زرشک: خواص، مضرات، طبع /  آب زرشک / زرشک سیاه، زرشک پلویی، زرشک خشک

خوراکی ها و گیاهان ۱۲ خرداد ۱۴۰۰ بدون دیدگاه

زرشک: خواص، مضرات، طبع /  آب زرشک / زرشک سیاه / زرشک پلویی / زرشک خشک

زرشک : در این مقاله از بخش خواص خوراکی ها و گیاهان در وبسایت نایریکا به زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک می پردازیم.

با ما همراه باشید.

اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:


خواص زرشک

با شنیدن نام زرشک ، اولین چیزی که به ذهن‌تان خطور می‌کند زرشک‌پلو با مرغ است.

حتما شما هم موافقید که بخش زیادی از مزه‌ی بی‌نظیر این غذای ایرانی خوشمزه، به‌خاطر همان دانه‌های ترش زرشک است.

اما آیا می‌دانید زرشک خواص درمانی بسیاری برای بدن دارد؟ همراه ما باشید، در این مقاله می‌خواهیم خواص زرشک را به شما معرفی کنیم.

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

خواص زرشک

مبارزه با عفونت‌ها

براساس مطالعات زرشک به‌لطف بربرین‌ خاصیت ضدباکتری، ضدقارچی و ضدپروتوزوآ (تک‌یاختگان) دارد.

زرشک با جلوگیری از اتصال باکتری‌ها به سلول‌های انسان می‌تواند از بروز عفونت‌ها جلوگیری کند.

از خواص زرشک برای درمان التهاب و بهبود انواع عفونت‌ها در بدن استفاده می‌شود.

زرشک در بهبود عفونت مثانه، عفونت دستگاه ادراری و عفونت‌های دستگاه گوارش مؤثر است.

تأثیر میوه‌ی زرشک در مبارزه با عفونت‌های دستگاه ادراری از ریشه‌ی آن بیشتر است.

زرشک به بهبود گلودرد، گرفتگی بینی،درمان سینوزیت و بهبود برونشیت و برخی دیگر از ناراحتی‌های رایج دستگاه تنفسی کمک می‌کند.

از دیگر خواص زرشک این است که به درمان عفونت‌های ناشی از قارچ پوستی کاندیدا نیز کمک می‌کند.

کمک به سلامت دستگاه گوارش

بربرین با کمک به ماهیچه‌های صافی که سطح روده را پوشانده‌اند به بهبود گوارش و کاهش دردهای دستگاه گوارش کمک می‌کند.

براساس برخی مطالعات، زرشک به‌خاطر خاصیت آسترینجنت (منقبض‌کننده) سریع‌تر از آنتی بیوتیک ها می‌تواند مشکلات گوارشی را حل کند.

براساس مطالعه‌ی چاپ‌شده در مجله‌ی بیماری‌های عفونی بربرین می‌تواند بدون بروز عوارض جانبی اسهال ناشی از باکتری‌ها را بهبود دهد.

درمان اسهال

براساس مطالعات بربرین موجود در زرشک می‌تواند با عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها مبارزه کند.

بربرین با تحریک تولید گلبول‌های سفیدی به‌نام ماکروفاژها (درشت‌خوارها) با عفونت‌ها مبارزه می‌کند.

در پزشکی جایگزین زرشک به‌طور عمده برای درمان اسهال باکتریایی، اسهال مسافران، عفونت‌های انگلی روده‌ و کاندیدیاز (برفک) مزمن استفاده می‌شود.

برای بهبود این مشکلات مصرف کپسول زرشک محتوی ۵ تا ۱۲ درصد آلکالوئید ایزوکوئینولین توصیه می‌شود.

بهبود سوء‌هاضمه

برای کمک به درمان سوء‌ هاضمه مصرف اَشکال مایع زرشک مانند آب‌ زرشک یا چای زرشک به بیماران توصیه می‌شود.

