سرماخوردگی: علائم و درمان گیاهی سرماخوردگی ویروسی و باکتریایی در منزل

سرماخوردگی: علائم و درمان گیاهی سریع سرماخوردگی در منزل / سرماخوردگی ویروسی و باکتریایی / سرماخوردگی در تابستان / درمان سرماخوردگی کودکان

سرماخوردگی یکی از بیماری های بسیار شایع بین افراد است که در هر سنی اتفاق می افتد.

احتمالا سرماخوردگی شما اینگونه شروع می شود که با یک گلودرد بیدار می شوید.

سپس سرفه و عطسه ها شروع می شود. این ها می توانند اولین علائم سرماخوردگی باشند.

جدای از اینکه علت سرماخوردگی شما چیست و عامل اصلی آن ویروس است یا باکتری راههای زیادی برای درمان سرماخوردگی وجود دارد.

سرماخوردگی, سرماخوردگی چیست, سرماخوردگی ویروسی, سرماخوردگی در تابستان, علائم سرماخوردگی, علائم سرماخوردگی باکتریایی, درمان گیاهی سرماخوردگی, درمان سریع سرماخوردگی در منزل, درمان سرماخوردگی کودکان, درمان سرماخوردگی در پنج دقیقه

اگر علاقه ای به استفاده از داروهای شیمیایی و انواع قرص های سرماخوردگی ندارید به سراغ درمان خانگی سرماخوردگی با داروهای گیاهی و در طب سنتی بروید.

اولین و موثرترین راه درمان و کاهش علائم سرماخوردگی مصرف مایعات گرم است. بهتر است محیط را هم مرطوب نگه دارید.

در ادامه این مقاله از نایریکا به علائم سرماخوردگی، درمان گیاهی و درمان سریع سرماخوردگی، درمان سرماخوردگی در منزل، سرماخوردگی ویروسی و سرماخوردگی باکتریایی، سرماخوردگی در تابستان و درمان سرماخوردگی کودکان می پردازیم.

با ما همراه باشید.

برای دسترسی سریع به محتوای مطلب از لینکهای زیر استفاده کنید:

• سرماخوردگی چیست
• سرماخوردگی ویروسی
• سرماخوردگی در تابستان
• علائم سرماخوردگی
• علائم سرماخوردگی باکتریایی
• درمان گیاهی سرماخوردگی
• درمان سریع سرماخوردگی در منزل
• درمان سرماخوردگی کودکان

سرماخوردگی چیست

بیماری واگیردار مربوط به دستگاه تنفسی فوقانی است که عمدتاً بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

سرماخوردگی معمولاً با خستگی، احساس سرما، عطسه و سردرد آغاز می‌شود و با علائمی چون سرفه، گلودرد، آبریزش بینی و تب ادامه می‌یابد و معمولاً هفت تا ده روز بعد برطرف می‌شود و برخی علائم ممکن است تا سه هفته طول بکشد.

سرماخوردگی چیست

بیش از دویست نوع ویروس عامل سرماخوردگی وجود دارد، با این حال راینو ویروس‌ها (که خود بیش از ۹۹ نوع مختلف شناخته‌شده هستند) متداول‌ترین عامل این بیماری هستند.

ویروس‌های عامل بیماری می‌توانند تا مدت زمانی طولانی (برای راینو ویروس تا بیش از ۱۸ ساعت) در محیط زنده بمانند و ممکن است از دستان به چشم و بینی که محل عفونت هستند، منتقل شوند.

ویروس از طریق عطسه، سرفه و تماس با افراد یا اشیاء آلوده قابل انتقال به بدن است.

برخی معتقدند که در معرض سرما قرار گرفتن باعث سرماخوردگی می‌شود و همین باعث شده که این نام را برای بیماری انتخاب کنند که البته این مطلب به اثبات نرسیده و رد شده است.

سرماخوردگی ویروسی

سرماخوردگی می تواند به وسیله بیش از ۲۰۰ نوع ویروس ایجاد شود.

