اسهال: انواع اسهال / اسهال عفونی / درمان اسهال آبکی و ویروسی در کودکان
اسهال: انواع اسهال / اسهال عفونی / درمان اسهال آبکی و ویروسی در بزرگسالان و کودکان / درمان اسهال و استفراغ در کودکان / درمان اسهال با چای
اسهال جزو بیماری های بسیار شایع است که اغلب با درمان های خانگی و طب سنتی به راحتی درمان می شود.
اسهال به دلایل مختلف ایجاد شده و برای درمان باید به دنبال راهکارهای مناسب گشت بخصوص درمورد اسهال در کودکان.
به همین دلیل در ادامه این مقاله از نایریکا به اسهال چیست, انواع اسهال, درمان اسهال آبکی, اسهال عفونی, درمان اسهال آبکی در بزرگسالان, درمان اسهال ویروسی, درمان اسهال کودکان, درمان اسهال و استفراغ, درمان اسهال و استفراغ در کودکان, درمان اسهال با چای, برای درمان اسهال چه بخوریم می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اسهال, اسهال چیست, انواع اسهال, درمان اسهال آبکی, اسهال عفونی, درمان اسهال آبکی در بزرگسالان, درمان اسهال ویروسی, درمان اسهال کودکان, درمان اسهال و استفراغ, درمان اسهال و استفراغ در کودکان, درمان اسهال با چای, برای درمان اسهال چه بخوریم
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- اسهال چیست
- انواع اسهال
- درمان اسهال آبکی
- اسهال عفونی
- درمان اسهال آبکی در بزرگسالان
- درمان اسهال ویروسی
- درمان اسهال کودکان
- درمان اسهال و استفراغ
- درمان اسهال و استفراغ در کودکان
- درمان اسهال با چای
اسهال چیست
زمانی که اجابت مزاج (مدفوع) شل و آبکی باشد، شما اسهال دارید.
اسهال شایع است و گرچه احساس بدی به شخص می دهد، اما معمولا مشکل جدی نیست.
اسهال معمولا دو تا سه روز طول می کشد، اگر به درمان نیاز داشته باشد معمولا داروهای بدون نسخه ضد اسهال کفایت می کند.
اسهال چیست
در بسیاری از افراد حداقل یک یا دو بار در سال اسهال را تجربه می کنند.
اگر عارضه خاصی داشته باشید مثل سندرم روده تحریک پذیر، اسهال به دفعات بیشتری رخ می دهد.
از آنجایی که این بیماری باعث می شود آب زیادی از بدن خارج شود می تواند بخش های مهمی از بدن را دچار کم آبی شدید کند و تهدید مهمی برای سلامتی می باشد.
از این رو به درمان و رسیدگی نیاز دارد در غیر این صورت می تواند عوارض گوناگونی در بدن فرد ایجاد کند و در مواقع شدید حتی می تواند منجر به مرگ شود.
انواع اسهال
پزشکان اسهال را در سه دسته ی “اسمزی” (Osmotic) ، “ترشحی” (Secretory) و یا “اگزوداتیو” (Exudative) طبقه بندی می‌کنند.
اسهال اسمزی به این معناست که چیزی داخل روده وجود دارد که آب بدن را داخل روده می‌کشد.
به عنوان مثال آبنبات های رژیمی یا آدامس که به عنوان جایگزینی برای قند‌هایی مانند “سوربیتول” استفاده میشوند، از این دسته مواد هستند.
انواع اسهال
آب نبات‌های رژیمی توسط بدن جذب نمی‌شوند اما باعث کشیده شدن آب بدن به روده و در نتیجه اسهال میشوند.
اسهال ترشحی زمانی اتفاق می‌افتد که بدن آب را به صورت پیش‌بینی نشده و غیر طبیعی به روده ترشح کند.
بسیاری از عفونت‌ها، داروها و سایر شرایط مختلف می‌تواند باعث اسهال ترشحی شود.
اسهال اگزوداتیو به وجود خون و چرک در مدفوع بر می‌گردد.
این مورد به علت بیماری‌های التهابی روده مانند بیماری کرونCrohn و یا کولیت اولسراتیو Ulcerative colitis و چندین نوع عفونت اتفاق می‌افتد.
انواع اسهال
اسهال وبایی
در بیماری وبا دیده می شود و همراه با مدفوع خونی می باشد.
التهاب مخاط روده بزرگ باعث انتقال خون، مخاط و مایعات در مدفوع می شود.
اسهال کلری
یک نوع اسهال شدید و آبکی می باشد که به علت اختلال در تبادل بی کربنات کلر در قسمت پایینی روده است و با مدفوع بیش از حد کلر روبرو می باشیم.
