سی تی اسکن روده، بینی، مغز، قلب، شکم، ریه، کلیه / عوارض، مزایا
سی تی اسکن: عوارض، مزایا، اجزای دستگاه / تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی / سی تی اسکن بینی، مغز، سر، قلب، شکم و لگن، ریه، روده، روده بزرگ و کلیه
سی تی اسکن : در این مقاله از بخش تشخیص، درمان و تجهیزات پزشکی در وبسایت نایریکا به سی تی اسکن, سی تی اسکن چیست, عوارض سی تی اسکن, اجزای دستگاه سی تی اسکن, مزایای سی تی اسکن, سی تی اسکن روده, تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی, هزینه سی تی اسکن, سی تی اسکن بینی, سی تی اسکن مغز, سی تی اسکن قلب, سی تی اسکن شکم, سی تی اسکن ریه, سی تی اسکن سر, سی تی اسکن روده بزرگ, سی تی اسکن کلیه می پردازیم.
با ما همراه باشید.
اگر درباره این مقاله اطلاعات مفید یا تجربه ای دارید در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
سی تی اسکن, سی تی اسکن چیست, عوارض سی تی اسکن, اجزای دستگاه سی تی اسکن, مزایای سی تی اسکن, سی تی اسکن روده, تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی, هزینه سی تی اسکن, سی تی اسکن بینی, سی تی اسکن مغز, سی تی اسکن قلب, سی تی اسکن شکم, سی تی اسکن ریه, سی تی اسکن سر, سی تی اسکن روده بزرگ, سی تی اسکن کلیه
برای دسترسی سریع به محتوای متن از لینکهای زیر استفاده کنید:
- سی تی اسکن چیست
- عوارض سی تی اسکن
- اجزای دستگاه سی تی اسکن
- مزایای سی تی اسکن
- سی تی اسکن روده
- تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی
- هزینه سی تی اسکن
- سی تی اسکن بینی
- سی تی اسکن مغز
- سی تی اسکن قلب
- سی تی اسکن شکم
- سی تی اسکن ریه
- سی تی اسکن سر
- سی تی اسکن روده بزرگ
- سی تی اسکن کلیه
سی تی اسکن چیست
مقطع‌نگاری رایانه‌ای یا برش‌نگاری رایانه‌ای یا توموگرافی رایانه‌ای (به انگلیسی: Computed Tomography) یا به اصطلاح سی‌تی اِسکَن، روشی نوین است که در علوم تشخیصی در فیزیک پزشکی کاربرد تحقیقاتی و درمانی فراوانی دارد.
سی تی اسکن چیست
در این روش، کالبد انسان یا دیگر جانوران به صورت لایه‌به‌لایه برانداز (اسکن) میشود و بدین ترتیب بخش‌های درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت میگردد.
امروزه فناوری سی‌تی‌اسکن در بیمارستان‌ها و مراکز پژوهشی در سرتاسر دنیا (از جمله در ایران) کاربرد وسیع دارند
عوارض سی تی اسکن
قرار گرفتن در معرض تابش در طول یک سی تی اسکن، باعث میشود که در معرض تابش یونیزه قرار گیرید.
شما زمان زیادی را در طول اشعه ایکس قرار میگرید، تا CT اسکن اطلاعات بیشتری را جمع آوری کند.
دوزهای کم تابش مورد استفاده در سی تی اسکن اثبات شده است که باعث آسیب در دراز مدت می شود، اگر چه در دوزهای بسیار بالاتر ممکن است ، شما را در خطر بالقوه سرطان قرار دهد.
عوارض سی تی اسکن
سی تی اسکن نسبت به خطرات کمی که دارد، مزایای فراوانی دارد.
پزشکان از کمترین دوز تابش برای دستیابی به اطلاعات پزشکی مورد نیاز استفاده می کنند.
همچنین، ماشین آلات جدید و سریعتر، پرتوهای کمتری نسبت به آنچه قبلا استفاده می شده اند، نیاز دارند.
حتما با پزشک خود درباره مزایا و خطرات سی تی اسکن صحبت و مشورت کنید.
واکنش به مواد کنتراست:
در بعضی موارد خاص، پزشک ممکن است از شما بخواهد که یک رنگ مخصوص به نام مواد کنتراست دریافت کنید.
از شما خواسته میشود که قبل از سی تی اسکن بخورید، یا از طریق ورید دریافت کنید و یا در بازوی شما اعمال می شود یا به داخل رکتوم وارد می شود.