برای بهبود سوء‌هاضمه توصیه می‌شود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از مصرف وعده‌ی غذایی از زرشک استفاده کنید.

پیشگیری و بهبود دیابت

تأثیرات مثبت زرشک بر قند خون به اثبات رسیده و آن را به انتخابی عالی برای پیشگیری یا بهبود دیابتتبدیل کرده است.

در مطالعه‌ای تأثیر مصرف ۵۰۰ میلی‌گرم بربرین موجود در زرشک در مقابل متفورمین (داروی رایج دیابت) به‌مدت ۳ ماه مقایسه شد.

بربرین توانست در کنترل قندخون و سوخت‌وساز چربی مانند متفورمین موفق عمل کند.

این امر باعث شد پژوهشگران از زرشک به‌عنوان ماده‌ای خوراکی طبیعی با قابلیت بالقوه‌ی کنترل دیابت نام ببرند.

مطالعات بعدی نشان داد که بربرین می‌تواند اختلالات مربوط به سوخت‌وساز چربی‌ها و گلوکز را بهبود بدهد.

براساس مطالعه‌ای که در مجله‌ی مکمل‌ها و داروهای جایگزین به چاپ رسید، بربرین می‌تواند با تنظیم ترشح آدیپوکین‌ها (پروتئین‌هایی که به سلول‌ها سیگنال‌هایی می‌دهند) حساسیت به انسولین را در افراد بهبود دهد.

آدیپوکین‌ها می‌توانند در بهبود التهابات و مقاومت به انسولین مؤثر باشند.

کمک به سلامت قلب

کمک به کنترل فشار خون بالا، درمان بیماری سرخ‌رگ کرونری، آریتمی قلب و بیماری ماهیچه‌ی قلب از خواص زرشک است.

فیبریلاسیون دهلیزی وضعیتی است که در آن (معمولا به‌خاطر گردش خون ضعیف) ضربان قلب، سریع و نامنظم می‌شود.

برخی روش‌های پزشکی جایگزین مانند یوگا، طب سوزنی، پس‌خوراند زیستی (روشی که در آن یاد می‌گیریم عملکردهای بدن مانند ضربان قلب را با کمک ذهن کنترل کنیم) و مکمل های غذایی گیاهی مانند مکمل‌های زرشک می‌توانند در درمان فیبریلاسیون دهلیزی مؤثر باشند.

براساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ صورت گرفت آلکالوئید فعال زرشک (بربرین) با ایجاد واکنشی بیوشیمیایی در قلب می‌تواند به بهبود فیبریلاسیون دهلیزی کمک بکند.

براساس این مطالعه بربرین می‌تواند مانند یک واسطه‌ی ضدآریتمی در بدن عمل بکند.

بااین‌حال اثبات قطعی فواید بربرین در بهبود فیبریلاسیون دهلیزی و فلوتر دهلیزی نیازمند آزمون‌های بالینی بیشتر در انسان‌هاست.

همچنین زرشک می‌تواند با کاهش کلسترول موجود در سرم و خون به حفظ سلامت قلب و نیز حفظ سلامت عمومی بدن کمک بکند.

مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی

یکی دیگر از خواص زرشک مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی است.

نشانگان سوخت‌وسازی یک اختلال سوخت‌وسازی است.

معیار تشخیص این بیماری وجود حداقل ۳ مورد یا بیشتر از موارد زیر است:

در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در ایران صورت گرفت تأثیر زرشک بر توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان (PAB) در بیماران مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی بررسی شد.

توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان شاخصی برای اندازه‌گیری عوامل مؤثر بر استرس اکسیداتیو است و احتمالا یکی از عواملی است که خطر بیماری های قلبی-عروقی را نشان می‌دهد.

استرس اکسیداتیو به‌معنای عدم تعادل در تولیدرادیکال های آزاد و ناتوانی بدن در خنثی‌کردن تأثیرات منفی آنها (به کمک آنتی اکسیدان ها) است.

