری ام اس
- ام اس خفیف
- علت بیماری ام اس
- علائم ام اس
- علائم ام اس خوش خیم
- تشخیص بیماری ام اس
- درمان بیماری ام اس
- درمان بیماری ام اس در طب سنتی
- عواقب بیماری ام اس
- عمر بیماران ام اس
آخرین اخبار مربوط به بیماری ام اس
شیوع متوسط تا بالای ام اس در ایران
۱۳۹۹/۳/۹
رییس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای وزارت بهداشت:
بیماری ام اس جمعیت زنان را به نسبت ۲.۵ برابر مردان گرفتار میکند و بیشترین رنج سنی درگیری، سنین ۲۰ تا ۴۵ سال است.
سالانه حدود پنج تا شش هزار نفر بیمار جدید به مجموعه بیماران مبتلا به اماس اضافه میشود. بر همین اساس شیوع این بیماری در کشور ۷۷ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در نظر گرفته میشود.
منطقه ایران از بابت شیوع ام اس، به یک منطقه شیوع متوسط تا بالا در خاورمیانه در نظر گرفته میشود./ایسنا
درمان ام اس با کمک پوست میوه!
۱۳۹۹/۱/۲۰
پژوهشگران “دانشگاه توماس جفرسون” آمریکا با همکاری دکتر “عبدالمحمد رستمی”، دانشمند ایرانی این دانشگاه دریافتند که ترکیب موجود در پوست برخی میوهها میتواند مانع آسیبهای ناشی از بیماری اماس شود.
ترکیبی که در پوست میوههایی مانند سیب، آلو و برخی از سبزیجات وجود دارد، میتواند مانع آسیب بیشتر به نورونها شود و حتی با بازسازی نورونها، آسیب را از بین ببرد./ایسنا
بیماری ام اس چیست
ام اس یا اسکلروز متعدد (مالتیپل اسکلروزیس و به انگلیسی: Multiple Sclerosis) یک بیماری التهابی عصبی و خودایمنی است.
بیماری ام اس (Multiple sclerosis) یک بیماری ناتوانکننده است که مغز و نخاع را تحت تاثیر قرارداده و باعث از دستدادن کنترل، دید، تعادل و حواس (بی حسی) میشود.
در بیماری ام اس اعصاب مغز و نخاع توسط سیستم ایمنی بدن آسیب میبینند، که به این اختلال بیماری خودایمنی میگویند.
بیماری های خودایمنی بیماری هایی هستند که در آنها سیستم ایمنی بدن که وظیفهشان حفاظت از بدن و نابودکردن آسیب رسانهای خارجی همچون باکتری هاست، اشتباها شروع به حمله به بافتهای بدن مینمایند.
در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به مغز و نخاع دوتا از اجزاء مهم که سیستم مرکزی اعصاب را کنترل میکنند، کرده و باعث فلج شدن و از کارافتادگی آنها میشود.
انواع بیماری ام اس
MS عود کننده-فروکش کننده (RRMS)
افراد مبتلا به این فرم از بیماری دارای علایمی هستند که به درمان پاسخ داده و سپس از بین میروند.
تظاهر نشانهها اغلب بهعنوان تشدید بیماری تلقی میشود.
قسمتهایی از روند بهبودی ممکن است برای هفتهها یا سالها ادامه داشته باشد.
این فرم از بیماری رایجترین حالت بیماری است و حدود ۸۵ درصد افراد، در ابتدا مبتلا به این وضعیت تشخیص داده میشوند.
MS پیشروندهی ثانویه ( SPMS)
این شکل از بیماری زمانی تشخیص داده میشود که مشکلات ناشی از یک حمله، طی دوران فروکش شدن کاملا از بین نمیروند.
این حالت اغلب در بیمارانی که نخست مبتلا به فرم RRMS تشخیص داده شده بودند، اتفاق میافتد.
با گذشت زمان ضعف پیشرونده در بیماران مشاهده میشود.
MS پیشروندهی اولیه (PPMS)
این فرم از بیماری با گذشت زمان پیشرفت میکند و دارای وضعیت فروکشی یا بهبود علایم نیست.
۱۰ درصد موارد MS از این نوعاند.
MS پیشرونده-عود کننده (PRMS)
در این فرم از بیماری، بیمار دارای علایم تشدید رو به افزایش طی زمان است و بین این دورههای تشدید، دورههای متناوب بهبودی نیز مشاهده میشود.
این حالت نادرترین حالت بیماری است و شامل ۵ درصد موارد تشخیصی میشود.