نوزادان مبتلا به این اسهال دارای شکم برجسته، بی حالی و تاخیر در رشد جسمی و روانی می باشند.
اسهال لینتریک (Lienteric)
در این نوع اسهال، مدفوع حاوی موادغذایی هضم نشده می باشد.
اسهال اسمزی
ناشی از ناتوانی جذب برخی موادمغذی از قبیل قندها، منیزیوم، سولفات و فسفات می باشد.
آب، بوسیله این مواد جذب نشدده، به روده کشیده می شود و باعث شل شدن مدفوع می شود.
اگر از رژیم غذایی‌تان این مواد را حذف کنید، این نوع اسهال از بین می رود.
اسهال خانوادگی
اسهال به علت عفونت خارج از دستگاه گوارش رخ می دهد.
اسهال آبکی
اسهال آبکی حجیم در نتیجه افزایش ترشح یون و آب و مهار بازجذب آنها رخ می دهد.
اسهال تابستانی
در کودکان در گرمای شدید تابستان، اسهال حاد رخ می دهد.
اسهال مسمومیت
سموم باعث ترشح آب و نمک در مدفوع می گردند.
سموم خارجی از قبیل سم باکتری ویبریوکلرا و اشرشیاکلی، باعث اسهال آبکی حجیم می شود.
اسهال مسافرتی
در مسافرت و به خصوص بازدید از مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر که وضع بهداشت مناسب ندارند، این نوع اسهال رخ می دهد و یکی از شایع ترین انواع آن عبارت است از اشرشیاکلی.
اسهال نواحی گرمسیری (اسپرو)
نوع مزمن سندرم سوء جذب در مناطق گرمسیری و غیرگرمسیری می باشد.
اسهال کودک تازه از شیر گرفته
اسهال در نوزادانی که از شیرمادر گرفته شده اند و شروع به خوردن غذا می کنند، شایع است.
این اسهال در نتیجه بهداشت نامناسب و بروز عفونت اشرشیاکلی و یا روتاویروس می باشد.
اسهال متناقض
علائم این نوع اسهال، همانند اسهال است، اما در واقع همراه با یبوست است و به نام عارضه مدفوعی خوانده می شود.
در این نوع اسهال، مقداری مدفوع در راست روده باقی می ماند.
در بین کودکان و افراد بزرگسالی که محدودیت حرکت دارند و بزرگسالانی که مشکلات ذهنی دارند، این نوع اسهال رایج است.
اسهال غیرواقعی
این اسهال ناشی از ملین ها می باشد.
این اسهال در اختلال پرخوری عصبی (بولیمیا) دیده می شود.
اسهال میکروبی
اسهال عفونی یا میکروبی توسط ویروس، باکتری و انگل خاصی ایجاد می شود.
درمان اسهال آبکی
برای درمان اسهال های آبکی اگر آبرسانی به مقدار کافی و به طور صحیح انجام شود مرگ از بیماری را به صفر می رساند .
درمان اسهال آبکی
بیمار معمولا پس از ۴۸ ساعت بهبود پیدا می کند اگر آبرسانی به صورت مناسبی انجام شده باشد وضعیت بالینی بیمار نیز بهبودی قابل توجهی پیدا می کند .
اسهال عفونی
این شکل از اسهال در اثر مصرف غذا یا آب آلوده با میکروارگانیسم های پاتوژن و یا سموم آن ها ایجاد می شود که ممکن است بدون علامت باشد و یا اینکه به سمت یک بیماری تهدیدکننده حیات پیش رود.
اسهال عفونی به دو دسته التهابی و غیر التهابی تقسیم بندی می شود:
اسهال غیر التهابی از شدت کمتری برخورداری بوده، بیمار از اسهال آبکی غیر خونی رنج می برد، بیمار بدون تب بوده و درد شکمی شدیدی ندارد.
اسهال عفونی
در نمونه مدفوع نیز گلبول سفید یا خون مخفی وجود ندارد.
این شکل از اسهال در اثر روتاویروس، نوروویروس، استاف اروئوس، باسیلوس سرئوس، کلستریدیوم پرفرنجنز، کریپتوسپوریدیوم پاروم وژیاردیا لامبلیا ایجاد می شود.
بسیاری از این بیماران تنها به درمان های حمایتی نیاز خواهند داشت.
اسهال های التهابی بیماری شدیدتری بوده که بیمار از اسهال خونی، درد شدید شکم و تب رنج می برد.
همچنین در نمونه مدفوع تعداد زیادی از گلبول های سفید یافت می شود.
اسهال های التهابی در اثر پاتوژن های مهاجم نظیر کمپیلوباکترژژونی، شیگلا، سالمونلا، کستریدیوم دیفیسل، اشرشیاکلی تولید کننده سم و آنتاموبا هیستولیتیکا ایجاد می شود.
