مخملک: علائم، واگیر، درمان سنتی / مخملک در کودکان، بزرگسالان و بارداری
مخملک: علائم، درمان، درمان در طب سنتی / مخملک در کودکان، بزرگسالان و نوزادان / مخملک در بارداری / مخملک واگیر دارد / مدت زمان درمان مخملک
مخملک : در این مقاله از بخش بیماری های عفونی و مسری در وبسایت نایریکا به مخملک, مخملک چیست, علائم مخملک, مخملک در کودکان, مخملک در بزرگسالان, مخملک در نوزادان, مخملک در بارداری, مخملک واگیر دارد, درمان مخملک, درمان مخملک در طب سنتی, مدت زمان درمان مخملک می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- مخملک چیست
- علائم مخملک
- مخملک در کودکان
- مخملک در بزرگسالان
- مخملک در نوزادان
- مخملک در بارداری
- مخملک واگیر دارد؟
- درمان مخملک
- درمان مخملک در طب سنتی
- مدت زمان درمان مخملک
مخملک چیست
مخملک یک بیماری است عفونی و مسری که در فصول سرد بیشتر دیده میشود.
عامل این بیماری استرپتوکوک بتا همولیتیک A میباشد.
باکتری استرپتوکوک در گلوی فرد تجمع و تکثیر مییابد و با ترشح نوعی سم یا اگزوتوکسین موجب پیدایش واکنش پوستی و بروز ضایعاتی روی پوست بدن میشود.
مخملک به انگلیسی تب اسکارلت نامیده می شود.
تب اسکارلت یا مخملک موجب ایجاد راش های قرمز روشنی روی بدن می گردد که به راش مخملک شناخته می شود.
عوارض پوستی مخملک بسیار مشخص می باشد.
مخملک در اغلب موارد با گلودرد و تب بالا ارتباط دارد.
علائم مخملک
- سردرد
- درد عضلانی
- بزرگی گرههای لنفاوی در گردن
- رنگ قرمز روشن در چینهای زیر بغل و کشاله ران
- خستگی و بی قراری
- درد شکمی
- تهوع
- ظاهر زبان در بیماری مخملک
- التهاب و ورم گلو
- تکه های چرک زرد رنگ در پشت حلق
دو روز بعد از این علائم، در پوست جوشهایی ظاهر میشود. جوشها غالبا در تنه میباشند و بعد به دستها و پاها گسترش مییابند.
در کف دست و کف پا، این جوش ها نمیباشند.
جوشها، قرمز رنگ میباشند و وقتی که دست به آنها میزنیم، سفید میشوند
پوست، سفت و سخت میشود، مثل آفتاب سوختگی.
صورت سرخ و گلگون
زبان سفید به همراه پرزهای قرمز که به نام “زبان توت فرنگی سفید” معروف است
بعد از ۲ تا ۴ روز، جوشها خشک و محو میشوند. پوست نیز صاف میشود.
مخملک در کودکان
تب سرخ یا مخملک برای کودکان در گذشته به عنوان یک بیماری جدی محسوب میشد ولی آنتی بیوتیک های امروزی این بیماری را بسیار نادر و کمخطر کردهاند.
با این حال، این بیماری در صورت درمان نشدن میتواند در برخی از موارد منجر به عوارض جدی شود.
به کودک استامینوفن یا (در صورت داشتن سن حداقل ۶ ماه) ایبوپروفن بدهید تا ناراحتی و تب او از بین برود.
(هیچگاه به یک کودک آسپرین ندهید.
این کار ممکن است سبب بروز سندرم ری شود که عارضهای نادر ولی کشنده است).
به کودک خود غذاهای مایع یا نرم بدهید مانند سوپ، بستنی و میلک شیک.
بلعیدن غذا در صورت تورم زیاد گلو ممکن است دردناک باشد.
غذاهای گرم یا سرد ممکن است بیش از همه برای او خوشایند باشند.
مقدار کمی عسل یا چای گرم با عسل (درصورتیکه سن کودک شما یک سال یا بیشتر است) میتواند آرامبخش باشد.
(قبل از اولین تولد یک سالگی کودک به او عسل ندهید چراکه این کار میتواند منجر به نوعی مسمومیت در کودکان به نام بوتولیسم نوزادان شود).
از یک رطوبتساز بخور سرد برای کمک به رفع خشکی و تورم گلوی کودک خود استفاده کنید.
حتماً فیلترهای دستگاه را مطابق دستورالعمل سازنده تمیز کنید در غیر این صورت دستگاه میتواند باعث پخش شدن میکروبها در فضا شود.
مطمئن شوید که کودک شما به خوبی استراحت کرده و مقادیر زیادی مایعات مینوشد.
مخملک در بزرگسالان
اگرچه مخملک بیشتر در سنین بین ۵ تا ۱۵ سال رخ داده و کمتر در کودکان زیر ۳ سال یا بزرگسالان دیده می شود اما احتمال ابتلای افراد بزرگسال به مخملک به ویژه در والدین کودکان مدرسه ای، کارکنان مراکز مهد کودک و دبستان و مراکز نظامی وجود دارد.