“رینوویروس” ها که بیش از ۱۰۰ زیرشاخه دارند، مهم ترین عامل بیماری زایی و مسبب دست کم ۵۰ درصد از سرماخوردگی های بزرگسالان هستند.

نام این ویروس از لغت یونانی Rhin به معنی بینی گرفته شده.

سرماخوردگی ویروسی

عامل ایجاد کننده ی بیماری سرماخوردگی را نمی توان یک نوع خاص از ویروسها نام برد.

با این حال اینگونه میتوان گفت که بیماری سرماخوردگی را گروه عظیمی از ویروسها (بیش از ۲۰۰ نوع) از دسته رینوویروسها و کوروناویروسها میتوانند ایجاد کنند که هرساله به تعدادشان افزوده میشود.

در علوم ژنتیکی از ویروس سرماخوردگی به عنوان هوشمندترین نوع ویروس ها یاد میشود یکی از دلایل این شهرت این است که این ویروس ها یک پوشش محافظ بر روی بدنه شان دارند که به آن کپسول نیز گفته میشود که باعث ایجاد مقاومت در ویروس می شود و علاوه بر این تغییر کوچکی در کپسول این ویروس ها ایجاد نوع جدیدی از ویروس را میکند.

پس به همین علت واکسن واحدی برای سرماخوردگی وجود ندارد تنها سالانه واکسن فراگیرترین نوع ویروس تولید میشود.

سرماخوردگی در تابستان

در هر زمانی از سال ممکن است به سرماخوردگی مبتلا شویم و آبریزش و گرفتگی بینی، گلو درد، سرفه و عطسه تنها مختص فصل سرما نیست.

با فرا رسیدن تابستان، تحمل این شرایط در روزهای گرم و آفتابی به مراتب دشوارتر می شود.

سرماخوردگی تابستانی معمولا بیشتر از نوع زمستانی آن طول می کشد و شدیدتر است، به طوری که ممکن است نوع تابستانی آن تا ۲ هفته به طول انجامد.

سرماخوردگی در تابستان

ویروس عامل سرماخوردگی تابستانی (انتروویروس) با ویروس عامل سرماخوردگی زمستانی متفاوت است و علاوه بر علائم تنفسی رایج سرماخوردگی می تواند باعث ناراحتی معده هم شود.

علائم سرماخوردگی در تابستان شامل موارد زیر است:

• گرفتگی بینی
• سرفه
• خستگی
• سردرد
• اسهال
• استفراغ

گاهی اوقات در هنگام سرماخوردگی، آبریزش بینی همراه با عطسه، خارش و آبریزش از چشم ها ایجاد می شود.

علائم سرماخوردگی

علائم سرماخوردگی

• • از بارزترین علائم میتوان به عطسه اشاره کرد
• • گرفتگی و آبریزش بینی بصورت مایع شفاف رنگ
• • قرمزی و آبریزش چشم
• • درد در ناحیه گوش و گلو
• • سرفه های خفیف و سرفه های شدیدتر در شب هنگام
• • سوزش و خارش بینی و از بین رفتن حس بویایی و چشایی
• • تب کم در مواردی کم و کوتاه مدت
• • ایجاد مشکلات تغذیه در کودکان و بیقراری آنها
• • سردرد نیز در برخی افراد
• • کسلی و خستگی و فرسودگی و بی حالی

از علائم معمول و اصلی سرماخوردگی می باشد.

علائم سرماخوردگی باکتریایی

علائم سرماخوردگی باکتریایی

• تب شدید و طولانی
• خلط های شدید و رنگی
• حالات تنگی نفس

درمان گیاهی سرماخوردگی

آویشن

گاهی اوقات پیشگیری کارساز نیست و با حمله غافلگیرانه ویروس سرماخوردگی مواجه می شوید.

در چنین شرایطی نوشیدن دمنوش آویشن کمک کننده است چون تاثیر زیادی در تسکین سرفه و تنگی نفس دارد.