تعدادی از بیماران مبتلا به اسهال های التهابی بسته به نوع پاتوژن عامل بیماری از درمان با داروهای آنتی میکروبیال سود می برند.
درمان اسهال آبکی در بزرگسالان
هیدراته نگه‌داشتن بدن
زمانی که اسهال می‌شوید، هیدراتاسیون یکی از مهمترین روش‌هاست.
کم شدن آب بدن در اثر اسهال می‌تواند در خردسالان و افراد مسن کشنده باشد.
مطالعات نشان داده‌اند که برای بزرگسالان دارای علائم خفیف اسهال، نوشیدنی‌های ورزشی و محلول‌های هیدراسیون (که بدون نسخه هم می‌توان تهیه کرد) به یک اندازه مؤثر است.
درمان اسهال آبکی در بزرگسالان
شیر، نوشابه و دیگر نوشیدنی‌های گازدار یا کافئین‌دار نباید مصرف شود چون علائم و وضعیت بیمار را بدتر میکند.
پروبیوتیک‌ها
پروبیوتیک‌ها منابع «باکتری‌های خوب» هستند که در روده‌ها فعالیت می‌کنند تا شرایط سالمی را برای روده‌ها و دستگاه گوارش ایجاد کنند.
آنها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در برخی از غذاها وجود دارند، مثل:
پروبیوتیک‌ها همچنین به شکل پودر و قرص نیز عرضه میشوند.
وجود باکتری‌های خوبی که در دستگاه گوارش شما زندگی می‌کنند، برای عملکرد طبیعی دستگاه گوارش ضروری است.
این باکتری‌ها نقش مهمی در حفاظت از روده در برابر عفونت‌ها بازی می‌کنند.
زمانی که سیستم گوارشی شما توسط آنتی‌بیوتیک‌ها تغییر کرده یا توسط باکتری‌های ناسالم و ویروس‌ها تحت تأثیر قرار بگیرد، شما دچار اسهال می‌شوید.
پروبیوتیک‌ها می‌توانند با بازگردانی تعادل باکتری‌ها در روده، به بهبودی شما کمک کنند.
ساکارومیسس بولاردی، پروبیوتیک مخمر است؛ این ماده باکتری نیست اما مثل باکتری‌ها عمل میکند.
ساکارومیسس بولاردی می‌تواند در بهبود اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک‌ها مؤثر باشد.
همچنین می‌تواند در درمان اسهال مسافرتی نیز کمک کند.
مطالعات نشان میدهد ساکارومیسس بولاردی به روده در مقابله با عوامل بیماری‌زای ناخواسته و جذب مواد مغذی به‌طور صحیح کمک میکند.
از آنجایی که این ماده مخمر است، کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، باید در استفاده از آن بیشتر احتیاط کنند.
البته ذکر این نکته ضروری است که در موارد اسهال حاد، دریافت مراقبت‌های پزشکی مناسب بسیار اهمیت دارد.
قبل از استفاده از پروبیوتیک‌ها برای درمان اسهال، ابتدا با پزشک خود حتما مشورت کنید.
داروهای بدون نسخه
اگر علائم اسهال حاد ندارید، میتوانید با مشورت و نظارت پزشک خود چند دارو مصرف کنید که بدون نسخه می‌توان خرید که به درمان خانگی اسهال کمک میکند.
در ادامه فهرستی از داروهایی را ارائه می‌کنیم که می‌توان بدون نسخه‌ی پزشک برای درمان اسهال تهیه کرد:
- بیسموت ساب سالیسیلات (پپتو بیسمول و Kaopectate)؛
- لوپرامید (Imodium)
- قرص دیفنوکسیلات
- قرص بیسموت ساب سیترات
- قرص دی سیکلومین
- قرص هیوسین
- قرص بلادونا پی بی
این داروها فقط می‌توانند باعث کاهش علائم دردناک اسهال شوند نه این که علت اصلی را درمان کنند.
کسانی که مبتلا به اسهال مزمن هستند، نباید بدون مشورت و نظر پزشک این داروها را مصرف کنند.
منظور از اسهال مزمن، اسهالی است که بیش از ۱۴ روز طول بکشد.
این نوع اسهال می‌تواند علل مختلفی داشته باشد.
غذاهایی که باید بخورید
شاید گفتن اینکه هنگام ابتلا به اسهال غذا بخورید، کمی عجیب به‌نظر برسد ولی خوردن برخی غذاهای خاص می‌تواند به کاهش علائم اسهال کمک کند و باعث میشود در اثر نخوردن غذا حالتان بدتر نشود.