مخملک در نوزادان
بیماری مخملک در نوزادان بسیار نادر است چرا که نوزاد توسط عناصر دستگاه ایمنی که در موقع تولد از بدن مادر به بدن او منتقل شدهاند محافظت میشود.
اما در صورت مشاهده علائم ذکر شده یا تب ۳۸ درجه سانتی گراد یا بالاتر در نوزادان کمتر از ۳ ماه و تب ۳۸٫۸ یا بالاتر در نوزادان بین ۳ تا ۳۶ ماه لازم است هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کرده و اقدامات اورژانسی انجام شود.
پس از مراجعه به پزشک و تایید ابتلا به مخملک، پزشک اقدام به تجویز آنتی بیوتیک با دوزهای مناسب نوزادان خواهد کرد.
حتما با توجه به دستورالعمل پزشک عمل کرده و در صورت تجویز دارو، دوره دارو درمانی را به طور کامل بگذرانید.
توصیه می شود به همراه مصرف آنتی بیوتیک به نوزاد مایعات سرد بدهید تا علاوه بر جلوگیری از کم آبی بدن به کاهش تب کمک کند و از پوشاندن لباس زیاد به کودک اجتناب کنید.
در صورتی که ۲ روز بعد از شروع درمان، علائم مخملک کاهش نیافت با پزشک تماس بگیرید.
مخملک در بارداری
معمولا بسیاری از خانم های باردار نگران ابتلا به مخملک در دوران بارداری هستند در حالی که عفونت های ناشی از مخملک معمولا روی رشد جنین تاثیری نمی گذارد اما اگر زن باردار هنگام زایمان به مخملک مبتلا باشد به احتمال زیاد این بیماری به نوزاد نیز سرایت خواهد کرد.
مهم ترین عامل نگرانی از ابتلا به مخملک، تب ناشی از آن می باشد که مخصوصا در روزهای اولیه بارداری می تواند منجر به نقایص مادرزادی در کودک شود و در صورت عدم درمان مخملک، گاهی ممکن است عوارض دیگری – که قبلا به آن ها اشاره شد – نیز به دنبال داشته باشد.
برای درمان مخملک دوران بارداری پزشک معمولا مصرف آنتی بیوتیک های ایمن در دوران بارداری را تجویز خواهد کرد.
زنان باردار برای درمان درد و تب می توانند از داروهایی همچون ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنند.
مصرف سوپ گرم، یخ، دستگاه بخور در منزل، اجتناب از قرار گرفتن در معرض سیگار و دود، مصرف مایعات و آب و غرغره کردن آب نمک همگی برای تسکین علائم مخملک در بارداری مفید است.
نکته: توصیه می شود در صورت مشاهده تب یا دانه های قرمز و جوش در دوران بارداری سریعا به پزشک مراجعه کرده و از خوددرمانی یا مصرف هرگونه دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
مخملک واگیر دارد
بله، مخملک از بیماری های مسری و واگیردار است و از ۲ تا ۵ روز قبل از این که فرد مبتلا احساس بیماری کند احتمال سرایت آن به دیگران وجود دارد.
انتقال بیماری مخملک از طریق تماس فرد سالم با ترشحات بزاق، ترشحات بینی، عطسه یا سرفه فرد مبتلا رخ می دهد.
در صورتی که فرد سالم پس از تماس با ترشحات آلوده بیمار به دهان، بینی یا چشم خود را دست بزند به مخملک مبتلا خواهد شد.
راه های دیگر انتقال بیماری مخملک شامل نوشیدن آب از یک لیوان، خوردن غذا از ظروف مشترک، تماس با لباس و حوله و پتو فرد بیمار و مصرف مواد غذایی آلوده به باکتری عامل مخملک می باشد.
گاهی باکتری عامل مخملک باعث ایجاد عفونت پوستی در برخی بیماران می شود، این عفونت ها نیز از عوامل انتقال باکتری مخملک به دیگران هستند اما لمس کردن جوش های قرمز باعث سرایت نمی شود زیرا جوش ها به دلیل سم ناشی از باکتری ایجاد شده و حامل باکتری مخملک نیستند.
در صورتی که بیماری مخملک درمان نشود تا چند هفته بعد و حتی پس از ناپدید شدن علائم نیز مسری خواهد بود.
برخی افراد با اینکه به مخملک مبتلا می شوند اما به دلیل عدم واکنش بدن نسبت به سم باکتری، علائمی از خود نشان نمی دهند اما همچنان باعث سرایت بیماری به دیگران می شوند.
درمان مخملک
معمولا تب اسکارلت با آنتی بیوتیک ها درمان می شود.
آنتی بیوتیک ها باکتری ها را می کشند و به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا با باکتری هایی که باعث عفونت می شوند، مبارزه کند.
باید اطمینان حاصل کنید که کودک شما کل دوره تعیین شده برای مصرف دارو را کامل میکند.