اگرچه نادر است، اما ماده کنتراست می تواند باعث مشکلات پزشکی یا واکنش های آلرژیکی شود.
اکثر واکنش ها ملایم و خفیف هستند و منجر به جوش یا خارش می شوند.
در موارد نادر وبسیار کم، یک واکنش آلرژیک می تواند جدی ، حتی تهدید کننده زندگی باشد.
اگر تا به حال یک واکنش نسبت به مواد کنتراست داشته اید، حتما به پزشکتان بگویید.
عوارض جانبی در هر نقطه از بدن در ۱ تا ۱۲ درصد موارد بروز می کند.
عوارض جانبی می تواند در میزان شدت، از خفیف تا حتی تهدید کننده زندگی باشد و یک ساعک تا هفت روز پس از انجام سی تی اسکن، گسترش یابد، که رایج ترین آنها، عبارتند از:
داشتن بیماری ها و مشکلاتی، مانند: دیابت، آسم، بیماری های قلبی، اختلالات تیروئید و اختلال در کلیه ممکن است خطر عوارض جانبی شما را افزایش دهد.
واکنش های آلرژیک تهدید کننده زندگی که به نام آنافیلاکسی شناخته می شون،د ممکن است بین ۰٫۰۱ تا ۰٫۲ درصد موارد رخ دهند.
اجزای دستگاه سی تی اسکن
دستگاه متداولی که این روش را جهت تصویر برداری به کار می‌برد سی تی اسکن نام دارد و متشکل از تعداد انبوهی آشکار ساز کوچک از نوع شمارنده درخششی (Scintillator) است که به صورت چندین ردیف درون دستگاه قرار داده شده‌اند.
این‌ها پرتوهای ایکس عبوری از درون بدن بیمار را آشکارسازی می‌کنند.
اجزای دستگاه سی تی اسکن
سپس سیگنال‌های دریافت شده بتوسط الگوریتم‌های مخصوصی همانند از نوع بازتابی فیلتر شده (filtered backprojection) و بازسازی تکراری (iterative reconstruction) تصویر را بازسازی می‌کنند.
سیر تکاملی این دستگاه‌ها اغلب در هفت نسل توسعه (generation) بررسی میشود.
پیشرفت‌های اخیر در ساختمان دستگاه تصویر برداری، تکنولوژی آشکارسازی، آرایه‌های آشکارساز چندگانه و طراحی تیوب پرتوایکس، زمان اسکن را به کسری از ثانیه تقلیل داده است.
کامپیوترهای مدرن قدرت محاسباتی ارائه می‌دهند که اجازهٔ بازسازی عمدهٔ اطلاعات تصویر را به صورت (real time) می‌دهد.
با وجود پیشرفت‌های مکرر و زیادی که امروزه در صنعت سی تی اسکن‌ها مشاهده میشود، آرتیفکت در سی تی اسکن همچنان یکی از موضوعات مهم در کیقیت تصویر این سیستم‌ها محسوب میگردد.
مزایای سی تی اسکن
سی تی اسکن یک روش تصویر برداری دقیق می باشد که برای بیمار دردی ایجاد نمی کند ولی در گذشته از روش هایی مانند آنژیوگرافی به منظور تصویر برداری از داخل بدن استفاده می شد که به دلیل تزریق سوزن برای بیمار دردناک بود.
سی تی اسکن به راحتی می تواند استخوان ها را ببیند و مشکلات آنها را مشخص کند.
مزایای سی تی اسکن
روش سی تی اسکن بسیار سریع قابل انجام است و در مواقع اورژانسی بسیار کارایی دارد.
نسسبت به ام آر آی، سی تی اسکن کمتر نسبت به حرکت بیمار حساس است.
با استفاده از سی تی اسکن می توان بیوپسی و نمونه برداری از بافت های بدن را انجام داد.
پس از انجام سی تی اسکن بیمار دچار عارضه خاصی نمی شود و روشی بسیار کم خطر برای تصویربرداری از درون بدن محسوب می شود.
این روش یک روش تصویربرداری دقیق با قیمت مناسب می باشد.
پس از سی تی اسکن هیچ اشعه ای در بدن بیمار باقی نمی ماند.
بنابراین می توان نتیجه گرفته مزایای سی تی اسکن نسبت به عوارض و معایب آن بسیار کمتر می باشد و قرار گرفتن افراد در برابر اشعه سی تی اسکن موجب سرطان یا عوارض نامطلوب نمی شود ولی در برخی موارد مانند بارداری باید از انجام سی تی اسکن خودداری کرد.