غذاهایی که فیبر کمتری دارند، می‌توانند به سفت‌تر کردن مدفوع کمک کنند:
- موز؛
- برنج سفید؛
- پوره‌ی سیب؛
- نان تست.
- بلغور جو دوسر؛
- سیب زمینی آب‌پز یا پخته شده (بدون پوست)؛
- مرغ بدون پوست؛
- سوپ مرغ.
سرکه سیب
یکی دیگر از درمان های مهم خانگی برای اسهال سرکه سیب است.
این یک عامل مؤثر دربرابر باکتری هایی است که باعث اسهال می شود.
یک قاشق چای خوری سرکه سیب را به یک لیوان آب اضافه کنید.
محلول را یک یا دو بار در روز بخورید تا اسهال کاهش یابد.
چای بابونه
بابونه دارای خواص ضد اسپاسم می باشد که می تواند از درد شکمی همراه با اختلالات معده مانند اسهال جلوگیری کند.
همچنین در کاهش التهاب روده مفید است.
چای بابونه را با یک قاشق چایخوری گل بابونه و یک قاشق چایخوری برگ نعناع در یک فنجان آب جوش ۱۰ دقیقه خیس کنید.
آن را چند بار در روز بخورید.
برنج سفید
برنج سفید برای هضم راحت در طول اسهال توصیه می شود.
علاوه بر این، می تواند به اضافه کردن حجم مدفوع کمک کند.
مقدار کمی برنج سفید (بدون سس و ادویه) بخورید.
افزایش میزان برنج مصرفی اسهال را بهبود میدهد.
روغن دانه سیاه
برای درمان اسهال، می توانید از روغن سیاه دانه استفاده کنید، می توانید این دستورالعمل را دنبال کنید:
یک لیوان ماست ساده با یک قاشق چایخوری از روغن سیاه دانه ترکیب کنید.
مخلوط دو بار در روز برای از بین بردن علائم اسهال استفاده کنید.
آب نارگیل
یک لیوان آب نارگیل را دوبار در روز بخورید.
برای دفع آب بدن ناشی از اسهال، برای چند روز بخورید.
اسهال اغلب می تواند منجر به کم آبی شود.
در چنین مواردی، آب نارگیل یک درمان خانگی عالی است.
این ماده، غنی از مواد معدنی یا الکترولیت ها است که مایعات بدن را دوباره پر می کند .
همچنین گردش خون را افزایش می دهد و به شما کمک می کند تا به سرعت از اسهال بازگردید.
کدو تنبل
یک فنجان کدو تنبل دو بار در روز بخورید.
این را برای دو تا سه روز تکرار کنید تا از اسهال تسکین پیدا کنید.
الیاف محلول موجود در کدو باعث تقویت مدفوع می شوند .
کدو تنبل نیز دارای سطوح بالاتری از پتاسیم است و خوردن آن مایعات بدن با الکترولیت ها را دوباره پر می کند.
آناناس
آناناس شامل برملائین است که با عفونت ناشی از اسهال مبارزه می کند.
محتوای ویتامین C باعث تقویت سیستم ایمنی می شود.
یک فنجان آناناس ریز شده بخورید تا اسهال برطرف شود.
یک فنجان یا دو فنجان در روز مصرف کنید.
زردچوبه
زردچوبه به علت خواص ضد میکروبی و ضد التهابی آن شناخته شده است.
یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه در یک لیوان آب گرم یا سرد بریزید تا یک تونیک مؤثر برای سیستم گوارشی تهیه شود و همچنین یک محلول برای اسهال عفونی و التهابی فراهم آید.
زنجبیل
استفاده از زنجبیل راهی ساده و مؤثر برای درمان طبیعی اسهال است.
زنجفیل می‌تواند با حالت تهوع و التهاب مقابله کند.
شما میتوانید آب زنجفیل را بنوشید یا چای زنجفیل درست کنید تا درد شکم و التهاب معده را کاهش دهید.
برای تهیه‌ی چای زنجبیل باید ۱۲ تکه زنجبیل تازه را با ۳ لیوان آب بجوشانید.
مقداری عسل به این جوشانده اضافه کنید و میل کنید.
عسل خودش می‌تواند به کاهش علائم اسهال کمک کند.
چای زنجبیل برای زنان حامله و شیرده بی‌خطر است.
با این حال زنان حامله نباید روزی بیش از یک لیوان چای زنجبیل بنوشند.
چای زنجبیل برای کودکان زیر دو سال مناسب نیست.
همچنین کسانی که داروهای رقیق‌کننده‌ی خون مانند آسپرین مصرف می‌کنند نباید از چای زنجبیل استفاده کنند.