بنابراین هرچه استرس اکسیداتیو یا توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان کمتر باشد، برای بدن بهتر است.

در این مطالعه ۱۰۶ بیمار مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی را به‌طور تصادفی در دو گروه قرار دادند.

به یک گروه از آنها روزانه سه کپسول محتوی زرشک و به گروه دیگر ۳ کپسول محتوی پلاسیبو (یا دارونما چیزی شبیه به دارو ولی بدون اثر واقعی) به‌مدت ۶ هفته داده شد.

در پایان مطالعه میزان توازن پرواکسیدان-آنتی‌اکسیدان (PAB) در گروهی که کپسول محتوی زرشک مصرف می‌کردند، کاهش چشمگیری داشت، درحالی‌که در گروه دیگر تغییری در این شاخص مشاهده نشد.

یافته‌ها نشان می‌دهند مکمل‌های محتوی زرشک (۶۰۰ میلی‌گرم در روز به‌مدت ۶ هفته) می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش بدهند.

در افراد مبتلا به نشانگان سوخت‌وسازی مکمل‌های محتوی زرشک می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش بدهند.

این امر راهی کلیدی برای مبارزه با نشانگان سوخت‌وسازی و سایر عوارض احتمالی آن است.

پاکسازی و سم زدایی کیسه‌ی صفرا و کبد

کبد خون ما را سمزدایی و با تولید صفرا به هضم چربی‌ها، تجزیه‌ی هورمون‌ها و ذخیره‌ی ویتامین ها و مواد معدنی و آهن کمک می‌کند.

وظیفه‌ی اصلی کیسه‌ی صفرا ذخیره‌ی صفرای سرشار از کلسترولی است که کبد آن را ترشح می‌کند.

صفرا به بدن کمک می‌کند تا غذاهای چرب را هضم کند.

پاکسازی کبد و کیسه‌ صفرا از خواص زرشک است.

همچنین بربرین با کمک به ترشح صفرا، می‌تواند به‌عنوان یک ملین عمل کرده و فرایندهای گوارشی را تنظیم بکند.

توانایی بربرین در کمک به ترشح صفرا مهم است.

زیرا کلسترول اضافی معمولا ازطریق صفرا دفع می‌شود.

محصولات زاید نیز به‌وسیله‌ی صفرا بدن را ترک می‌کنند.

بااین‌حال عوامل دیگری مانند رژیم غذایی بد می‌توانند ترشح صفرا را کاهش بدهند.

زرشک با افزایش ترشح صفرا به سلامت کبد و کیسه‌ی صفرا کمک می‌کند.

گاهی از زرشک به‌طور سنتی برای درمان سنگ کیسه صفرا استفاده می‌شود که این امر باید تحت‌نظر پزشک باشد و بدون نظارت او انجام نشود.


مضرات زرشک

همان طور که قبلا ذکر شد تاثیر این گیاه در بدن شدید است و با وجود اینکه تداخل آن با داروهای شیمیایی و گیاهی تایید نشده اما بهتر است با داروهایی که در دسته ی آنتی بیوتیک ها، ضدانعقادها، داروهای دیابت، داروهای فشار خون، آنتی هیستامین ها و یا دیورتیکها قرار می گیرند استفاده نشود و یا قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

مضرات زرشک

باید توجه داشته باشید که مصرف زرشک برای نوزادان توصیه نمیشود زیرا به علت وجود بربرین احتمال دارد عملرد کبد را در خردسالان با اختلال مواجه کرده و موجب زردی شود؛ از این رومادران شیرده نیز نباید از این گیاه استفاده کنند زیرا اثرات زرشک از طریق شیر به نوزادانشان منتقل می شود.

مصرف آن برای زنان باردار نیز توصیه نمی شود زیرا مصرف آن باعث انقباضات رحم و سقط جنین می شوند.

