پارکینسون: انواع، علائم، درمان، پیشگیری و طول عمر بیماران پارکینسون پیشرفته
پارکینسون: انواع، علائم، درمان، پیشگیری و طول عمر بیماران پارکینسون پیشرفته / پارکینسون ارثی است / بیماریهای شبه پارکینسون
پارکینسون : در این مقاله از بخش بیماری های مغز و اعصاب در وبسایت نایریکا به پارکینسون, پارکینسون چیست, انواع پارکینسون, درمان پارکینسون, پیشگیری از پارکینسون, پارکینسون ارثی است, علائم پارکینسون پیشرفته, طول عمر بیماران پارکینسون, بیماریهای شبه پارکینسون می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- پارکینسون چیست
- انواع پارکینسون
- درمان پارکینسون
- پیشگیری از پارکینسون
- پارکینسون ارثی است؟
- علائم پارکینسون پیشرفته
- طول عمر بیماران پارکینسون
- بیماریهای شبه پارکینسون
تأثیر ورزش در کاهش پیشرفت پارکینسون
۱۴۰۳/۱/۲۲
مهری سالاری، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، لرزش دست را شایعترین علامت بیماری پارکینسون برشمرد و گفت:
همیشه لرزش دست به معنای ابتلاء به پارکینسون نیست و افرادی که اخیراً دچار لرزش دست شدند بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنند.
فعالیت بدنی تنها روش شناخته شده علمی است که میتواند در کنترل علائم و کاهش روند پیشرفت بیماری پارکینسون مؤثر باشد.
هفتهای سه روز و هر بار حداقل یک ساعت ورزشهای هوازی نظیر پیاده روی، دومیدانی، شنا و تایچی، یوگا را انجام دهید و حداقل یک پیاده روی ساده روزانه داشته باشید.
همچنین بخوانید:
اخبار مربوط به بیماری پارکینسون
پارکینسون چیست
بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease) یا PD، برای اولین بار توسط دانشمند بریتانیایی دکتر جیمز پارکینسون در سال ۱۸۱۷ میلادی توصیف شد.
دکتر جیمز پارکینسون این بیماری را فلج لرزان نامید اما در اصل تمامی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون لرزش ندارند.
بیماری پارکینسون از شایع ترین بیماری های مخرب اعصاب به شمار می رود.
پارکینسون بیماری است که سیستم حرکتی بدن را مختل میکند.
این بیماری زمانی اتفاق میافتد که برخی سلولهای خاص در مغز دچار مشکل میشوند.
معمولا این سلولهای عصبی مسئول تولید مادهی شیمیایی مهمی بهنام دوپامین هستند.
دوپامین مادهای است که با بخش کنترلکنندهی حرکات بدن در مغز مرتبط است.
سیگنالهایی که دوپامین به مغز میفرستد به ماهیچهها اجازهی حرکت میدهند.
هنگامی که فرد به پارکینسون مبتلا میشود، این سلولهای عصبی از کار میافتند و دوپامین به اندازهی کافی ترشح نمیشود، در نتیجه فرد برای حرکت دچار مشکل میشود.
پارکینسون بیماریای پیشرونده است و به مرور زمان بدتر میشود، اما معمولا روند این وخامت کُند است و بیش از چندین سال طول میکشد.
بنابراین روند درمانی مناسب میتواند به داشتن زندگی عادی در فرد بیمار کمک کند.
تا به حال هیچکس به علل معیوب شدن سلولهایی که باعث بروز این بیماری میشوند پی نبرده است، اما محققان همچنان در حال انجام مطالعات گسترده برای یافتن پاسخ این سؤال و اثبات علل احتمالی بیماری پارکینسون از جمله بالا رفتن سن و سموم موجود در محیط زیست هستند.
انواع پارکینسون
بیماری پارکینسون انواع اکتسابی و ارثی دارد.
عوامل متعدد محیطی مانند انواع سموم و آفات در ایجاد این بیماری نقش دارند، ولی امروزه نقش عوامل ژنتیکی فزاینده است.
درمان پارکینسون
با وجودی که تاکنون درمان مشخصی برای این بیماری پیدا نشده است، افراد مبتلا به این بیماری میتوانند از روشهای مختلف برای بهبود کیفیت زندگی خود استفاده کنند.
این روشها شامل مصرف دارو و عمل جراحی است.
