سرخک: علائم، درمان، واکسن / سرخک در بارداری / بزرگسالان، کودکان، نوزادان
سرخک: علائم، درمان، واکسن / سرخک در بارداری / سرخک در بزرگسالان، کودکان و نوزادان
سرخک : در این مقاله از بخش بیماری های ویروسی در وبسایت نایریکا به سرخک, سرخک چیست, علائم سرخک, درمان سرخک, واکسن سرخک, سرخک در بارداری, سرخک در بزرگسالان, سرخک در کودکان, سرخک در نوزادان می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
سرخک, سرخک چیست, علائم سرخک, درمان سرخک, واکسن سرخک, سرخک در بارداری, سرخک در بزرگسالان, سرخک در کودکان, سرخک در نوزادان
هر حساسیت و راش پوستی سرخک نیست!
سرپرست مدیریت تحقیق و تولید فرآورده‌های بیولوژیک پزشکی موسسه رازی:
بروز راش پوستی و حساسیت دلیلی بر ابتلا به سرخک نیست و برای اطمینان از ابتلا به این بیماری نمونه ثبت شده باید به تایید آزمایشگاه‌های معتبر منتخب برسد.
عمده مبتلایان به این بیماری اتباع خارجی ای هستند که قبلا واکسن سرخک دریافت نکرده و طی ماه‌های اخیر از مرزهای غربی و شرقی وارد کشور شده‌اند.
ممکن نیست فردی که پیش از این به بیماری مبتلا شده است برای بار دوم درگیر ویروس شود.
البته در برخی موارد نادر و افرادی که بیماری زمینه ای دارند ممکن است در شرایط خاص مبتلا شوند.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- سرخک چیست
- علائم سرخک
- درمان سرخک
- واکسن سرخک
- سرخک در بارداری
- سرخک در بزرگسالان
- سرخک در کودکان
- سرخک در نوزادان
سرخک چیست
بیمارى سرخک یک بیمارى حاد است که بوسیله ویروسى از گونه موربیلى ویروس (از خانواده پارامیکسو ویروس) ایجاد مى شود، و انسان تنها مخزن آن مى باشد.
سُرخَک نوعی عفونت سیستم تنفسی است که یک ویروس آر.ان. آ از خانواده پارامیکسوویریده آن را ایجاد می‌کند.
علائم سرخک شامل تب، سرفه، آبریزش بینی، و راش پوستی در نقاط مختلف بدن است.
سرخک چیست
سرخک از طریق تنفس منتقل می‌شود و به‌شدت واگیردار است.
در واقع ۹۰٪ افراد فاقد ایمنی که با بیمار مبتلا به سرخک زندگی می‌کنند این بیماری را از او می‌گیرند. دورهٔ نهفتگی به‌طور میانگین ۱۴ روز است و چهار روز پس از بروز راش ها قابلیت سرایت دارد.
احتمال مرگ بر اثر سرخک در کشورهای توسعه‌نیافته با سوء تغذیه شایع و شرایط بهداشتی نامناسب تا ۲۸٪ است، اما در مناطق دیگر بسیار پائین است و در ایالات متحده از سال ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۰ فقط ۰٫۳٪ (۱۷۷ مرگ از ۶۷٬۰۳۲ مورد) بوده‌است.
علائم سرخک
اولین علائم سرخک شبیه به علائم سرماخوردگی شدید مانند تب شدید، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه های خشک است.
ممکن است غدد لنفاوی در گردن شما ورم کنند.
همچنین ممکن است احساس خستگی شدید، اسهال و قرمزی و درد در چشم ها داشته باشید.
علائم سرخک
در حالی که کم کم این علائم رو به بهبود می روند شما با لکه های قرمز کوچکی در داخل دهانتان مواجه می شوید و به دنبال آن راش های پوستی سراسر بدن شما را در بر خواهند گرفت.
هنگامی که افراد بزرگسال به سرخک مبتلا می شوند، علائم آنها نسبت به کودکان شدید تر بوده و احساس ناراحتی بیشتری می کنند.
علائم سرخک معمولا ۸ تا ۱۰ روز بعد از روزی که در معرض ویروس قرار گرفته اید بروز خواهند کرد.
به این مرحله، مرحله کمون گفته می شود.
درمان سرخک
هیچ درمان قطعی برای این بیماری ویروسی وجود ندارد، اما افراد آسیب‌پذیری که در معرض ویروس بوده‌‌‌اند، لازم است اقداماتی انجام دهند:
واکسیناسیون بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس:
افراد آسیب‌پذیری که در برابر این ویروس ایمن نشده‌اند، مثلا نوزادان، می‌توانند ظرف ۷۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرخک واکسینه بشوند.
درمان سرخک
با وجود واکسیناسیون، اگر بیماری سرخک همچنان در فرد ادامه داشت، به شکل خفیف‌تر و در دوره‌ای کوتاه‌تر پیش می‌رود.