ام اس خفیف
زمانی به این عارضه ام اس خفیف گفته می شود که فرد مبتلا در مراحل اولیه قرار دارد و اگر علائم به طور کامل پس از هر حمله برطرف شوند، بیماری ام اس از نوع خفیف می باشد.
عموما علائم شایعی دارد که در ادامه برای شما شرح می دهیم
علائم MS خفیف:
بیمار بدون دلیل مدام احساس خستگی و ضعف دارد و زمانی که این حالت به بیمار دست می دهد اعصاب بخش ستون فقرات دچار آسیب می شود.
این احساس خستگی برای چند هفته متوالی ادامه داشته و در صورت عدم کنترل به پیشرفت بیماری ام اس منجر می شود.
در ابتدا این احساس در پاها به وجود می آید و ممکن است اعصاب دیگر نقاط بدن را نیز درگیر کند.
علت بیماری ام اس
پزشکان اطمینان دقیقی نسب به علل بیماری ام اس ندارند اما بعضی از دلایل را روشن کرده اند.
افرادی که دارای ژن های خاص هستند، بیشتر از سایرین در خطر ابتلا به بیماری ام اس هستند.
در زیر به بررسی علل بروز ام اس میپردازیم:
عفونت ویروسی:
بعضی از افراد ممکن است پس از عفونت ویروسی مانند ویروس اپشتین بار به بیماری ام اس دچار شوند.
عفونت ممکن است سبب عود بیماری شود.
کمبود ویتامین D :
بر اساس مطالعات انجام شده، ویتامین D که از سوی خورشید دریافت میشود، میتواند شانس ابتلا به بیماری ام اس را کاهش دهد.
در واقع کسانی که ویتامین D کمی دارند، خطر ابتلا به ام اس در بدن آنها بالاست.
سیگار کشیدن:
دانشمندان معتقدند، افرادی که سیگار میکشند، بیشتر از سایرین به بیماری های سیستم ایمنی نظیر بیماری ام اس مبتلا میشوند؛ اما همچنان علت ضعیفی میباشد!
ژنتیک:
اگرچه نقش ژنتیک در ایجاد این بیماری بسیار کم است اما افرادی هستند که به دلیل وجود ژن های خاص، به بیماری ام اس مبتلا شده اند.
علائم ام اس
به طور کلی علائم بیماری ام اس در زنان و مردان یکسان است.
اما این علائم با توجه به محل و شدت آسیب عصبی ناشی از التهاب در افراد مختلف، متفاوت است.
بعضی از رایجترین علائم ام اس در زیر آورده شده است:
علائم عضلانی
ام اس در زنان و مردان در واقع حمله سلولهای ایمنی بدن به سیستم عصبی است.
این مسئله میتواند در مغز، نخاع یا اعصاب بینایی رخ دهد.
به همین ترتیب بیماران مبتلا ممکن است علائم مرتبط با ماهیچه و عضلهای را تجربه کنند که شامل:
اسپاسم عضلانی
بیحسی
مشکلات تعادل و عدم هماهنگی
مشکل در حرکت دست و پا
لغزش در و مشکل در راه رفتن
ضعف یا لرزش در یک یا هر دو دست یا پاها
علائم چشمی
مشکلات بینایی هم در مردان و هم در زنان مبتلا به بیماری ام اس دیده میشود.
این مشکلات میتواند شامل موارد زیر باشد:
از دست دادن بینایی، جزئی یا کامل، که اغلب در یک چشم اتفاق میافتد
درد در هنگام حرکت چشمها
دوبینی
حرکات غیرارادی حرکت چشم
نارسایی عمومی چشم و اختلالات بینایی بیشتر
تمام این علائم ام اس در چشم به علت آسیب بیماری در قسمتی از مغز است که مسئول کنترل و هماهنگی دید است.
تغییرات روده و مثانه
هر دو نارسایی مثانه و روده، اغلب در افراد مبتلا به بیماری ام اس مشاهده میشود.
اختلال در مسیرهای سیستم عصبی که عضلات مثانه و روده را کنترل میکند، باعث بروز این مشکلات میشوند.
علائم ام اس در مثانه و روده عبارتاند از:
مشکل در شروع ادرار
تکرر ادرار یا نیاز به ادرار کردن
عفونت مثانه
نشت ادرار یا مدفوع
بیحسی یا درد
احساس بیحسی، گزگز شدن و درد برای بسیاری از افراد مبتلا به ام اس شایع است.