دم کرده زیره + دارچین + زنجبیل
یکی از راهکارهای درمان خانگی اسهال مصرف دم کرده تهیه شده از یک قاشق چایخوری پودر زیره با همان میزان دارچین و زنجبیل خشک است.
این مخلوط را در یک فنجان آب گرم حل کرده و ۳ بار در روز از آن بخورید.
چای زیره
یک قاشق چایخوری زیره خرد را در یک فنجان آب به مدت دو تا سه دقیقه بجوشانید و به آن یک قاشق غذاخوری برگ گشنیز تازه اضافه نمایید و روزی دو تا سه بار بعد از خوردن یک غذای سبک، از این چای بنوشید.
جوشانده هل
از دیگر شیوه‌های درمان خانگی اسهال نوشیدن جوشانده هل است.
به این منظور یک غلاف هل سبز را پوست کنده و دانه‌هایش را پودر کنید.
نصف قاشق چایخوری پودر دانه‌ها را در یک فنجان آب جوشانده، سرد کنید و به حالت سرد بنوشید و در صورت اسهال مزمن میتوانید آن را گرم بنوشید.
درمان اسهال ویروسی
متداول ترین دلیل اسهال، ویروسی است که روده را آلوده میکند.
این نوع عفونت معمولا دو روز طول می‌کشد و به آن آنفولانزای روده و یا آنفولانزای معده می‌گویند.
ویروس های متفاوتی ممکن است باعث التهاب پوشش داخلی معده، روده کوچک و روده بزرگ شوند.
عفونت ویروسی دستگاه گوارش شدیداً مسری و بسیار شایع است به طوری که باعث میلیون ها مورد ابتلا به اسهال در هر سال می شود.
درمان اسهال ویروسی
هر فردی ممکن است مبتلا به عفونت ویروسی گوارشی شود.
در بیشتر موارد هیچ گونه عارضه ای به جز کاهش آب بدن، ایجاد نمی شود.
اکثر عفونت های ویروسی گوارشی با گذشت زمان به خودی خود بهبود می یابند.
آنتی بیوتیک ها تأثیری در درمان ندارند.
هدف درمان کاهش علائم و پیشگیری از بروز عوارض است.
پیشگیری از اسهال ویروسی
دستهای خودرا پی در پی بشورید تا بتوانید از پخش اسهال ویروسی جلوگیری نمایید.
برای اطمینان از اینکه شما و فرزندانتان به درستی دستهایتان را شسته‌اید موارد زیر را رعایت کنید:
پی در پی دستها را بشویید.
دستهای خود را قبل و بعد از آماده کردن غذا بشویید.
همچنین دستهای خود را بعد از دست زدن به گوشت خام، رفتن به دستشویی، تعویض پوشک، عطسه، سرفه و پاک کردن بینی بشویید.
شستن دستها با کف و صابون طوریکه حداقل ۲۰ ثانیه صابون برروی دست های شما مالیده شود.
هنگامی‌که قادر به شستن دستها نیستید، از ضدعفونی کنندهای دست ااستفاده نمایید.
درمان اصلی اسهال همان چیزی است که پزشک تجویز میکند، با اینحال راههایی برای کمک به درمان تجویزی از طرف پزشک و همچنین کاهش علایم و شدت اسهال میشود.
این راهها شامل:
مصرف مقدار زیادی مایعات، شامل آب، خوراکیهای آبکی و آب میوه، همچنین از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید.
مصرف غذاهای نیمه جامد و کم فیبر را کم کم افزایش دهید و شروع به مصرف نان تست شده، تخم مرغ، برنج یا مرغ نمایید.
از مصرف بعضی از غذاهای خاص از قبیل محصولات لبنی، غذاهای چرب، پرفیبر و پرچاشنی خودداری نمایید.
مواد حاوی پروبیوتیک استفاده نمایید، این مواد شامل ماست، دوغ و پنیر میشوند.
اسهال کودکان
برای کودکانی که دچار اسهال شده‌اند آب بِه، آب هویج، آب سیب زمینی خام، آب سیب درختی با عسل، حریره با بادام پوست کنده، فرنی بادام، لعاب برنج مفید خواهد بود.
ضمناً به منظور درمان میتوانید گوشت بدون چربی را کباب کنید و هنگام کباب کردن آب آن را با فشار خارج کنید و به او بخورانید.
* نیم کیلو هویج قرمز را در یک لیتر آب آنقدر بجوشانید که نرم شود بعد آن را له کنید و با فشار، آب آن را بگیرید.
آن قدر آب جوش به آن اضافه کنید که جمعاً یک لیتر شود.
اسهال کودکان
۳ گرم نمک نیز به آن اضافه کنید و در طول روز به مرور به کودک بخورانید و چند روز این کار را انجام دهید.