گلوبولین سروم ایمنی (Immune serum globulin):
زنان باردار، کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، می‌توانند پروتئینی (آنتی‌بادی‌هایی) تزریق کنند که گلوبولین سرم ایمنی نام دارد.
اگر این پروتئین در ظرف ۶ روز پس از قرار گرفتن درمعرض ویروس به فرد تزریق بشود، از ابتلا به سرخک جلوگیری می‌کند یا در صورت وقوع، بیماری خفیف‌تر پیش خواهد رفت.
داروها
کاهنده تب
برای پایین آوردن تب بیمار باید از داروهای بدون نسخه‌ای چون استامینوفن (تیلنول و …)، ایبوپروفن (قرص ادویل، موترین مخصوص کودکان و…) یا ناپروکسن (Aleve) استفاده شود.
به کودکان و نوجوانانی که علائم سرخک دارند، آسپرین ندهید.
با وجود اینکه مصرف آسپرین برای کودکان بالای ۳ سال مجاز است، اما هرگز به کودکان و نوجوانانی که درحال بهبودی از علائم بیماری‌هایی نظیر آنفولانزا یا آبله مرغان هستند، آسپرین ندهید.
علت این است که آسپرین می‌تواند باعث بروز سندروم رِی (Reye’s syndrome) می‌شود که وضعیتی نادر اما کشنده است.
آنتی‌بیوتیک‌ها
اگر با وجود سرخک، عوارضی چون عفونت گوش و ذات‌الریه به سراغ کودک بیاید، ممکن است پزشک برای درمان از آنتی بیوتیک ها استفاده کند.
ویتامین A
کودکانی که کمبود ویتامین A دارند، شدیدتر از بقیه به سرخک مبتلا می‌شوند.
مصرف این ویتامین از شدت بیماری می‌کاهد.
برای کودکان بالای ۱ سال، دُز مصرفی ویتامین، ۲۰۰ هزار UI است. UI واحد بین‌المللی دُز دارویی است.
سبک زندگی و درمان‌های خانگی بیماری سرخک
اگر خود یا کودک‌تان به سرخک دچار شده‌اید، می توانید ضمن مراجعه به پزشک برای کنترل وضعیت و بررسی علائم به موارد زیر هم توجه کنید:
استراحت کنید و از فعالیت‌های پرتحرک بپرهیزید.
مایعات زیادی چون آب، دمنوش های گیاهی و آب‌میوه بنوشید و اجازه دهید که فقدان آب ازدست‌رفته به‌خاطر تعرق و تب جبران بشود.
برای تنفس راحت‌تر و برای رهایی از سرفه و نیز درمان گلودرد از دستگاه بخور کمک بگیرید.
به چشمان‌تان استراحت بدهید، زیرا افراد مبتلا به سرخک نسبت به نور شدید و لامپ حساس می‌شوند.
پس نور چراغ‌ها را کم کنید و در صورت نیاز از عینک آفتابی استفاده کنید.
اگر نور چراغ مطالعه یا تلویزیون آزاردهنده است، بیمار باید از تماشای تلویزیون و مطالعه بپرهیزد.
واکسن سرخک
واکسن سرخک می تواند در برابر ابتلا به این بیماری از افراد محافظت کند.
این واکسن بخشی از واکسن MMR (سرخک، اوریون و سرخجه) و MMRV (سرخک، اوریون، سرخجه و آبله مرغان) است.
امروزه بسیاری از کودکان به عنوان یکی از واکسن هایی که باید حتما دریافت کنند، از این واکسن بهره مند می شوند.
واکسن سرخک
به همین دلیل می توان گفت که امروزه سرخک در کشور های توسعه یافته بسیار نادر شده است.
بزرگسالان و کودکان بالای ۶ ماهی که واکسن سرخک نزده‌اند، باید حتما این واکسن را تزریق کنند.
اولین دُز واکسن برای کودکان، معمولا در ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دُز بعدی در ۴ تا ۶ سالگی تزریق می‌شود.
اگر کودک یک ساله دارید و می‌خواهید به سفر بروید، درباره‌ی تزریق واکسن با پزشک مشورت کنید.
سرخک در بارداری
بیشتر زنانی که به سن بچه آوردن می‌رسند، یا به سرخک مبتلا شده‌اند یا واکسن آنرا تزریق کرده‌اند.
حتی اگر واکسن آنرا نزده باشید به دلیل آنکه اغلب افراد دیگر واکسن آنرا زده‌اند احتمال ابتلای شما به بیماری بسیار پایین است.
اما از آنجا که بیماری بسیار واگیردار است در صورت تماس فرد واکسینه نشده با فرد مبتلا به بیماری، احتمال ابتلای او هم بسیار زیاد است.
سرخک در بارداری
اگر قبلا با واکسن در مقابل بیماری مصون نشده‌اید در دوران بارداری نمی‌توانید واکسن آن را تزریق کنید چون واکسن حاوی ویروس زنده است و در بارداری خطرناک است.