سی تی اسکن روده
برای تشخیص انسداد روده، پزشک از تصویر برداری با اشعه ایکس یا سی تی اسکن استفاده میکند.
تصویر برداری با اشعه ایکس به منظور باعث پیدا کردن انسداد روده بزرگ و کوچک میشود.
سی تی اسکن روده
گرفتن سی تی اسکن از شکم که به پزشک کمک میکند تا جزئی یا کامل بودن انسداد روده را تشخیص دهد.
برای تشخیص انسداد روده از تصویر برداری اشعه ایکس یا سی تی اسکن استفاده میکند.
تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی
ام آر ای دستگاهی می باشد که با استفاده از امواج رادیویی و مغناطیسی تمام اتم های موجود در بدن انسان را آهنربایی می کند سپس تصاویر آنها را ثبت می کند.
این تکنولوژی می تواند در تشخیص اولیه بیماری ها بسیار موثر باشد به عنوان مثال تنها چند دقیقه پس از سکته مغزی می توان محل دقیق سکته و نوع درمان را برای آن تعیین نمود.
همچنین این روش در تشخیص اولیه سرطان ها نیز بسیار موثر می باشد.
تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی
در کشورهای پیشرفته جهان از ام آر آی به منظور شناسایی ناحیه ای از مغز که مسوول اعتیاد است نیز استفاده می شود و گاهی پزشک پس از شناسایی این نواحی، با انجام جراحی های ظریف این قسمت ها را از بین می برد.
سی تی اسکن قادر است تصاویر را به صورت برش خورده تهیه کند و می تواند در بررسی بیشتر ماهیت بافت ها و عمکرد آنها موثر باشد.
همچنین با تزریق ماده حاجب در سی تی اسکن می توان حتی عروق را هم مشاهده و بررسی کرد.
در اغلب موارد بیمارانی که تنگی عروق دارند بدون نیاز به آنژیوگرافی می توانند بررسی شوند و پس از آن تصمیم به انجام بای پس عروقی یا سایر درمان ها گرفت.
علاوه بر آن بررسی کبد با سی تی اسکن به راحتی امکان پذیر است.
در ام آر آی برخلاف سی تی اسکن از اشعه ایکس استفاده نمی شود و در این روش از امواج رادیوفرکوئنسی بی خطر استفاده می شود به طوری که ام آر آی حتی در بارداری هم قابل انجام است در صورتی که سی تی اسکن در بارداری ممنوع می باشد.
البته میزان اشعه ایکس در سی تی اسکن هم بسیار محدود می باشد ولی از این نظر تفاوت هایی با یکدیگر دارند.
به همراه داشتن اجسام فلزی و کارت بانکی حین استفاده از ام آر آی ممنوع می باشد و در صورتی که فرد دارای دستگاه ضربان ساز قلب باشد برایش خطرساز می باشد ولی به همراه داشتن اجسام فلزی در سی تی اسکن خطرناک نیست فقط ممکن است عکس را خراب کند.
هر بار سی تی اسکن معمولا ۲ تا ۵ دقیقه زمان می برد در صورتی که ام آر آی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان می برد.
هزینه سی تی اسکن
هزینه سی تی اسکن با توجه به فاکتورهای متفاوتی مانند نسخه بیمار، نوع بیمه و نوع سی تی اسکنی که قرار است انجام گیرد، تعیین می شود.
هزینه سی تی اسکن
سی تی اسکن بینی
به ندرت پیش از جراحی زیبایی بینی افراد به سی تی اسکن بینی نیاز دارند.
در واقع ممکن است فردی همزمان با جراحی زیبایی بینی بخواهد به جراحی پولیپ بینی یا سایر مشکلات داخلی بینی بپردازد بنابراین در چنین مواقعی لازم است جهت اطلاع از تعداد پولیپ ها و محل قرارگیری آنها جراح به سی تی اسکن بینی نیاز پیدا کند تا میزان خطا حین جراحی زیبایی بینی کاهش یابد و درمان به درستی صورت گیرد.
سی تی اسکن بینی
نحوه عملکرد سی تی اسکن
عملکرد سی تی اسکن به صورت انتشار امواج اشعه ایکس به بافت های داخلی بدن می باشد که می تواند با ایجاد برش هایی مجازی گرافی هایی با دقت بالا تولید نماید.