* در صورتی که آب بدن تمام نشده باشد، یک مشت شکر و کمی نمک را در یک لیتر آب جوشیده‌ی سرد شده مخلوط و چند قطره آب لیمو به آن اضافه کنید.
به کودکان کمتر از شش ماه هر سه ساعت ۱۰ قاشق غذاخوری و به کودکان بیشتر از ۶ ماه هر ۳ ساعت ۱۵ تا ۲۰ قاشق غذاخوری بدهید و سه روز ادامه دهید.
* صد گرم ازگیل کال را که هنوز سبز است با کارد تکه تکه کنید و با ۵۰ گرم مسکه‌ی تازه به مدت پانزده دقیقه بجوشانید و ۵ دقیقه نیز آن را دم کنید.
آن قدر شکر در آن حل کنید تا سفت شود و در ۲۴ ساعت ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم آن را به طفل بخورانید.
* گلنار فارسی، فوفل، قرص کمر، تباشیر هندی، مسطکی رومی، کندر خوراکی، صمغ عربی، ریشه‌ی اریسا، ریشه‌ی انجبار، تخم گشنیز و بلوط از هرکدام ۱ مثقال نرم بکوبید و روزانه پس از هر بار بیرون روی به اندازه‌ی یک ماش از آن را تدریجاً به او بخورانید.
اسهال در کودکان زیر دوسال اگر با درمان خانگی و تغییر رژیم غذایی دو روزه خوب نشد با پزشک مشورت کنید:
آنتی بیوتیک
اسهال با منشع باکتریایی و انگلی آنتی بیوتیک تجویز میشود.
باعث از بین بردن عفونت و علائم آن میشود.
در مورد اسهال ویروسی باید ۴ تا ۵ روز صبر کنید بعد درمان آغاز شود.
هیدراسیون
پیشگیری از دست دادن آب بدن کودک مهمترین اقدام است؛ که معمولا از محلول‌های دهانی رهیدراسیون استفاده میشود.
اگر کودک شما استفراغ میکند از سرم استفاده کنید.
درمان بیماری‌های منجر شده به اسهال
اگر اسهال بخاطر بیماری‌های دیگر مانند بیماری التهابی روده بزرگ اسهال شده است ابتدا باید بیماری را برطرف کرد.
پروبیوتیک
این میکروارگانیسم‌ها بطور طبیعی در ماست وجود دارد.
به کودک محصولات پروبیوتیک را بدهید
افزایش دریافت چربی
رژیم کم چرب، بیشتر مستعد اسهال است.
کودکان باید حداقل مصرفی چربی را در رژیم خود داشته باشند که شامل ۳۰ تا ۴۰ درصد کل انرژی می‌باشد که شما از طریق ماست، شیر، پنیر و پودینگ آن را تامین میکنید.
به حداقل رساندن آب میوه
کودکانی که مرتب آب میوه مصرف دارند مستعد اسهال هستند.
قند این آب میوه‌ها در بدن قابل جذب نیست.
آنها در کولون تجمع می‌یابند و باعث اسهال آبکی میشوند.
افزایش مصرف فیبر
رژیم کم فیبر باعث اسهال در کودکان یک تا ۵ سال میشود.
کودک را به خوردن میوه تازه، سبزیجات و غلات کامل تشویق کنید.
درمان اسهال و استفراغ
هنگامی که اسهال با استفراغ توأم باشد خاکشیر و تاج ریزی را با هم بجوشانید و آب صاف کرده‌ی آن را با نبات شیرین کنید و به مرور بنوشید.
* تاج ریزی را به تنهایی بجوشانید و به مرور آبش را بنوشید.
* خلال نارنج ساییده شده را با عسل مخلوط و روزی سه قاشق میل فرمایید.
* ۲۰ گرم تباشیر هندی را نرم بسایید و با یک لیتر عرق نعناع مخلوط و هر ۱۵ دقیقه یک فنجان بنوشید.
* گِل تباشیر، تباشیر قلمی، تباشیر صدفی و جوهر تباشیر از هرکدام ۵ گرم همه را نرم بسایید و با یک لیتر آب جوش یا عرق نعناع مخلوط و هر ساعت یک فنجان بنوشید.
* نعناع خشک ۱۰ گرم، هل شش نخود و تباشیر هندی ۵ گرم همه را بجوشانید و آب آن را به مرور بنوشید.
درمان اسهال و استفراغ
جوش شیرین
آنتی اسید طبیعی، برای کاهش اسید معده است، که به نوبه خود سوزش سر دل را خنثی نماید.
جوش شیرین برای کاهش استفراغ و اسهال هم استفاده میشود ۱/۲ قاشق چای خوری جوش شیرین، ۱/۲ قاشق چای خوری نمک و ۴ قاشق غذاخوری شکر را در ۱ لیتر آب مخلوط کنید.