افراد اغلب این علائم ام اس را در سراسر بدن یا در اندامهای خاص تجربه میکنند.
ممکن است بیحسی به صورت سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش حس شود.
با توجه به تحقیقات انجام شده، بیش از نیمی از افراد مبتلا به این بیماری در طول بیماری خود نوعی درد را تجربه میکنند.
در حالی که برخی از انواع درد به طور مستقیم به علت وجود بیماری مرتبط هستند، انواع دیگر درد ممکن است به دنبال برخی دیگر از مشکلات بیماری بر بدن تأثیر گذارند.
به عنوان مثال، عدم تعادل ناشی از مشکلات راه رفتن ممکن است منجر به درد ناشی از فشار بر روی مفاصل گردد.
مشکل در صحبت و بلع
افراد مبتلا به بیماری ممکن است به مشکل در صحبت کردن دچار شوند.
مشکلات گفتاری معمول عبارتاند از:
با عجله حرف زدن
از دست دادن کنترل حجم صدا
آهسته صحبت کردن
تغییر در کیفیت صحبت، مانند صدای خشن و صدای بیجان
آسیب بیماری ام اس میتواند بر بلعیدن نیز تأثیر بگذارد و باعث مشکل جویدن و انتقال مواد غذایی به قسمت عقبی دهان شود.
همچنین بیماری ام اس ممکن است توانایی بدن در انتقال مواد غذایی از طریق مری و معده را هم تحت تأثیر قرار دهد.
تأثیر روی مغز و اعصاب
طیف وسیعی از مشکلات مغز و اعصاب ممکن است به دلیل بیماری ام اس ایجاد شود.
این علائم عبارتاند از:
کاهش محدوده مورد توجه
از دست دادن حافظه
قضاوت ضعیف
مشکل استدلال یا حل مسئله
افسردگی، به دلیل آسیب به مناطق مغز درگیر در کنترل عاطفی یا به دلیل استرس بیماری
نوسانات خلقی
سرگیجه، مشکلات تعادلی و یا دوران سر (احساس چرخش)
مشکلات جنسی
هم مردان و هم زنان مبتلا به ام اس ممکن است اختلال عملکرد جنسی را به عنوان یکی از علائم ام اس تجربه کنند.
اختلالاتی از قبیل:
کاهش میل جنسی
کم شدن حس در ناحیه تناسلی
ارگاسم کمتر و ضعیفتر
علاوه بر این، زنان ممکن است کاهش ترشحات واژن یا درد در هنگام نزدیکی را هم تجربه کنند.
علائم ام اس خوش خیم
ام اس خوش خیم (بهبودی کامل یا جزئی بعد از حمله عوارض بیماری) را فقط می توان پس از چندین سال ابتلا به ام. اس. تشخیص داد.
تنها در صورتی می توان یک بیمار را مبتلا به ام.اس. خوش خیم تشخیص داد، که ام. اس. در طول ۱۰ تا ۲۰ سال رو به وخامت نگذارد و فرد دچاراز کار افتادگی کم یا هیچگونه از کار افتادگی نشده باشد.
در ام اس خوش خیم حملات کمی رخ می دهد و با گذشت زمان عود نمی کند.
ام اس خوش خیم عموما ناتوانی ماندگاری را در فرد مبتلا ایجاد نمی کند و معمولا به درمان ام اس ختم می شود.
تشخیص بیماری ام اس
تشخیص بیماری «ام اس» دشوار است زیرا علائم بیماری بسیار شبیه سایر اختلالات عصبی است.
بنابراین در مرحله اول پزشک نورولوژیست به صورت بالینی و باگرفتن تاریخچه فامیلی و معاینه فرد بیمار برای یافتن علائم احتمالی آسیب های مغزی، نخاعی و بینایی، بیماری را تشخیص می دهد.
هیچ تست تخصصی آزمایشگاهی برای پی بردن به بیماری وجود ندارد. آزمایش هایی که پزشک می تواند انجام دهد شامل:
آزمایش خون برای کنار گذاشتن احتمال بیماری های دیگر مانند ایدز و تب یونجه
آزمایش پتانسیل برانگیخته روی حواس، در این آزمایش اعصاب حسی و حرکتی بیمار تحریک می شود و سپس سرعت انتقال پیام الکتریکی اندازه گیری و بررسی وضعیت بینایی می شود.
عکسبرداری MRI برای پی بردن به وضعیت پوشش میلین اعصاب
آزمایش مایع نخاع زیرا در مایع مغزی – نخاعی چنین بیمارانی پروتئین های خاصی وجود دارد.