مصرف کل داروها، از بازگشت عفونت جلوگیری خواهد کرد.
همچنین می توانید از داروهای بدون نسخه (OTC) مانند آسپرین (Bayer) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین) برای کنترل تب استفاده کنید.
پزشک کودک شما ممکن است دارویی برای کمک به کاهش درد گلو نیز تجویز کند.
سایر درمان ها شامل خوردن تکه های یخ، بستنی یا سوپ گرم است. غر غره کردن با آب نمک و استفاده از دستگاه رطوبت ساز نیز می توانند شدت و درد گلو را کاهش دهند.
همچنین مهم است که کودک شما مقدار زیادی آب بنوشد تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
کودک شما می تواند پس از آن که آنتی بیوتیک ها را حداقل ۲۴ ساعت مصرف کرد و دیگر تبی نداشت، به مدرسه برود.
در حال حاضر هیچ واکسنی برای تب اسکارلت وجود ندارد، اگرچه بسیاری از واکسن های بالقوه در حال بررسی بالینی هستند.
درمان مخملک در طب سنتی
درمان مخملک در کودکان در طب سنتی به وسیله داروهای گیاهی صورت می پذیرد.
ذیلا چند داروی گیاهی برای درمان مخملک کودکان آورده می شود.
شیرخشت برای کودکانی که مبتلا به مخملک شدهاند مفید است.
۵۰ گرم گل گاو زبان را در یک لیتر آب سرد بریزید و بجوشانید و ۱۵دقیقه به حال خودش بگذارید تا دم بکشد.
سپس آن را با شیر مخلوط کنید و با عسل شیرین کرده و به بچه ها بنوشانید.
به منظور درمان مخملک در طب سنتی عناب و ترنجبین را بجوشانید و به کودک بدهید.
سپس جوشانده جو و عناب را به مرور به کودک خود بخورانید.
برای روز دوم بیماری تخم کاسنی، تخم گشنیز، تخم خرفه، تخم کاهو و تخم خیار سبز را به مقدار مساوی بکوبید و بجوشانید و باکمی ترنجبین آن را شیرین کرده و به کودک بدهید.
به کودک مبتلا آب لیموی طبیعی در ترکیب با کمی آب و شکر بخورانید.
برای کمک به درمان مخملک در طب سنتی آویشن شیرازی را به صورت دمنوش مصرف کنید.
سه تا چهار حبه سیر تازه را خرد کنید و یک قاشق چای خوری عسل به آن بیفزایید و با شکم خالی هر روز یک بار در صبح ها میل کنید.
یک قاشق چای خوری زنجبیل تازه را رنده کنید و در یک فنجان آب بریزید و بگذارید بجوشد سپس یک قاشق چایخوری عسل به آن بیفزایید و روزی دو بار بنوشید.
از روغن نارگیل برای ماساژ دادن ضایعات پوستی به مدت چند دقیقه استفاده کنید.
یک لیوان شیر را بجوشانید.
یک قاشق چای خوری از زردچوبه و شکر به آن بیفزایید و بگذارید با حرارت کم بجوشد.
روزی دو بار این معجون را میل کنید.
با ژل آلوئه ورا که از آلوئه ورای طبیعی حاصل شده است پوست آسیب دیده و ضایعات را ماساژ دهید.
یک لیوان آب را بگذارید بجوشد و سپس یک قاشق چای خوری عسل و دو قاشق چای خوری سرکه سیب طبیعی به آن بیفزایید و روزی دو تا سه بار میل کنید.
میتوانید با مقداری پنبه همین محلول را روی ضایعات پوستی بمالید.
یک لیوان آب را بگذارید ولرم شود و سپس یک قاشق غذا خوری نمک به آن بیفزایید و با ترکیب حاصل ۵ تا ۸ بار غرغره کنید و این کار را روزی سه تا چهار بار تکرار کنید.
برای درمان مخملک در کودکان با ترکیبی از ده تا پانزده قطره از روغن یا اسانس های بابونه، اسطخودوس و اوکالیپتوس یک بخور درست کنید و به مدت حداقل ده تا پانزده دقیقه حوله ای روی سر خود قرار داده و استنشاق کنید.
یک لیوان آب گرم و یک قاشق غذا خوری از آب ریحان و زنجبیل تازه و یک قاشق چای خوری عسل را ترکیب کنید و روزی ۴ بار بخورید.
برای رفع تب مخملک در کودکان با حرارت ملایم یک لیوان آب را گرم کنید و یک قاشق غذا خوری عسل به آن بیفزایید و بگذارید با حرارت کم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه گرم شود.
بگذارید خنک شود و روزی سه بار به کودک بخورانید.
۱۰-مدت زمان درمان مخملک
دانه های قرمز معمولا ۶ یا ۷ روز بعد خشک شده و ممکن است پوست نوک انگشتان دست و پا یا کشاله ران پوسته پوسته شود که این حالت تا ۶ هفته طول می کشد.