روش تهیه دمنوش آویشن برای سرماخوردگی:

یک قاشق غذاخوری آویشن را در ۲٫۵ فنجان آب جوش بریزید و اجازه دهید حدود ۱۰ دقیقه دم بکشد و روزی ۲ تا ۳ بار از آن میل کنید تا سرماخوردگی تان طی ۲ تا ۳ روز کاملا خوب شود.

درمان گیاهی سرماخوردگی

اکیناسه (سرخارگل)

گونه‌های مختلف جنس Echinaceae متعلق به خانواده کاسنی می‌باشد.

گیاهان جنس اکیناسه، علفی، چندساله به‌ارتفاع تا ۴۵ سانتی‌متر، دارای برگ‌های تنک، بزرگ و منفرد، متقابل یا متناوب، سرنیزه‌ای تا خطی و گل‌های زبانه‌ای به‌رنگ قرمز و گاه سفید هستند.

گیاهان این جنس بومی مرکز و شرق ایالات متحده بوده و در اروپا و بعضی نقاط ایران به‌صورت کاشته‌شده یافت می‌شود.

بخش مورد استفاده از گیاهان این جنس بسته به نوع گونه مورد استفاده می‌تواند شامل ریشه، برگ و گیاه کامل در مراحل مختلف رشد باشد،

به‌عنوان مثال اندام هوایی گیاه Echinacea purpurea (L.) Moench به‌صورت خوراکی برای درمان کمکی سرماخوردگی معمولی، سرفه/برونشیت، تب همراه با سرماخوردگی، عفونت‌های مزمن دستگاه تنفسی، التهاب دهان و گلو، کاهش استعداد ابتلاء به عفونت،

و ریشه گیاه Echinacea pallida (Nutt.) Nutt به‌عنوان داروی کمکی در تب همراه با سرماخوردگی و عفونت‌های شبه‌آنفلوآنزا استفاده می‌شود.

مصرف گیاهان و فرآورده‌های طبیعی جنس اکیناسه در صورت وجود بیماری‌هایی نظیر مولتیپل اسکلروزیس (MS)، بیماری‌های بافت کلاژن، ایدز و دیگر بیماری‌های خودایمنی ممنوع است.

همچنین مصرف این گیاه در دوران بارداری ممنوع است.

تداخلات دارویی مصرف همزمان گیاهان و فرآورده‌های طبیعی جنس اکیناسه با داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی نظیر Basiliximab، آزاتیوپرین، کورتیکواستروئیدها، سیرولیموس، تاکرولیموس و… می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد، بنا بر این ضروری است از مصرف همزمان آنها خودداری شود.

پنیرک

گیاه پنیرک با نام علمی Malva sylvestris L.

عموماً گل، برگ خشک‌شده، گیاه کامل گلدار و تازه یا فرآورده‌های طبیعی حاصل از پنیرک به‌صورت خوراکی به‌عنوان عامل کمکی در درمان سرفه و برونشیت، التهاب دهان و گلو به‌روش دم‌کرده یا سایر فرآورده‌های طبیعی استانداردشده استفاده می‌شود.

تاکنون هیچ گونه عارضه جانبی مضر و خطرناک ناشی از مصرف بجای مقادیر درمانی گیاه مزبور شناسایی نشده است، ولیکن در خصوص مصرف درازمدت و همچنین مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی رعایت موارد احتیاط ضروری است.

نعناع

نعناع نیز گیاهی خوراکی و دارویی با نام علمی Menttha piperita است که در ایران به نام نعناع فلفلی مشهور است.

این گونه نعناع در جهان به نام(mint) و یا(Pepper mint) نامیده می شود.

اسانس نعناع دارای خاصیت ضد میکروب قوی، ضد درد، ضد احتقان(گرفتگی بینی)، هضم کننده ی غذا، آرام بخش، ضد تهوع، ضد نفخ و اسپاسم می باشد.

از نعناع دو نوع فرآورده در بازار دنیا وجود دارد؛

نوعی که به صورت خوراکی مصرف می شود و دارای خاصیت ضد نفخ، درد و اسپاسم است

و دوم، فرآورده های موضعی که به صورت لوسیون های پوستی و تنفسی می باشند.