انجام الکتروانسفالوگرافی که نشانگر فعالیت های الکتریکی مغز است.
تست چشم که تعدادی تست برای ارزیابی بینایی و بیماری های چشمی انجام می شود.
درمان بیماری ام اس
هنوز هیچ درمان قطعی و کاملی برای ام اس وجود ندارد.
اما گزینه های متعدد و گسترده درمان و توانبخشی وجود دارد.
درمان ام اس نیاز به درمانی همه جانبه دارد.
این همه جانبه بودن شامل درمان دارویی، توانبخشی، تغذیه و… می شود.
در مقالات دیگر به طور تخصصی هر یک را بیان کرده ایم.
توانبخشی ام اس
توانبخشی ام اس یکی از مهمترین بخش های درمان ام اس است.
درواقع درمان دارویی همه چیز نیست.
هنوز هم درمان دارویی قطعی یافت نشده است.
توانبخشی شامل گفتاردرمانی، فیزیوتراپی، کاردرمانی و ارتز و پروتز است.
گفتاردرمانی به مشکلات بلع، تلفظ، صحبت کردن، مشکلات خستگی، پایین بودن صدا، گرفتگی صدا و… را درمان می کند.
در مواردی که توانایی ارتباط برقرار کردن فرد به شدت آسیب دیده است گفتاردرمانگر می تواند تجویز ارتباط و مکمل جایگزین را پیشنهاد دهد.
فیزیوتراپی به درمان مشکلات حرکتی، کاهش آتروفی عضلات، تعدیل تون عضلانی و… می پردازد.
کاردرمانی به مسائل شناختی نظیر حافظه و توجه و مسائل حرکتی با استفاده از حداقل توانایی های فرد می پردازد.
ارتز و پروتز با تجویز وسایل کمکی به اصلاح وضعیت و… می پردازد.
دارویی
اگر ام اس از نوع عود و بهبود(RRMS) دارید، داروهای اصلاح کننده بیماری برای کاهش پیشرفت اماس طراحی شده و میزان عود بیماری شما کاهش می یابد.
داروهای تعدیل کننده بیماری خود تزریقی عبارتند از گلاتیرامر (کوپاکون) و اینترفرون های بتا مانند:
آونکس (Avonex)
بتاسرون (Betaseron)
اکستاویا (Extavia)
پلگریدی (Plegridy)
ربیف (Rebif)
داروهای خوراکی برای ام اس از نوع عود و بهبود عبارتند از:
دی متیل فومارات (Tecfidera)
فینگولیمود fingolimod (گیلنیا)
تری فلومونید (Aubagio)
درمان های تزریق داخل وریدی برای ام اس از نوع عود و بهبود عبارتند از:
آلمتوزوماب Alemtuzumab (Lemtrada)
ناتالیزوماب (تیزابری)
میتوکسانترون Mitoxantrone (Novantrone)، که فقط برای MS شدید است
داروهای اصلاح کننده بیماری در درمان ام اس پیشرونده موثر نیست.
پزشک می تواند کورتیکواستروئیدها، مانند متیل پردنیزولون (Medrol) و پردنیزون (Deltasone) را برای درمان عود بیماری، تجویز کند.
درمان های دیگر ممکن است علائم شما را کاهش دهد و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.
از آنجا که اماس برای همه متفاوت است، درمان بستگی به علائم خاص شما دارد.
برای اکثر موارد، یک رویکرد انعطاف پذیر لازم است.
یعنی برای هر فرد برنامه ی اختصاصی داشت.
درمان بیماری ام اس در طب سنتی
شبی هفت عدد انجیر را برای چند ساعت در آب خیس کنید و به همراه آب میل نمایید.
هفت عدد زیتون را صبح ناشتا و هفت عدد زیتون را شبها دو ساعت بعد از شام میل کنید. (زیتون شور غیر کارخانه ای).
مواضعی که دچار ضعف حسی و حرکتی شده اند را با روغن زیتون طبیعی چرب کنید.
از بوها و عطرهای صنعتی اجتناب کنید و با خود عِطر گل محمدی به همراه داشته باشید و مدام ببویید.
برای سالم نگه داشتن دستگاه گوارش از ملین ها و تسهیل کننده های عمل هضم استفاده کنید.
گیاهانی مانند خاکشیر یا نعناع.
پژوهش های انجام شده در امریکا نشان می دهد که هفته ای یک قاشق مربا خوری زعفران می تواند به درمان بیماری ام اس کمک زیادی کند.