سایر روشهای قابل استفاده در هنگام ابتلا به این بیماری شامل ایجاد تغییر در سبک زندگی و استفاده از روشهای درمان فیزیکی و گفتاردرمانی است.
مصرف دارو
یکی از اولین روشهای درمان پیشنهاد شده توسط پزشک برای بیماران مبتلا به پارکینسون تجویز دارو است.
امروزه انواع مختلفی از این داروها برای بیمار استفاده میشود که مهمترین آنها به شرح زیر هستند:
لوودوپا (levodopa)
سگلاین (segeline)
داروهای آنتیکولینرژیک (anticholigernic): این داروها پالسهای عصبی را مسدود کرده و حرکت عضلات را کنترل میکنند.
روشهای درمان جایگزین
در طول سالهای طولانی روشهای درمان جایگزین برای بسیاری از بیماریها معرفی شده و از بین رفتهاند.
به این ترتیب برخی از این درمانها فقط برای یک مدت مشخص رواج پیدا کرده و پس از آن حذف شدهاند.
این شرایط در حالی است که برخی درمانهای دیگر با گذشت زمان از نظر علمی مورد تایید قرار گرفته و مقبولیت عمومی پیدا کردهاند.
به این ترتیب میتوان گفت فرآیند معرفی و رواج روشهای درمان جایگزین یک فرآیند آزمون و خطا است.
به هر حال با وجودی که اکثر درمانهای جایگزین بیضرر هستند، اما برخی از درمانهای گیاهی ممکن است با سایر داروهای شیمیایی اختلال ایجاد کنند.
به همین خاطر لازم است قبل از استفاده این درمانها با پزشک معالج در این رابطه مشورت شود.
به این ترتیب، مهمترین روشهای درمان جایگزین برای بیماری پارکینسون به شرح زیر هستند:
تمرینهای حرکتی:
بیماری پارکینسون بر توانایی حرکتی بدن تاثیر میگذارد.
به هر حال تمرینهای حرکتی میتوانند به عضلات بدن برای حفظ قدرت و قابلیت انعطافپذیری و توانایی حرکتی عضلات کمک کنند.
توجه داشته باشید انجام تمرینهای حرکتی باعث توقف پیشرفت بیماری پارکینسون نمیشود، اما در عمل میتواند هماهنگی بین عضلات را افزایش داده و از سفت شدن عضلات جلوگیری کند.
آب درمانی:
آب درمانی به تمرینها یا ورزشهایی اشاره دارد که به صورت کنترل شده و تحت نظارت در محیط آب و معمولاً استخر انجام میشود.
به این ترتیب آب درمانی شامل انجام تمرینهای حرکتی با استفاده از روشهای مشخص در استخر یا محیط آب است.
آب درمانی میتواند به افراد بیمار در ارتباط با مشکلات قلبی عروقی کمک کرده، آسیبهای جزئی و بیماریهای حاد همچون پارکینسون را تحت کنترل قرار دهد.
حتی بیمارانی که از وضعیت سلامت بهتر برخوردار بوده و فعالیتهای ورزشی انجام میدهند، سعی میکنند با استفاده از این روشها قدرت تحمل و پایداری عضلات خود را افزایش داده و در هنگام مواجه شدن با آسیبدیدگیها، توانبخشی لازم را بر روی عضلات انجام دهند.
ماساژ:
با وجودی که ماساژ نمیتواند علائم بیماری را بهطور مستقیم درمان کند، اما این روش میتواند به کاهش برخی از مشکلات مربوط به سفت شدن عضلات در بیماران مبتلا به پارکینسون کمک موثر نماید.
تحریک مغناطیسی مغز:
تحریک مغناطیسی مغز (TMS) یکی از روشهایی است که برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در مواردی که علائم بیماری خفیف تا متوسط باشد، مورد استفاده قرار میگیرد.
این درمان معمولاً به همراه سایر روشهای درمان برای بیماری پارکینسون استفاده میشود.
امواج مافوق صوت:
ابتلا به بیماری پارکینسون میتواند باعث تشکیل ندول (گره) و سفت شدن بافت در محلهای مختلف بدن همچون ناحیه پایین شکم یا بالای ران شود.
به این ترتیب ایجاد این شرایط میتواند وارد کردن سوزن را به بدن دشوار کرده و بر فرآیند جذب دارو نیز تاثیر داشته باشند.