عوارض جانبی در مصرف زیاد زرشک

از جمله نکات قابل توجه دیگر این است که زیاده روی در مصرف زرشک باعث مسمومیت شده و موجب شوک، خونریزی بینی، تهوع، استفراغ، کاهش فشار خون، دشواری تنفس، کاهش ضربان قلب، کنفوزیون (نوعی حالت گیجی و کاهش هوشیاری) و آسیب بالقوه به کلیه شود.


طبع زرشک

طبع زرشک سرد و خشک است آنهم از درجه سوم (مواد در طب سنتی ۴ درجه دارند.

پس وقتی می‌گوییم طبع زرشک سرد و خشک در درجه سوم است یعنی از حد متوسط هم بیشتر سرد و خشک است).

بنابراین افراد سوداوی (سوداویان طبعشان سرد و خشک است) و یا افرادی که غلبه سودا دارند بهتر است کمتر از زرشک استفاده کنند.

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

طبع زرشک

در عوض برای افراد دموی (دمویان طبعشان گرم و‌تر است) بسیار مفید است و باعث تصفیه خون آن‌ها می‌شود.

صفراوی‌ها (صفراویان طبعشان گرم و خشک است) هم بسیار به خوردن زرشک علاقه دارند، ولی باید سعی کنند این خشکی زرشک را تعدیل کنند.

بلغمی‌ها هم بهتر است اصلا زرشک نخورند یا اگر می‌خورند با مصلحش بخورند.

مصلح زرشک زعفران و مغزیجات است؛ مثل خلال پسته و بادام.

برای همین هم در غذا‌های سنتی ایرانی همچون مرصع پلو زرشک در کنار مغزیجات استفاده می‌شود.

تمام غذا‌های سنتی ایرانی تعادل را رعایت می‌کنند و از مصلح‌ها در دستور پخت‌شان استفاده می‌شود.


آب زرشک

استفاده از زرشک و آب زرشک به قدیم الایام می رسد که پزشکان سنتی گذشته به دلیل توصیه خود به اشخاص آن زمان سعی در معالجه بسیاری از امراض داشته اند که انسانها امروزه نیز بی بهره نیستند.

معمولاً هر وقت که بحث از آب زرشک به میان می آید در ذهن افراد بطری های آماده آب زرشک که بر روی برچسب آن نوشته شده آب زرشک طبیعی تداعی می شود

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

آب زرشک

وقتی با دقت به برچسب که باید نشانگر سلامت محصول باشد دقت کنیم متوجه می شویم که محصولی که قرار است مصرف کنیم طبیعی نبوده و حتی حاوی نگهدارنده های شیمیایی که خود آنها برای دستگاه گوارش مضر هستند می باشد.

در ادامه به خواص درمانی و مضرات آب زرشک طبیعی اشاره ای خواهیم داشت.

خواص آب زرشک

  • تقویت سیستم ایمنی بدن
  • حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین ث
  • تصفیه کننده خون
  • تنظیم فشارخون
  • کنترل قند خون
  • پایین آورنده چربی خون
  • پایین آوردن اوره
  • شستشوی کبد و کلیه
  • بهترین دوست کبد و پوست
  • روشن کننده پوست صورت
  • بهترین در درمان آفت دهان
  • مفید در درمان جوش صورت و بدن
  • بهبود گوارش و کوچک کننده شکم
  • مفید در درمان سنگ کیسه صفرا
  • رفع عطش (بهترین برای افرادی که بیش از اندازه به آب احساس نیاز می کنند )
  • بهترین جایگیزین برای قرص متفورمین

مضرات آب زرشک

آب زرشک و کبد:

در طب سنتی، به غذاهایی که پس از خوردن آن‌ها علایمی‌ مانند سستی‌ بدن‌، کندی‌ حرکات‌، سستی‌ مفاصل‌، سنگینی‌ پلک‌ها، سستی‌ زبان‌، خمیازه‌، خواب‌‌ آلودگی‌ و کم‌ حوصلگی ایجاد می‌شود، غذاهای سرد یا سردی می‌گویند.