از فرآورده های موضعی موجود در بازار قطره منتول(Menthol) می باشد که در داروخانه ها، بدون نسخه عرضه می شود و برای عوارض سرماخوردگی بسیار اثربخش است.

موارد استفاده ی منتول که از اسانس نعناع تهیه شده است در سردرد، دردهای اسکلتی، سرفه، گرفتگی بینی، کوفتگی و دردهای حاصل از سرماخوردگی و تنگی نفس حاصل از آسم و یا حساسیت ها می باشد.

این محصول می تواند به شکل بخور برای فضاهای بسته با دستگاه بخور و یا بدون وجود دستگاه مورد استفاده قرار گیرد که در این حالت گذشته از ضدعفونی کردن محیط، برای برطرف نمودن عوارض سرماخوردگی در محیط های جمعی بسیار مفید است.

شیرین بیان

مصرف ریشه گیاه شیرین بیان یکی از داروهای مناسب برای درمان سرفه های ناشی از سرماخوردگی است.

توصیه می شود مقدار اندکی از ریشه شیرین بیان با اندکی آب جوشانده، سپس آن را با کمی عسل مخلوط کرده و نوشید.

با اسطوخودوس بخور کنید

بخور دادن در دوره‌ی سرماخوردگی باعث می‌شود که مجاری تنفسی باز شود.

به خاطر اینکه گرما باعث انبساط رگ‌های خونی و افزایش سرعت جریان خون می‌شود و به این ترتیب سرعت عکس‌العمل سیستم ایمنی بدن را بالا می‌برد.

توجه داشته باشید که خود بخار تأثیر مفیدی در درمان سرماخوردگی دارد.

حمام، سونا و حتی دوش آب گرم باعث بهبود سرماخوردگی می‌شود.

یکی از بخورهای مفید بخور با اسطوخودوس است.

برای این کار ۵ قطره روغن اسطوخودوس را به یک کاسه آب داغ اضافه کنید و به مدت ۱۵ دقیقه بخور دهید.

اگر سرماخوردگی‌تان شدید بود این کار را روزی سه مرتبه تکرار کنید.

در صورتی که سرماخوردگی‌تان خفیف بود یک مرتبه قبل از خواب بخور اسطوخودوس دهید.

باید بدانید اسطوخودوس خواص ضدعفونی کننده و ضدالتهابی دارد که ترشحات بینی را بهبود می‌دهد.

جوشانده دارچین

خشکی هوا در فصل زمستان یکی از مهمترین دلایل بروز سرفه های خشک، به ویژه در افراد مبتلا به حساسیت های فصلی یا بیماران تنفسی است.

برای حل این مشکل می توانید از جوشانده دارچین کمک بگیرید.

روش تهیه:

چندتکه چوب دارچین را درون قوری فلزی بریزید و حدوددو لیوان آب به آن اضافه کنید و روی حرارت بگذارید تا بجوشد.

نوشیدن این جوشانده دو تا سه بار در هفته توصیه می شود.

البته خانم های باردار باید دور این نوشیدنی گیاهی خط بکشند!

گل ختمی

گل ختمی از دیگر گیاهان موثر در درمان سرفه‌های خشک سرماخوردگی است و می‌توانید آن را به‌صورت دم‌‌کرده یا جوشانده استفاده کنید.

فقط یادتان باشد که استفاده از این گیاه یا شکل دارویی آن در افراد دیابتی توصیه نمی‌شود.

درمان سریع سرماخوردگی در منزل

شلغم

گیاهی است با نام علمی Brassica napus و نام عمومی turnip از خانواده شب بو.

قسمت مورد استفاده ی شلغم، ریشه ی متورم آن است که در ایران به نام شلغم مشهور می باشد.

بعضی از گیاهان خانواده ی شب بو و از جمله شلغم دارای ترکیبات گوگردی هستند و به همین دلیل دارای خاصیت ضد میکروب و ویروس می باشند،

لذا پختن شلغم در مناطق سربسته باعث تبخیر مواد گوگردی آن و در نتیجه کاهش میکروارگانیزم های سرماخوردگی و آنفلوانزا می شود.