خوشبختانه، در صورت ابتلای مادر، این بیماری باعث نقص‌های مادرزادی نوزاد نمی‌شود اما ممکن است منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس بشود.
اگر نمی‌دانید که قبلا سرخک گرفته‌اید یا واکسن آنرا تزریق کردهاید بهتر است قبل از اقدام برای باردرای آزمایش خون بدهید.
اگر بدن شما در برابر بیماری مصون نیست و در زمان بارداری در معرض ویروس بیماری قرار دارید با پزشک خود درباره تزریق ایمونوگلوبین برای جلوگیری از گسترش ویروس صحبت کنید.
اگر بچه‌های دیگر خود را در بارداری واکسینه می‌کنید نگران نباشید.
این موضوع هیچ تاثیری بر سلامت شما یا جنین ندارد.
سرخک در بزرگسالان
هنگامی که افراد بزرگسال به سرخک مبتلا می شوند، علائم آنها نسبت به کودکان شدید تر بوده و احساس ناراحتی بیشتری می کنند.
اگر واکسن سرخک نزده باشند، احتمال ابتلا به این بیماری در بزرگسالان خیلی بیشتر می‌شود؛
سرخک در بزرگسالان
فرد مبتلا اصولاً ۵ روز را در تخت خواب خود می‌گذراند و ۱۰ روز توانایی کار کردن را نخواهد داشت.
همچنین بزرگسالان نسبت به عوارض همراه آن مستعدتر هستند.
سرخک در کودکان
اگر کودک شما در برابر سرخک واکسیناسیون نشده باشد و قبلاً به این بیماری مبتلا نشده باشد، در صورتی که با شخص آلوده به ویروس سرخک تماس پیدا کند به احتمال ۹۰ درصد به سرخک مبتلا می‌شود.
معمولاً بین ۶ تا ۲۱ روز (معمولاً ۱۴ روز) طول می‌کشد که کودک پس از تماس با ویروس، به بیماری سرخک مبتلا شود.
اگر کودک شما به سرخک مبتلا شده باشد در ابتدا تب بالا، آبریزش بینی و سرفه خواهد داشت و چشمان او دردناک، متورم و قرمز می‌شوند.
سرخک در کودکان
چند روز بعد از شروع این علائم ممکن است لکه‌های سفید رنگی در دهان کودک ایجاد شوند که به آنها لکه‌های کوپلیک گفته می‌شود و بیشتر در ناحیه مخاطی داخل گونه دیده می‌شوند.
چند روز بعد از این، راش پوستی سرخک روی گردن و صورت نمایان می‌شوند و سپس به سایر نواحی بدن گسترش پیدا می‌کنند.
بثورات پوستی در ابتدا به صورت دانه‌های قرمز و مسطح هستند اما در ادامه برآمده می‌شوند.
با ظاهر شدن این دانه‌ها، تب به طور ناگهانی شدید می‌شود و ممکن است گاها با ۴۰ درجه سانتی‌گراد برسد.
ممکن است دانه‌های پوستی در ادامه خارش داشته باشند.
کودک شما ممکن است احساس ناخوشی و خستگی مفرط و حس بدن درد داشته باشد.
سرفه‌های مکرر می‌تواند موجب ناراحتی زیاد کودک شود.
دانه‌های پوستی معمولاً تا ۵ روز ادامه خواهند داشت و سپس رنگ آنها قهوه‌ای شده و به تدریج محو می‌شوند.
دانه‌ها به همان ترتیبی که ایجاد شدند، ابتدا از صورت و گردن و سپس از بدن محو می‌شوند و پوست را خشک و به حالت پوسته پوسته درمی‌آورند.
کودکانی که نسبت به بیماری مقاوم نشده‌اند (مانند نوزادان) ممکن است ۷۲ ساعت پس از قرارگیری در معرض ویروس سرخک، واکسیناسیون شوند تا در برابر آن مقاومت داشته باشند.
اگر با وجود واکسیناسیون باز هم کودک به سرخک مبتلا شود، علائم او بسیار خفیف‌تر خواهند بود و برای مدت‌زمان کمتری ادامه خواهند داشت.
اکثر کودکان سالم پس از ابتلا به بیماری سرخک، سلامت خود را بدون عوارض جدی باز می یابند.
در ۳۰-۲۰% از موارد ابتلا به سرخک، عوارضی مثل اسهال و عفونت گوش دیده می شود.
پنومونی، مننژیت، آنسفالیت (عفونت مغز) و عوارض جدی تر مغزی – اگر چه بسیار نادر هستند – اما در بعضی موارد دیده می شوند.
عوارض معمولا در بچه های کمتر از ۵ سال و بالغین بیشتر از ۲۰ سال دیده می شود.
سرخک در نوزادان
نوزادان تا ۴ ماهگی اگر مادرشان قبلاً سرخک گرفته باشد، مبتلا نخواهند شد چون پادتن بیماری از بدن آنها نیز محافظت می کند.
سرخک در نوزادان