از جمله کاربردهای سی تی اسکن در تشخیص ضایعات مرتبط با بینی می باشد که می تواند مشکلات زیر را در بینی تشخیص دهد:
پولیپ های بینی و تعداد و محل قرار گیری آنها
تشخیص وجود عفونت در سینوس ها و میزان گسترش آنها
تشخیص انحراف بینی
همچنین سی تی اسکن بینی برای افرادی که مشکلات تنفسی دارند و قصد انجام جراحی زیبایی بینی را دارند نیز انجام می گیرد.
سی تی اسکن مغز
با روش سی تی اسکن ، امکان شناسایی توده‌های هماتوم (خون ریزی مغزی) فراهم است و در عین حال ضایعات ناشی از سکته مغزی به خوبی در تصاویر مشهودند.
امروزه ارزیابی رگ های مغز به وسیله سی تی اسکن از نوع اسپیرال، باعث شده است که نیاز به بهره‌گیری از روش‌های تهاجمی همانند آنژیوگرافی مغزی کاهش یابد.
سی تی اسکن مغز
بهره‌گیری از این روش همچنین ابزار ارزشمندی در تشخیص میزان و وسعت آسیب های درون مغزی است.
همانند اسیب های حاصل از بیماری ها مزمن عصبی که باعث نقص توانایی سخن گفتن و نیز بروز نقص حافظه شده است .
و در مواردی که هیچ گونه ناحیه آسیب دیده در سایر روش های تشخیص، معلوم نشده است سی تی اسکن بسیار سود مند است.
این‌گونه اسیب های عروقی و خونی به علت تفاوت چگالی بافتی با بافت های طبیعی به وضوح در تصویر نمایان می شوند.
سرعت انجام اسکن در غالب موارد، اجازه می‌دهد که خون ریزی درون بافت ها، حتی پیش از ظهور علائم بالینی، تشخیص داده شوند.
سی تی اسکن قلب
سی تی اسکن قلب از فن آوری های پیشرفته CT با استفاده از رنگ های حاجب درون عروقی تصاویری از آناتومی قلب، گردش خون کرونر و عروق بزرگ شما ایجاد میکند.
با سی تی اسکن چند تکه، امکان به دست آوردن تصاویر سه بعدی با وضوح بالا از قلب در حال حرکت و عروق بزرگ وجود دارد.
سی تی اسکن قلب
توموگرافی کامپیوتری قلبی همچنین ممکن است به نام CT آنژیوگرافی عروق کرونر، MSCT، CT، CT قلبی، CTA قلبی و یا CAT اسکن قلبی نامیده شود.
موارد استفاده سی تی اسکن قلب
از سی تی اسکن قلب برای ارزیابی موارد زیر استفاده می شود:
- عضله قلب
- عروق کرونر
- وریدهای ریوی
- آئورت سینه ای و شکمی
- کیسه اطراف قلب (پریکارد)
سی تی اسکن شکم
سی تی اسکن شکم روشی می باشد که به صورت تهاجمی انجام نمی شود و برای بررسی ارگان های درون شکمی انجام می شود .
دلایل بسیار گوناگونی برای انجام دادن این روش وجود دارند که رایج ترین آن ها عبارتند از : عفونت – سنگ کلیه – آپاندیسیت .
سی تی اسکن شکم
سی تی اسکن شکم یک روش غیر تهاجمی برای پزشکان جهت ارزیابی ارگانهای داخل شکمی می باشد .
دلایل مختلفی برای انجام این روش وجود دارد ، شایعترین آنها عبارتند از تومورها ، عفونت ، سنگ کلیه و آپاندیس.
سی تی اسکن شکم به این معناست که تمامی تصویرهای اشعه ایکس را از زاویه های گوناگون نشان می دهد .
پرتوهای اشعه ایکس به وسیله اسکنر تشخیص داده می شود و به وسیله کامپیوتر پردازش می شود .
و بعد کامپیوتر اطلاعاتی که دریافت کرده است را به شکل تصویرهایی از بدن بازسازی می کند .
تصویری که ایجاد شده است را می توان به شکل تصویر رادیولوژیک ارائه داد.
سی تی اسکن ریه
در این روش دستگاه سی تی اسکن با گرفتن عکس با کمک تابش پرتو ایکس، نمایی سه بعدی از بدن را نشان می دهد.