البته شدت‌ و سرعت‌ ایجاد علایم‌ متفاوت‌ است‌ و بستگی‌ به‌ نوع‌ و میزان‌ مصرف غذا، وضعیت‌ مزاج‌ فرد استفاده‌کننده‌، فصل‌ سال‌ و موقعیت‌ اجتماعی‌ دارد.

کبد یکی از ارگان‌‌های بدن است که مصرف زرشک برای عملکرد بهتر آن سودمند می‌‌باشد زیرا محرک صفرا بوده و برای سم زدایی از کبد مفید است اما نکته مهم این که؛ همان‌طور که گفته شد، طبع زرشک سرد و خشک است بنابراین؛ بر خلاف آنچه تصور می‌شود، مصرف آب زرشک برای مدتی کوتاه، برای کبد مفید است اما در درازمدت، اثر معکوس دارد.

مصرف آب زرشک در بارداری:

از گذشته، از دو ماده زعفران و زرشک به عنوان سقط‌کننده یاد می‌شد و مصرف این دو ماده در دوران بارداری به خصوص در ماه‌های اول که خطر سقط جنین بیشتر است اکیدا ممنوع است.

همچنین مصرف عصاره گیاهی زرشک در دوران بارداری و شیردهی نیز توصیه نمی‌شود.


زرشک سیاه

مشخصات

درختی است کوتاه به ارتفاع دو الی سه متر پر شاخه دارای تیغ های کوچک نوک تیز با برگ های کوچک نازک تخم مرغی شکل به رنگ سبز تیره و گل هایی کوچک خوشه ای با رنگی بنفش ،

این درخت وحشی به صورت خودرو در مناطق کوهستانی در کنار رودخانه و جاهای مرطوب می روید در اوایل بهار برگ می کند در اواخر اردیبهشت گل می دهد

گل های آن تا اول خرداد بر سر شاخ های درخت می ماند

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

زرشک سیاه

میوه آن در مرحله اول رشد صورتی کم رنگ است در اواخر مرداد تغییر رنگ می دهد به رنگ قرمز مایل به آلبالویی سیر

در اوایل شهریور باز رنگ عوض می کند این مرتبه به رنگ سیاه هر دانه میوه داری دو الی سه هسته کوچک بیضی شکل در داخل میوه می باشد به رنگ زرد .

این میوه ها بسیار پر آب بوده و در اواخر مهرماه خوش های میوه را چیده در سایه پهن کرده کمی آب آن ها خشک تر شد آن را به بازار فروش می برند این نوع زرشک مشتاقان خاصی دارد بیشترین محل رویش این درخت در همدان ، تبریز ، نواحی خراسان می باشد

زرشک سیاه طبیعت سرد و خشک دارد

خواص درمانی

زرشک سیاه یکی از گیاهان دارویی است که در طب سنتی ایران جایگاه ویژه ای از گذشته داشته و دارد.

درمان قطعی جوش صورت

روشن کننده پوست (شدت رنگدانه های پوستی راکاهش داده بنابراین سبب کم رنگ شدن لکه های پوستی می‌شود)

برطرف کننده ناراحتی های دهان مانند آفت ، برفک و…

کبد را پاک و تقویت می کند

بی اشتهایی را برطرف می کند در درمان یرقان و زردی موثراست

پایین آورنده و تنظیم کننده فشار خون

پایین آورنده و تنظیم کننده چربی خون

اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند ، برای رفع یبوست مفید است

مبتلایان به بیماری قند می‌توانند با مصرف این گیاه قند خون خود را کنترل کنند.

زرشک سیاه صفرا آور بوده و در درمان سنگ کیسه صفرا بسیار مؤثر است.