درمان سریع سرماخوردگی در منزل

ضمن این که مصرف خوراکی آن در زمستان می تواند در جلوگیری و درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا موثر باشد.

همچنین می توان از شلغم محصولی تهیه نمود که به عنوان ضد سرفه و خلط آور مفید باشد برای این کار شلغم را رنده می کنند و با هم وزنش عسل، در ظرفی ریخته و می پزند.

از این مخلوط می توان روزی چندین نوبت و هر نوبت یک قاشق غذاخوری مصرف نمود.

این مخلوط برای کودکان نیز مفید می باشد.

فلفل سیاه

فلفل سیاه “پادشاه ادویه‌جات” است و دارای بسیاری از ویژگی‌های ارتقا سلامت است.

غنی از بسیاری از ترکیبات است که مسئول آنتی‌اکسیدان، ضد میکروبی و اثر محافظتی بر روی معده است.

فلفل سیاه دارای ترکیباتی به نام piperine است که مسئول خواص دارویی فلفل سیاه است.

از فلفل سیاه می‌توان برای درمان خانگی سرماخوردگی استفاده کنید.

اگر از آبریزش بینی رنج می‌برید هنگام غذا خوردن، به مواد غذایی خود فلفل اضافه کنید.

شما همچنین می‌توانید با ۱ قاشق غذاخوری فلفل سیاه را در یک لیوان آب گرم مخلوط‌کنید و بخورید.

اگر شما نمی‌توانید فلفل سیاه مصرف کنید یا بنوشید، می‌توانید از بوی آن در طول روز استفاده کنید.

پیاز قرمز

پیاز قرمز برای درمان سرماخوردگی استفاده می‌شود، در میان پیازهای، پیاز قرمز آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند کورستین دارد که مفید است.

کسانی که از سرماخوردگی رنج می‌برند می‌توانند از شربت پیاز قرمز استفاده کنند.

برای تهیه این شربت، به پیازِ قرمز و عسل نیاز دارید.

۲ الی ۳ عدد پیاز قرمز را به‌صورت افقی به برش‌های ریز تقسیم کنید. سپس درون یک شیشه درب دار قرار دهید و عسل خام را اضافه کنید تا شیشه پر شود.

شیشه را ببندید و به مدت ۱۲ الی ۱۵ ساعت بگذارید.

یک قاشق غذاخوری از این شربت را چند بار در روز بنوشید تا گلودرد و سایر علائم سرماخوردگی شما از بین رود.

زنجبیل

از زنجبیل برای درمان سرماخوردگی و علائم آن به دلیل خواص ضدویروسی و ضدالتهابی آن می‌تواند بهره برد.

خوردن زنجبیل خام یا نوشیدن چای زنجبیل تا ۳ بار در روز.

برای تهیه چای زنجبیل دو فنجان آب جوش را با ۱ قاشق غذاخوری زنجبیل خردشده را مخلوط‌کنید و پس از ۵ دقیقه زنجبیل‌ها را خارج کنید و کمی آب‌لیمو و عسل به چای اضافه کنید.

سوپ مرغ

خوردن سوپ مرغ برای درمان سرماخوردگی مفید است.

این غذا از قدیم مورداستفاده قرارگرفته است، بلکه مطالعات نشان داده‌اند که ازنظر علمی نیز این غذا برای درمان سرماخوردگی موثر است.

سوپ مرغ دارای بسیاری از مواد مغذی ضروری و ویتامینی است که به درمان نشانه‌های سرماخوردگی کمک می‌کند.

خواص آنتی‌اکسیدانی بالا سبزی‌ها موجود در سوپ مرغ باعث سرعت بخشیدن به روند بهبودی می‌شود.

سوپ مرغ است باعث کاهش التهاب و عفونت در بخش بالایی دستگاه تنفسی بدن ما می‌شود و به ما حس بهتری می‌دهد.