سی تی اسکن ریه
و با این روش جایگاه و اندازه درست توده و پراکندگی تومور ریه به بخش های دیگر قفسه سینه یا اندام های دورتر مانند کبد نمایان می شود.
سی تی اسکن سر
تصاویر مقطعی تولید شده در طی سی تی اسکن تهیه می شوند که می توانند به پلن های متعددی تبدیل شوند.
حتی تصاویر سه بعدی هم می توانند تهیه کنند.
این تصاویر روی مانیتور کامپیوتر دیده می شوند یا روی فیلم می توانند پرینت شوند.
سی تی اسکن سر
حتی می توان روی سی دی یا دی وی دی منتقل شوند.
تصاویر سی تی ارگان های داخلی بدن، استخوان ها، بافت های نرم و رگ های خونی که با جزییات تر از تصاویر ایکس ری می باشند.
خصوصا بافت نرم و رگ های خونی.
سی تی اسکن اطلاعاتی از آسیب های سر ، توموزهای مغزی، سکته مغزی و دیگر بیماری های مغزی را با جزییات نشان می دهد.
جای گفتن دارد که از رادیوگرافی معمولی جزییات بیشتری نشان می دهد.
کاربردهای متداول اسکن سر چیست:
خونریزی، آسیب مغزی، و شکستگی جمجمه در بیماران با آسیب های مغزی
خونریزی که در اثر آنوریسم ، پارگی در بیمارانی می باشد که دردهای شدید سر دارند.
لخته خون یا خونریزی در مغز به مدت کوتاه بعد از اینکه بیمار علائمی از سکته مغزی نشان می دهد.
سکته مغزی خصوصا با تکنیک جدید که سی تی پرفیوژن نامیده می شود.
تومورهای مغزی
حفره های بزرگ مغزی در بیماران مبتلا به هیدروسفالی
بیماری ها و یا ناهنجاری های جمجمه ای.
سی تی اسکن روده بزرگ
در حال حاضر انواع مختلفی از سرطان های روده بزرگ وجود دارند که که بسیار خطرناک و مرگبار هستند بنابراین شناسایی این نوع سرطان بسیار ضروری می باشد.
سی تی اسکن روده بزرگ
خوشبختانه امروزه تشخیص انواع سرطان روده بزرگ با استفاده از دستگاه های تصویربرداری پزشکی بسیار آسان شده است.
در این نوع سرطان، ابتدا کیست و تومور با استفاده از سونوگرافی تشخیص داده می شوند و در نهایت به وسیله سی تی اسکن روده بزرگ می توان نوع خوش خیم یا بدبین آن را مشخص نمود.
سی تی اسکن کلیه
سی تی اسکن کلیه نسبت به آزمایش معمولی پرتو ایکس، می تواند اطلاعات دقیق تری در مورد صدمات و عارضه های کلیه در اختیار قرار دهد.
سی تی اسکن کلیه ها می تواند به پزشک شما کمک کند تا مشکلاتی نظیر تومورها و زائده ها، عوارض انسدادی مثل سنگ کلیه، ناهنجاری های مادرزادی، عارضه ی کلیه ی پلی کیستیک، تجمع مایع اطراف کلیه و محل دمل های چرکی را راحت تر تشخیص دهد.
سی تی اسکن کلیه
پزشک شما ممکن است برای تشخیص مشکلات کلیه از روش های دیگری هم استفاده کند.
از سی تی اسکن کلیه می توان برای بررسی این موارد استفاده کرد:
- تومورها و ضایعات دیگر
- انسدادها مثل سنگ کلیه
- ورم های عفونی
- بیماری کلیه ی پلی کیستیک
- ناهنجای مادرزادی
از سی تی اسکن در مواردی که آزمایش های جسمی و پرتو ایکس نتیجه بخش و قطعی نیستند هم می توان استفاده کرد.
سی تی اسکن کلیه برای بررسی نواحی پشت شکم هم استفاده می شود.
همچنین در هنگام بیوپسی و نمونه برداری کلیه، برای تعیین موقعیت دقیق سوزن و محل درست قرارگیری آن هم مورد استفاده قرار می گیرد.
علاوه بر این موارد، زمانی که یک کلیه از بدن برداشته شده است پزشک برای بررسی مکان خالی کلیه و و جود توده های غیر معمولی در آن جا از سی تی اسکن استفاده می کند.
به هر صورت، پزشک ممکن است به دلایل دیگری هم برای شما سی تی اسکن شکمی تجویز کند.