درمان اگزما و خارش های پوستی که دلیل آنها کبد و غلظت خون و نه دلایل میکروبی یا ویروسی باشد

روش مصرف

۲۵۰ گرم زرشک سیاه را بعد از تمیز کردن همراه با ۸ لیوان آب داخل ظرف غیر فلزی به مدت ۲۴ ساعت خیس کرده هر روز ۱ لیوان از خیس کرده را پس از صاف کردن میل نمایید پس از اتمام آب داخل ظرف دوباره ۸ لیوان آب اضافه کنید این عمل را تا زمانی تکرار کنید که حتی رنگ خیس کرده به صورتی روشن متمایل شده باشد

نکته ی مهم : برای سرفه مضر است.


زرشک پلویی

زرشک پلویی دو نوع دانه اناری و پفکی دارد که از مرغوب‌ترینانواع زرشک بی‌دانه هستند و در ایران و سایر نقاط جهان شناخته شده‌اند.

زرشک آبگیری یا سیاه، نوعی زرشک آبی است که برای تهیه آب زرشک کاربرد دارد و نسبت به زرشک‌های دانه اناری و پفکی از نظر مرغوبیت در درجه پایین‌تری قرار دارد، ولی خواص درمانی و تغذیه‌ای یکسانی دارد و متخصصان طب ایرانی و نوین مصرف آن را توصیه کرده‌اند.

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

زرشک پلویی

در حال حاضر، زرشک پفکی به عنوان مرغوب‌ترین نوع زرشک در ایران شناخته شده و مقادیر بسیاری از آن به کشور‌های دیگر صادر می‌شود.

زرشک دانه اناری اغلب طعم و بویی شبیه خاک دارد، اما به دلیل کیفیت رنگی و مزه ملسی که دارد، برای تزئین غذا استفاده می‌شود.


زرشک خشک

در حال حاضر بخش اعظم میوه زرشک تولیدی به صورت سنتی خشک شده و عرضه می گردد در روش سنتی ابتدا زرشک از سطح باغات به سه روش برداشت می گردد و براساس روش برداشت نحوه خشک کردن نیز متفاوت است.

۱- برداشت خوشه ها به وسیله دست

۲-برداشت به وسیله ضربه زدن به شاخه ها

۳- برداشت به وسیله بریدن شاخه های حامل میوه

زرشک, خواص زرشک, مضرات زرشک, طبع زرشک, آب زرشک, زرشک سیاه, زرشک پلویی, زرشک خشک, عکس زرشک

زرشک خشک

تحقیقات در مورد روش برداشت با استفاده از سست کننده های گیاهی و جمع آوری توسط مکنده نیز انجام شده است که هنوز کاربرد وسیع پیدا نکرده است.

در دو روش اول یعنی برداشت خوشه به وسیله دست و برداشت به وسیله ضربه زدن به شاخه های زرشک جمع آوری شده درون کیسه یا کارتهای مقوایی و چوبی ریخته شده و به محل خشک کردن که معمولا دور از باغ قرار دارد حمل می گردد.

اکثر روستاییان برای خشک کردن زرشک از خانه زرشکی و تالارهای ساخته شده از چوب و گز استفاده می کنند.

زرشک در شرایط مناسب در زیر آفتاب پاییزی ظرف ۱۵-۱۰ روز به رطوبت مطلوب رسیده و خشک می گردد.

زرشک خشک شده جمع آوری می شود و با روشهای دستی و نیمه دستی و نیز بوجاری تمیز شده و به صورت فله درون کارتن یا گونی بسته بندی شده عرضه می گردد.

کیفیت زرشک برداشت شده به وسیله دست پس از خشک شدن به مراتب بهتر از روش ضربه زدن و جمع آوری از زیر درخت است زیرا میوه زرشک تازه آسیب کمتری دیده و در هنگام خشک شدن سالم تر می ماند اما زرشک جمع آوری شده از زیر درخت به علت آسیبهای ناشی از ضربه و سقوط دچار لهیدگی شده و کیفیت پایین تری دارد.

در روش سوم برداشت زرشک به وسیله بریدن شاخه های حامل میوه شاخه های زرشک به محل خشک کردن حمل می گردد.

معمولا برای خشک کردن این نوع زرشک از محلهای سرپوشیده یا انبارها استفاده می گردد.