۲ یا ۳ بار در روز بنوشید.
توجه: افرادی که دارای فشار خون بالا هستند بایداز مصرف جوش شیرین بپرهیزند، چون حاوی سدیم است.
ریحان
ریحان، که دارای خواص ضد اسپاسم است همچنین داروی خوبی برای اسهال و استفراغ.
این می تواند معده را قوی تر کند و از بسیاری از بیماری های اسهال و استفراغ جلوگیری کند.
مخلوط مقدار مساوی از آب ریحان و آب ریشه زنجبیل ۲ یا ۳ بار در روز برای کاهش درد معده.
همچنین می توانید ۱۰ تا ۱۵ برگ ریحان را در یک فنجان آب جوش بریزید.
همچنین می توانید چای ریحان را روزانه با عسل چند بار مخلوط کنید.
نعناع
نعناع ضد میکروبی و ضد اسپاسم است که به تسکین گاز، نفخ، ناراحتی معده، تهوع و گرفتگی معده و روده کمک میکند.
اضافه کردن ۱ قاشق چای خوری برگ های نعناع خشک به ۱ فنجان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه.
برای طعم دادن به آن مقداری عسل بریزید
بین وعده های غذایی ۳ بار در روز از این چای گیاهی بنوشید.
حتی می توانید نعناع بدون قند برای آرام کردن معده مثل آدامس بجوید.
بابونه
بابونه درمان موثر برای ورم معده و روده به علت ضد التهاب، ضد میکروبی و ضد نفخ بودن آن است که نقش مهمی در سلامت دستگاه گوارش دارد.
شانه هایی مانند اسهال،کرامپ های شکمی، نفخ، تهوع و گاز را کاهش دهد.
اضافه کردن ۲ قاشق چای خوری بابونه خشک شده و یا ۱ قاشق غذا خوری گل بابونه تازه به یک فنجان آب گرم بریزید ده دقیقه بعد با آب لیمو و عسل بنوشید چند بار در روز بمدت سه روز بنوشید
می توانید به چای یخ اضافه کنید چند برگ بابونه بریزید و بنوشید.
انقوزه
سرشار از خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتری و ضد ویروس است، انقوزه با ویروس ها و باکتری ها مبارزه کرده و در نتیجه علائم اسهال و استفراغ را کاهش میدهد و تاثیرش سریع است.
به علاوه، این ادویه به هضم غذا کمک کرده و سبب و تقویت دستگاه گوارش می شود یک دوم قاشق چای خوری پودر انقوزه را به یک لیوان آب گرم اضافه کرده خوب هم بزنید.
دو بار در روز به مدت چند روز استفاده کنید.
برای جلوگیری از اسهال و استفراغ و سایر مشکلات گوارشی، کمی انقوزه به ادویه کاری و مواد غذایی روزانه اضافه کنید.
زنجبیل
زنجبیل درمان بسیار موثر برای درمان اسهال و استفراغ به دلیل ضد باکتری، ضد ویروسی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آن است.
این می تواند به پیشگیری و درمان عفونتمعده منجر شود، و فراوانی علائم مانند مدفوع آبکی، تهوع، استفراغ و گرفتگی عضلات شکم نیز کاهش می دهد.
اضافه کردن ۱ قاشق چای خوری از ریشه زنجبیل تازه خرد شده به ۱ فنجان آب جوش به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، اضافه کردن جرعه ای عسل به این چای.
نوشیدن این چای تسکین دهنده ۲ یا ۳ بار در روز تا زمانی که احساس می کنید حالتان بهتر است.
شما همچنین می توانید زنجبیل تازه را آماده و چند بار در روز آن را بنوشید.
حتی می توانید یک تکه کوچک ریشه زنجبیل تازه یا کپسول زنجبیل رابرای درمان اسهال و استفراغ بجوید.
توجه: افراد دارای فشار خون بالا باید از زنجیبل استفاده نکنند.
دارو درمانی
داروهایی که برای کاهش علائم اسهال و استفراغ تجویز می شود، پرومتازین، پروکلرپرازین (Compazine)، و یا اندانسترون (Zofran) است.
برخی از پزشکان برای درمان اسهال استفاده از شیاف و برای درمان استفراغ استفاده از قرص ها را پیشنهاد کنند.
برخی نیز ممکن است دیفنوکسیلات و آتروپین لوموتیل (لوموتیل) و یا لوپرامید (Imodium) را برای بیمارانی که اسهال و استفراغ خفیف دارند تجویز نمایند.