به هر حال نتایج تحقیقات انجام شده نشان میدهد استفاده از امواج مافوق صوت میتواند به درمان موفقیتآمیز این ندولها (گرهها) و بخشهای سفت شده بافت کمک کند.
پیشگیری از پارکینسون
هنوز گام پیشگیرانه خاصی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری مشخص نشده ولی انتخاب های سالم در زندگی نه تنها به بهبود سلامت کلی کمک می کنند بلکه برخی از آنها تاثیرات شگرفی در جلوگیری از این اختلال عصبی دارند:
نوشیدن کافئین:
محققان اینطور ثابت کرده اند که نوشیدن حداقل یک فنجان قهوه در طول روز ممکن است خطر ابتلا به پارکینسون را کاهش دهد.
البته در مصرف قهوه نباید افراط کرد ضمن این که هیچ مدرکی دال بر این که سایر نوشیدنی های کافئین دار می توانند همین تاثیر قهوه را داشته باشند، وجود ندارد.
مصرف کمتر از ۴۰۰ میلی گرم کافئین البته بدون افزودنی های شیرین، برای پیشگیری از پارکینسون توصیه می شود.
نوشیدن چای سبز:
علاوه بر قهوه، چای سبز نیز به پیشگیری از پارکینسون کمک می کند.
این نوع چای حاوی ترکیباتی به نام پلی فنول است، آنتی اکسیدانی که ممکن است منجر به از بین رفتن رادیکال های آزاد بدن شوند.
مصرف بیشتر فلفل:
خوردن انواع فلفل در رنگ های مختلف خطر ابتلا به پارکینسون در حال توسعه را کاهش می دهد.
البته پزشکان هنوز مطمئن نیستند که فلفل خام تاثیر بیشتری در پیشگیری از این بیماری دارد یا نوع پخته آن.
با این حال شما می توانید برای بهره مندی از مزایای فلفل، روز خود را با املت حاوی فلفل، ناهار خود را با سالاد همراه با فلفل خرد شده و شام را با یک سوپ که حاوی این سبزی باشد، شروع کرده و به پایان ببرید.
مصرف سبزیجات تازه و خام:
علاوه بر خوردن فلفل، مصرف سبزیجات تازه و خام در هر وعده غذایی خطر ابتلا به پارکینسون را کاهش می دهد.
دلیل هم این است: سطوح پایین ویتامین B و فولات منجر به افزایش خطر ابتلا به پارکینسون می شود.
شما به راحتی می توانید بهترین منابع اسید فولیک یا همان فولات را به رژیم غذایی تان اضافه کنید.
منابعی مثل: اسفناج، کاسنی فرنگی، کاهو، مارچوبه، خردل، خربزه، بامیه و کلم.
افزایش مصرف آنتی اکسیدان ها:
مصرف آنتی اکسیدان ها خطرات ناشی از استرس اکسیداتیو را در بدن کاهش می دهد که خود عامل ابتلا به پارکینسون هستند.
مصرف غذاهای حاوی آنتی اکسیدان مانند کنگر فرنگی، کلم پیچ، سیب زمینی، انواع توت، گلابی، سیب ها، انگور، تخم مرغ، عدس، لوبیا، گردو، شکلات تیره، باقلا و … برای پیشگیری از پارکینسون ضروری است.
دقت داشته باشید که مصرف بیش از حد آنتی اکسیدان ها می تواند شما را دچار مسمومیت کند.
محدود کردن مصرف آهن:
خوردن غذاهای حاوی آهن ضروری است اما زیاده روی در مصرف آن منجر به استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکالهای آزاد در بدن می شود.
این روند می تواند منجر به انحطاط سلول های مغز شود.
دقت داشته باشید که زنان بیش از ۵۱ ساله نباید بیش از ۸ میلی گرم آهن در روز دریافت کنند ضمن این که این میزان در زنان بین سنین ۱۸ تا ۵۰ سال باید ۱۸ میلی گرم در روز باشد.
کاهش مصرف منگنز:
منگنز نیز مانند آهن اگر بیش از حد مصرف شود، منجر به استرس اکسیداتیو در بدن خواهد شد.
اگر مرد هستید روزانه ۱,۶ میلی گرم و اگر زن هستید ۲.۳ میلی گرم منگنز در روز دریافت کنید آنهم از طریق مصرف آجیل، حبوبات، دانه ها، چای، غلات کامل و سبزیجات برگ تیره.