این نوع انبارها مجهز به داربستهای چوبی ، فلزی و یا به صورت سیم کشی شده می باشد که خوشه ها و شاخه های بلند زرشک برروی آن پهن شده و با تهویه و در مجاورت سایه در مدت ۲۵-۱۴ روز زرشک خشک می شود.

زرشکی که با این روش خشک می گردد چنانچه از خطر پوسیدگی و یا سایر عوامل مصون بماند زرشک مرغوب تری (زرشک پفکی) نسبت به زرشک خشک شده به روشهای قبل است به علاوه خطر فساد ناشی از بارندگی را نیز ندارد.

پس از خشک شدن و رسیدن به رطوبت مطلوب با تکان دادن شاخه ها میوه های خشک شده جدا شده و جمع آوری می گردد.

شرایط بهینه جایگاه خشک کردن:

برای جلوگیری از آسیب و ضایعات ناشی از خشک کردن در روشهای سنتی محل بارگاه بایستی در بلندی و دور از گرد و خاک یا آغل نگهداری حیوانات و ترجیحا سرپوشیده باشد تا علاوه بر جلوگیری از آلودگی های ناشی از گردو خاک در مقابل ریزش باران نیز مصون بماند.

کف بارگاه پوشیده از کاه‌گل یا سیمان می باشد.

پهن کردن پلاستیک در زیر میوه تازه نه تنها مانع از خروج رطوبت شده بلکه به علت عرق کردن ناشی از تنفس میوه کاملا خیس و مرطوب مانده و سبب لهیدگی و فساد زرشکهای زیرین می گردد.

لذا استفاده از چوب برای داربست و کاه‌گل برای کف انبار بسیار مناسب تر است.

حداکثر میزان انباشتگی محصول بر روی بارگاه نبایستی بیشتر از ۳ سانتی متر باشد به علاوه برای مصون ماندن از حمله حشرات و پرندگان استفاده از تورهای پارچه ای بر روی سطح محصول بسیار مناسب است.

محل بارگاه بایستی طوری باشد که تهویه هوا به خوبی صورت گرفته و رطوبت خارج شده از میوه تاحد ممکن از سطح محصول دور گردد.

زرشکی که در سایه و با شرایط فوق خشک می شود کیفیتی به مراتب بهتر از زرشک خشک شده در آفتاب خواهد داشت و طول مدت خشک شدن آن چندان تفاوتی با شرایط آفتاب نخواهد داشت.

چنانچه زرشک در انبارها خشک شود انبارها بایستی کاملا تمیز و عاری از حشرات و جوندگان و یا حیوانات باشد.

تهویه در انبارها باید توسط دریچه های توری دار برای ممانعت از ورود حشرات و یا به وسیله فن های ورود و خروج هوا صورت گیرد.

رطوبت نسبی انبارها بایستی کمتر از ۷۰ درصد و درجه حرارات مناسب خشک کردن ۴۰-۲۵ درجه سانتی گرد باشد.

نفوذ مستقیم نور خورشید به داخل انبار نامناسب است.

چنانچه از داربست استفاده می شود داربستهای چوبی یا از جنس فلز گالوانیزه یا آلومینیوم باشد تا خط زنگ زدگی و انتقال آن به محصول وجود نداشته باشد.

ارتفاع خوشه های زرشک انباشته شده بر روی داربست نباید زیاد باشد تا فضای کافی برای عبور و مرور هوا با قرار گرفتن روی هم داشته باشند.

توری های سیمی که شاخه های زرشک برروی آن انداخته می شود بایستی از جنس گالوانیزه و ضد زنگ باشند و در فواصل مناسب نصب شوند تا از درهم رفتگی خوشه های زرشک جلوگیری به عمل آید.

توجه: مطالب بخش پزشکی و سلامت سایت نایریکا فقط جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارند. این مطالب توصیه پزشکی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان کرد.
Subscribe
Notify of
0 نظرات
Inline Feedbacks
View all comments