این غذا نمی‌تواند راهی برای پیشگیری باشد اما برای درمان سرماخوردگی می‌توان از آن استفاده کرد.

عسل

از عسل برای درمان سرماخوردگی می‌توان استفاده کرد زیرا برای تسکین گلو و همچنین کوتاه شدن طول مدت سرماخوردگی مفید است.

مقدار بالای مواد مغذی و آنزیم‌ها در عسل کمک می‌کند تا باکتری‌ها و ویروس‌هایی که باعث سرماخوردگی می‌شوند را از بین ببرد.

ساده‌ترین درمان خانگی سرماخوردگی، مخلوط کردن ۱ قاشق چای‌خوری آب‌لیمو و ۲ قاشق چای‌خوری عسل مصرف کنید. هر ۲ ساعت آن را مصرف کنید.

اگر ترجیح می‌دهید می‌توانید به‌راحتی یک قاشق غذاخوری عسل بخورید.

کودکان مبتلابه سرفه و سرماخوردگی می نصف قاشق چای‌خوری عسل را قبل از خواب مصرف کنند.

سیر

سیر دارای خواص ضد باکتری و ضدویروسی است که می‌تواند علائم سرماخوردگی را از بین برد.

سیر سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود که باعث باز شدن مجاری تنفسی و دفع سموم از بدن می‌شود.

آلیسین ترکیبی است که فقط در سیر تازه خرده شده دیده می‌شود و در هنگام آشپزی غیرفعال می‌شود.

این ترکیب خواص ضدویروسی علیه ویروس رینوویروس و برخی ویروس‌های دیگر را دارد.

آن را هرروز تا زمانی که علائم آن فروکش کند مصرف کنید.

۴ الی ۵ قاشق سیر خردشده در یک فنجان آب جوش قرار دهید و ۱ قاشق چای‌خوری عسل خام را باهم مخلوط‌کنید و برای درمان سرماخوردگی ۲ الی ۳ بار در روز بنوشید.

شما همچنین می‌توانید سیر خام خردشده را در سالاد و یا همراه با شیر گرم بخورید.

درمان سرماخوردگی کودکان

معمولا سرماخوردگی کودکان با حس عمومی ناخوشی و سپس گلودرد شروع می‌شود. در ابتدا گلودرد کودک می‌تواند در اثر تجمع مخاط باشد.

بعدها مخاط از پشت بینی به سمت گلو می‌رود.

با ادامه‌‌ی سرماخوردگی علائمی مثل:

مخاط آبکی در بینی، عطسه، احساس خستگی، تب (بعضی اوقات)، گلودرد و سرفه در کودک مشاهده می‌شود.

ویروس سرماخوردگی می‌تواند سینوس‌ها، گلو، لوله‌های برونش (نایژه) و گوش‌های کودک را تحت تأثیر قرار دهد.

درمان سرماخوردگی کودکان

همچنین می‌تواند علائمی مانند اسهال و استفراغ را نیز ایجاد کند.

در اوایل سرماخوردگی، کودک کمی بدخلق می‌شود و از سردرد و احساس پُری شکایت می‌کند.

در ادامه مخاط خارج شده از بینی او تیره و غلیظ‌تر می‌شود.

سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است باید داروهای سرماخوردگی و ضدسرفه بادقت به کودکان زیر ۴ سال داده شود.

مقدار دارویی که به آنها داده می‌‌شود، نباید از حد مجاز فراتر رود.

این داروها عبارتند از:

داروهای درمان سرفه (دکسترومتورفان)

اکسپکتورانت به‌عنوان خلط‌آور و ضدسرفه (گایافنزین)

داروهای ضداحتقان بینی (سودوافدرین و فنیل افرین)

ضدحساسیت یا آنتی‌هیستامین‌ها (ﺑﺮم ﻓﻨﯿﺮاﻣﯿﻦ، کلرفنیرامین، دیفن هیدرامین و سایرین)

این مواد از جمله ترکیبات تشکیل‌دهنده‌ی بسیاری از داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی کودکان هستند.