به محض این که علائم اسهال و استفراغ، به خصوص استفراغ، کاهش پیدا کند یک رژیم غذایی حاوی موز، برنج، سیب و نان تست برای یک یا دو روز قبل از بازگشت به رژیم غذایی عادی، به بیمار توصیه می شود.
در واقع این مواد به اصطلاح شکم را سفت می کند و از اسهال جلوگیری می کنند.
بیشتر بیمارانی که اسهال و استفراغ در آن ها طولانی مدت می شود به این علت است که حالت تهوع در آن ها شدید بوده به طوری نمی توانند چیزی بخورند، پس اسهال آن ها مادامی که حالت تهوع دارند باقی خواهد ماند.
درمان اسهال و استفراغ در کودکان
برای درمان اسهال و استفراغ اطفال باید روزانه به مقدار ۱۰ سانتی گرم نمک به شیر او اضافه کنید.
روزی یک الی سه لیتر آب جوشیده‌ی سرد شده‌ای که در هر لیتر آن ۴ مثقال سرُم نمکی حل کرده باشید را به مرور به او بخورانید.
نوزادان شیرخوار باید مطابق قبل شیر بخورند.
شیر خشک به نوزاد ندهید زیرا باکتری های موجود در شیشه شیر باعث می شود حال او بدتر شود.
اگر فرزند شما غذاهای جامد می خورند اشتهای او را افزایش دهید.
درمان اسهال و استفراغ در کودکان
اگر فرزند شما زیر یک سال است بیشتر به او نوشیدنی دهید.
کودکان بزرگ تر باید غذاهای قبلی را مصرف کنند.
غذاهای سرشار از کربوهیدرات مثل نان، سیب زمینی، ماکارونی و برنج انتخابی مطلوب است و سوپ نیز باعث افزایش آب بدن می شود.
بر غذاهای نشاسته ای مانند انواع نان، ماکارونی یا پاستا و بیسکویت تمرکز کنید.
از آب سیب و آب انگور که موجب شدت یافتن اسهال می شوند، اجتناب کنید.
قرص
– برای توقف اسهال هیچ قرصی به فرزندتان ندهید.
بهتر است عامل اسهال از بدن خارج شود.
– آنتی بیوتیک ها به درمان اسهال و استفراغ کمک نمی کند زیرا معمولا عامل ویروسی است.
آنتی بیوتیک معمولا به مبارزه با باکتری های می پردازد.
راه هایی برای درمان استفراغ کودک وجود دارد.
آب بدن کم نشود
– آب به مقدار کافی به فرزندتان بدهید.
آب بدن در اثر استفراغ کم می شود بنابراین آب بیشتری به او بدهید.
– نوشیدنی های مخصوص کم آبی از داروخانه بخرید.
– اگر فرزندتان از مصرف این نوشیدنی اجتناب می کند آبمیوه یا آب به او بدهید.
– از نوشیدنی های انرژی زا اجتناب کنید.
درمان اسهال با چای
هر دو نوع چای سبز و سیاه حاوی ترکیبات گس (تلخ) بوده که تانن (Tannin) نامیده می شود.
مهم ترین خاصیت تانن ها، قابض بودن آن هاست، به همین دلیل یکی از مهم ترین خواص درمانی چای خاصیت ضد اسهال آن است.
با توجه به اینکه چای سیاه حاوی ۱۲- ۸ درصد تانن می باشد، بنابراین یکی از بهترین داروهای ضداسهال طبیعی است که دارای هیچگونه محدودیت و ممنوعیت مصرف نمی باشد.
درمان اسهال با چای
میزان مصرف روزانه در بزرگسالان ۱۰- ۷ گرم(معادل یک قاشق غذاخوری) از پودر خشک چای به مدت سه روز می باشد.
مقدار مصرف برای سنین پایین تر می تواند نصف یا یک سوم بزرگسالان باشد.
مصرف این ماده ی خوراکی و طبیعی در درمان اسهال، از هیچگونه عارضه ی جانبی برخوردار نبوده و در سال های اخیر به عنوان یک روش ساده و موثر در منابع جدید توصیه شده است.
باید اضافه نمود چای جوشیده که رنگ سیاه، مزه ی تلخ و بوی خاص چای جوشیده دارد، نیز دارای خاصیت ضداسهال بوده و در شرایط عادی می تواند ایجاد یبوست کند،
چرا که با جوشیدن زیاد، مقدار زیادی از تانن های موجود در پودر چای به محلول جوشیده منتقل می شوند، در صورتی که در چای تازه دم کشیده مقدار تانن خیلی کم است.
ناگفته نماند که چای دارای خواص زیادی است و تاکنون دست کم ۵۰ اثر فیزیولوژیک و فارماکولوژیک از آن به اثبات رسیده است.