پارکینسون ارثی است؟
این بیماری، ممکن است ارثی باشد ولی در تعداد کمی از افراد که زیر ۵۰ سال هستند امکان دارد ارثی باشد.
رحیمدل یک متخصص مغز و اعصاب گفت: بیشترین علت شیوع پارکنیسون در افراد زیر ۳۰ سال را ارثی بودن بیماری دانست و افزود:
در بروز بیماری پارکنیسون عوامل زیادی دخیل است ولی تا کنون علت واحدی در این خصوص ثبت نشده است در مجموع علل محیطی و بعضی از داروهای شیمیایی ایجادکننده این بیماری هستند.
علائم پارکینسون پیشرفته
پس از چندین سال که فرد با علائمی مثل انقباض عضلات و افزایش لرزش بدن دستوپنجه نرم میکند، بهخصوص اگر مراقب خودش نباشد ممکن است مجبور شود از ویلچر استفاده کند یا بستری شود.
افرادی که دارو مصرف میکنند ممکن است علائم معمول پیشرفت بیماری را تجربه نکنند اما شاید دچار دیگر علائم حرکتی شوند.
این نوسانات حرکتی، ممکن است به تغییرات دارویی نیاز داشته باشد.
تغییر دارو اغلب با عدم کنترل و توجه بیمار همراه است و ممکن است روند درمان را پیچیدهتر کند.
یکی دیگر از مشکلاتی که فرد در مرحلهی پیشرفته ممکن است به آن دچار شود، زوال عقل است.
فرد دچار سردرگمی شبانه و گیجی میشود و حافظهاش را از دست میدهد.
متأسفانه درمانهایی که برای این بیماری استفاده میشود میتواند به بروز این مشکلات دامن بزند.
برخی از افراد هیچگاه به این مرحله نمیرسند.
این حالت زمانی است که داروها دیگر اثری ندارند و ناتوانیهای جدی پیش میآید.
در این وضعیت، بیمار ممکن است دچار مشکلات زیر شود:
محدودشدن به تختخواب یا ویلچر
ناتوانی در مستقل زندگیکردن
بُروز مشکلات جدی در وضعیت قرارگیری اندامهای بدن (مثلا خمیدگی شدید)
نیاز به کمک برای انجام وظایف روزانه
طول عمر بیماران پارکینسون
طول عمر فرد مبتلا به بیماری پارکینسون برای هر فردی متفاوت است؛ هیچ قاعده ای برای تعیین این که چگونه یک بیماری مزمن پیشرفت میکند، چگونه بهطور جدی بر بدن فرد بیمار تاثیر میگذارد.
یا اینکه آیا ممکن است عوارض جانبی بیماری، در طول درمان پیشرفت کند، وجود ندارد.
بیماری در حال حاضر نهتنها کشنده محسوب نمیشود بلکه بیماران مبتلا طول عمر تقریبا طبیعی دارند و کیفیت زندگیشان نیز بهبود قابل توجهی پیدا کرده است.
بیماریهای شبه پارکینسون
پارکینسونیسم
Progressive Supranuclear Palsy) PSP) یا فلج پیشرونده فوق هسته ای (یا بیماری استیل – ریچاردسون Steele – Richardson) یک بیماری شبه پارکینسون سریعا پیشرونده مغزی با علت نامشخص است.
تحلیل سلولهای عصبی در نواحی مختلف مغز باعث بروز علائم حرکتی متنوعی می شود که شامل ناپایداری در ایستادن و راه رفتن، افتادنهای مکرر، اشکال در بلع و تکلم و کندی حرکات است.
یک علامت مشخصه این بیماری ناتوانی در نگاه به سمت پایین است ولی وجود این علامت برای تشخیص ضروری نیست.
علائم دیگر شامل تغییرات شخصیتی و خلقی، اختلال خواب و مشکلات ذهنی نظیر کندی تفکر و فراموشی است.
PSP در مردان شایعتر است.
علائم معمولا در سنین ۵۰ تا ۶۰ سالگی شروع می شود ولی از ۴۰ تا ۸۰ سالگی نیز گزارش شده است.
از آنجایی که در شروع ممکن است شبیه بیماری پارکینسون یا آلزایمر بروز کند، احتمال اشتباه در تشخیص وجود دارد.