گیاه جنسینگ به درمان بیماری ام اس کمک می کند.
مصرف روزانه یک مشت گیاه خرفه در درمان ام اس مؤثر است.
خوردن گیاه خشک گزنه می تواند در درمان ام اس بسیار موثر باشد.
هر روز یک قاشق چای خوری از آن را در آب میوه بریزید و میل کنید
همچنین استفاده روزانه از گیاه شاهدانه موجب کاهش لرزش های ناشی از این بیماری می شود.
مصرف روزانه ۵ عدد گیاه کندر قابلیت درمان بیماری ام اس را دارد.
یکی از میوه هایی موثر که در این زمینه توانسته درمان کننده خوبی باشد آناناس است.
از دیدگاه طب سنتی غذاهای مضر در این بیماران عبارتند از تخم مرغ، محصولات لبنی، بستنی، ترشی، تمر هندی، ماهی، فلفل، دارچین، زنجبیل، زیره، سرکه، چای، قهوه، سوسیس، کالباس، نسکافه، کاکائو، بادمجان، انواع فست فودها، برنج سفید، مواد غذایی کنسرو شده، گوشت گاو و شتر و غذاهای سرخ شده.
غذاهای مفید در این بیماران عبارتند از آلو خشک، آب زرشک، تمشک، انجیر، زیتون، بادام، کنجد، گردو، پسته، فندق، انگور، کشمش، میوه به، غذاهای آب پز، گیاهان دارای منیزیم مانند دانه خشخاش، لوبیا چشم بلبلی، اسفناج، عسل، سبزی های تازه، نخود، چغندر، حبوبات، آجیل خام.
برای تقویت مفاصل خوردن هفته ای ۳ بار پاچه گوسفند برای بیماران ام اس توصیه می شود.
حنا گذاشتن روی سر و مرتب روغن مالی ملاج سر با روغن کنجد و سیاهدانه روشی دیگر برای درمان بیماری ام اس با داروهای گیاهی است.
همچنین برای درمان بیماری ام اس با طب سنتی چای اسطخودوس مصرف کنید.
چای اسطخودوس برای مغز بسیار مفید است.
۳ قاشق غذاخوری تخم گشنیز را با ۳ لیوان آب جوش روی حرارت کم بگذارید.
ملافه ای روی سر بکشید و آن قدر بخور کنید تا خیس عرق شوید.
طب سوزنی، یکی از شاخههای طب سنتی چینی به شمار میرود که بیش از ۳۰۰۰ سال، به درمان بیماریها و التیام دردهای بشر کمک کرده است.
این روش درمانی کاملاً طبیعی است.
طب سوزنی در بهبود برخی از علائم ام اس، مانند درد، بی حسی، اسپاسم عضلانی و مشکلات مثانه، بسیار موثر است.
طب سوزنی تاثیر چشمگیری بر کاهش استرس و اضطراب و درمان افسردگی دارد و مبتلایان به ام اس نیز میتوانند از این خاصیت شگفتانگیزِ طب سوزنی استفاده کنند.
بهره گرفتن از طب سوزنی در درمان ام اس به معنای متوقف کردن دیگر روشهای درمان نیست، بلکه این روش درمانی باید در کنار دیگر درمانها صورت گیرد.
به عنوان آخرین پیشنهاد برای درمان بیماری ام اس با طب سنتی زالواندازی پشت گوش توصیه می شود.
این کار باید حتماً زیر نظر پزشک متخصص و با تجربه طب سنتی انجام گیرد.
عواقب بیماری ام اس
در بعضی مواقع افراد مبتلا به ام اس به سایر مشکلات زیر مبتلا میشوند:
خشکی و یا گرفتگی عضلات
فلج شدن بخصوص فلج شدن پاها
مشکلات مثانه، شکم و یا مشکلات جنسی
مشکلات ذهنی، از جمله فراموشی و یا عدم تمرکز
افسردگی
صرع یا بیهوشی
عاقبت بیماران ام اس بسیار متفاوت است و بیمار باید با حفظ روحیه خود با این بیماری بجنگد.
در این بیماری، حفظ روحیه و داشتن خلق و روان بالا می تواند بسیار تاثیر گذار باشد.
عمر بیماران ام اس
بسیاری از بیماران مبتلا به ام.اس می توانند زندگی عادی خود را دنبال کنند زیرا این بیماری طول عمر را تحت تاثیر قرار نمی دهد.